www.ziyouz.com
kutubxonasi
329
kishini to‘ydirib, yana shunday qolibdur.
So‘ngra Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xotunimga:
— Bu ovqatdan o‘zinglar yeb, boshqalarga ham hadya qilinglar, — dedilar.
Shu kuni kechgacha qo‘ni-qo‘shnilarga shu qozondan osh ulashdik».
Endi shuni bilmoq kerakkim, mo‘jiza demak odatdan tashqari Alloh qudrati bilan
bo‘ladigan bir ishdur. Bir kishilik oshni ming yoki milyon kishiga yetqizmoq Alloh
qudratiga osondur. Odatdagi bo‘ladigan ishlar ersa, albatta, bir sababga bog‘liqdur.
Sababsiz paydo bo‘lmish ishlarda Alloh taolo o‘z qudratini ko‘rsatmish bo‘lur. Dunyoda
bor barcha ishlarning aqlga siqqudek biror sababi bo‘lishi, albatta, lozimdur. Ammo
oxiratda bo‘ladigan ahvollar, o‘lgandan keyin bo‘ladirgan ishlar ersa, ularning haqiqatiga
inson aqli bu dunyoda yeta olmaydi. Xudoning qudratiga qarab, din ishlaridagi aqli
yetmagan so‘zlarga oyat, hadisdan olingan bo‘lsa, taslim qilish farzdur. Negakim, din
ishlarida aqlning dinga bo‘ysunishi lozimdur. Yo‘q esa dinsizlik ofatidan kishi qutula
olmaydi. Chunki insonning aqli dunyoda bor bo‘lgan narsalarning borligi uchun uning
sababini axtarur. Qaysi narsaning sabablarini topa olmas ersa, unga inkor qilib qarshilik
ko‘rsatur. Haqiqatda esa inson aqliga sig‘maydigan ko‘p ishlar bordurkim, u narsa Alloh
qudratiga osondur. Buni bilish uchun dinga ishonmoq kerakdur.
Din ushlashning asosi Allohning borligiga inonmoqdur. Hazrati Ali karamallohu vajha:
— Qiyomat bo‘lib, jannat va do‘zaxni ko‘rganimdagi iymonim, shu kundagi iymonimdan
kuchlik bo‘lmaydi. Ko‘rmay turib ishonganim, ko‘rgan kabidur, — dedilar.
Barcha yaratilmish narsalar, bularning turlik-tuman bo‘lishlari, insonlarning tillari o‘ngi-
tushi bir-birlariga o‘xshamasligi Allohning ulug‘ qudratiga ochiq dalildur. Shundoq bo‘lsa
ham yana insonlar xayol qo-rong‘uligida qolib haqiqat yo‘lida adashib, armonda
qolmagaylar, deb qancha ming payg‘ambarlarini o‘z tomonidan vakil qilib yubordi. Alar
xalqqa kelgan Xudoning vakillaridur. Alloh odil erur. Zulmini o‘ziga va barcha
bandalariga harom qilmishdur. Payg‘ambar yubormasdan ilgari hech kimni azob
qilmagay. Allohning odati avval payg‘ambar yuborgay, ular kelib xalqqa Alloh amrini
yetkurgaylar. Ularga iymon keltirib, ko‘rsatgan yo‘llariga kirar ekanlar, ikki jahon
davlatiga ega bo‘lgaylar. Yo‘q esa, Xudo oldida uzr aytishga tillari yo‘qdur. Agar
qiyomatda abadiy azobga qolsalar, o‘zlaridan ko‘rsinlar. Chunki payg‘ambarlar haqiqatni
aytib, bu kunning bo‘lishini bildirmish edilar. «Va ma kunna muazzibina hatto naba’asa
rasulan». Ya’ni «Payg‘ambar yubormaguncha hech bir qavmni azob qilmaymiz», degan
bu oyat yuqorida aytilgan so‘zga ochiq dalildur.
Do'stlaringiz bilan baham: |