Microsoft Word traktor va avtomobillar konstruktsiyasi doc

21-rasm. Burchak tezliklari bir xil bo’lgan kardanli sharnirning ishlash tizimi:

1 va 2 - vallar; 3 va 4 -richaglar.

Burchak tezliklari bir xil bo'lgan kardan sharnirlar avtomobillarning g'ildiraklari boshqaruvchi ham yetoklovchi bo'lganda ularning yuritmasiga qo'llaniladi. Chunki avtomobilning oldingi g'ildiraklari boshqaruvchi va yetakchi bo'lganda yurutmaga kelayotgan burovchi momentni gildiraklarilarining burishiga qarab 30⁰­50⁰ burchak ostida uzatish bilan birga ularni bir xil tezlikda aylantirish lozim. Bu maqsadni bajarish uchun ishlab chiqarilayotgan kardan sharnirlar ikki turdagi konstruksiya ko'rishga ega: sharchali va mushtchali.

Burchak tezliklari bir xil bo'lgan to'rt shakl «Veys» turudagi kardan sharniri ZIL-131, GAZ-66, UAZ-469 avtomobillar turkimiga kiruvchi old ko'prigi yetakchi bo'lgan avtomobillarda qo'llaniladi. Val (1) (katta yarim o'q) yetaklovchi vilka bilan yaxlit tayyorlanib, shlitsli uchiga g'ildiraklarning gupchagi o'rnatilgan. Uzun yarim o'q (5) esa yetakchi vilka bilan yazlit yasalib, ichki shlitsli uch differensial qutisidagi yarim o'q shesternasi bilan shlitsli qilib biriktirilgan. Vilkalar bir - biri bilan ariqchalar (2 va 4)ga joylashgan to'rtta yetakchi sharchalar (3) yordamida juftlanadi. Vilkalarni bir - biri bilan markazlashtirib tutashtirish uchun ularning uchudagi sferik chuqurlariga markaziy sharcha (6) shpilka (7) yordamida mahkamlab joylashtiriladi.

Avtomobil burilganda vilkalarda burovchi moment faqat ikkita sharcha, ya'ni har qaysi vilkadagi sharchalardan bittasi orqali uzatiladi. Aylantiruvchi ariqchalar shunday shaklga egaki, ikkita yetakchi sharchalar, har bir vilkaning qaysi burchakka burilishidan qat'iy nazar, doimiy vilkalar (1va 5)ning o'qlari orasidagi bissektrisasida yotadi. Shuning uchun vilkalar bir xil burchak tezlikda aylanadi. Yengil avtomobilning boshqariluvchi g'ildiraklari yetakchi bo'lsa, ularning yuritmasiga burchak tezliklari bir xil bo'lgan sharikli konstruksiyaga ega bo'lgan ikkita kardan sharnir va valdan tarkib topgan kardanli uzatma o'rnatiladi.