Microsoft Word tarixi muhammadiy ziyouz com doc

YAMOMA O‘LKASINING AMIRI HAVZA IBN ALIGA YUBORILGAN NOMA
«Bismillahir rohmanir rohiym. 
Ila Havza ibn Ali, Salamun ala manit-taba’al xuda, Va’lam anna diniy sayazharu ila 
muntahol xuffi val xofiri. Faaslim taslam va aj’allaka ma tahta yadayka». 
Ma’nosi: «Allohning payg‘ambari Muhammaddan. Ali o‘g‘li Havzaga. Hidoyat topganlarga 
salom. Bilgilkim, Islom dini inson qadami yetgan yerlarni o‘z hukmiga olgay. Islom 
diniga kirgil, qo‘l ostingdagi narsalarga o‘zingni ega qilg‘ayman, salomat bo‘lursan». 
Bu nomani yetkizgil, deb Hazrati Salitga buyurdilar. U kishi ersa Havzaga keltirib 
topshirdi. Yamoma o‘lkasi Makkadan o‘n olti kunlik yo‘l edi. Uni o‘qib ko‘rib, uzoq o‘ylab 
ketdi. Oldida Shom tarafidan kelgan nasoro ulug‘laridan bir kishi o‘ltirgan edi. Bu ersa 
Havzaga: 
— Agar bu nomadagi so‘zni qabul qilur ersang ko‘p yaxshi bo‘lg‘ay. Chunki Iso 
payg‘ambar bashorat berganki, oxirzamon payg‘ambari arabdan chiqqay. Oti Ahmad, 
Allohning elchisidur, deb Injilda yozilmishdur. Agar unga iymon keltirur ersang, 
podsholigingni sendan olmag‘ay, — dedi. 
Yana hazrati Salit: 
— Ey Havza, seni podsho qilib, bu davlatga ega qilgan, kimsalarning suyagi go‘rda 
chirimish, o‘zlari esa tamug‘da azob tortmoqdadurlar. Haqiqatda Allohga iymon keltirib, 
taqvo yo‘lini tutgan kishilar tuganmas davlat egalaridur. O‘zing o‘ylab ko‘rgil, sening 
aqlingdan boshqalar foydalanib, ko‘plari davlat topmishlardur. Agar uning foydasi o‘zinga 
tegmas ersa, sen uchun bu qanday armon bo‘lg‘ay? Bu noma ersa seni eng yaxshi 

---

Tarixi Muhammadiy. Alixonto’ra Sog’uniy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
281
ishlarga buyurg‘ay, barcha yomon narsalardan qaytargay. Yolg‘iz Allohgagina ibodat 
qilmoqqa amr qilur. Nafs, shayton yo‘li, buzuqchilik ishlardan seni qaytarur. Alloh amrini 
qilar ersang, jannatga kirarsan; shayton buyrug‘ida bo‘lsang, do‘zax azobida qolursan. 
Agar bu so‘zni qabul qilsang, barcha yaxshiliklarni ko‘rgaysan, umidlik ishlaringga 
erishib, qo‘rqinchlik ishlardan qutulgaysan. Yo‘q esa bir kuni kelur, o‘rtadan parda 
ko‘tarilur, o‘shanda haqiqat ko‘z bilan ko‘rilur, — dedi. 
Shunda Havza: 
— Ey Salit, har kimsaning o‘ziga yarasha aqli bordur. O‘zimga yarashur menim ham 
aqlim bordur. Butun ishlarimni u bilan o‘lchab ko‘rarman. Lekin shu to‘g‘rida aqlim 
boshimdan uchdi, bir ozgina vaqt bergil, aqlimni yig‘ib olib, so‘ngra bu so‘zga javob 
berurman,— dedi. 
Noma javobining mazmuni ushbudir: «Yuborgan nomangni oldim, da’vat qilgan narsang 
ersa na yaxshi ishdur! Men ersam arablar ichida atoqlik shoir, ham xatib erurman. Alar 
oldida haybatim bordur. Uzoq-yaqindagi arablar mendan hayiqqaylar. Agar shu ishingda 
meni sherik qilur bo‘lsang, ul chog‘da senga tobe bo‘lurman» demishdur. 
Shu bilan noma eltgan hazrat Salitga bir qancha sovg‘a-tortiqlar berib qaytardi. Noma 
javobini anglagach, Rasululloh: 
— Ul o‘zini menga sherik qilishni so‘rabdur. U bir parcha yer so‘rasa ham endi 
bermagayman. O‘zi xalok bo‘lur, qo‘lidan davlati ketar, — dedilar. 
Makka shahri fath bo‘lgandan so‘ngra, Jabroil alayhissalom vahiy keltirib, aning kofirlik 
holida o‘lganligidan xabar berdilar. Anda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
— Mendan keyin u joydan yana bir kazzob chiqur. Payg‘ambarlik da’vosini qilg‘ay, ani 
Islom askari o‘ldirgay, — dedilar. 
Rasululloh deganlaridek, hazrati Abu Bakr Siddiq xalifalik davrlarida u joydan Musaylama 
kazzob chiqib payg‘ambarlik da’vosini qildi. Buni anglab hazrati Abu Bakr Siddiq Xolid 
ibn Valid qo‘mondasida askar yubordilar. Shu urushda o‘zi o‘ldirilib, askari tarqatildi. 
Hozirgi zamonimizda ikki Haramda hukmron bo‘lib turgan saudiylar ham shu joydan 
chiqdilar, o‘shal Musaylama kazzob qavmidan erurlar.