Microsoft Word tanbehul gofilin ziyouz com doc

“Osmonlar va yerning yaralishida...” jumlasidan 
 

---

Tanbehul g’ofilin. Al-Faqih Abu Lays as-Samarqandiy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
349
“O‘zing bizni jahannam azobidan asragil”, jumlasigacha (Oli Imron, 190 – 191-
oyatlar) o‘qidilar. Keyin aytdilar: “Kim bu oyatni o‘qib, tafakkur qilmasa, vayl azobi 
bo‘lsin”. 
  
Ba’zi xabarlarda rivoyat qilinadi: “Kim yulduzlarga qarab, uning ajoyibligini va Allohning 
qudratini fikr qilib: 
 
“Parvardigoro, bu (borliqni) behuda yaratganing yo‘q! Sen (behuda biron ish 
qilish aybidan) poksan. O‘zing bizni jahannam azobidan asragil”, degan oyatni 
o‘qisa, unga osmondagi yulduzlar sanog‘icha yaxshilik yoziladi”. 
 
Omir ibn Qaysning bunday deganlari rivoyat qilinadi: “Oxiratda odamlarning ko‘proq 
xursand bo‘lishlari, ularning dunyoda xafachilikni uzun qilganlari sabablidir. Oxiratda 
ko‘p kuluvchilar odamlar dunyoda ko‘p yig‘laganlardir. Odamlarning qiyomat kunida 
iymon jihatidan ixlosmandlari dunyoda ko‘proq tafakkur qilganlaridir”. 
 
920. Abu Dardo (r.a.) aytadilar. Payg‘ambarimiz (s.a.v.) marhamat qildilar: “Insonlar 
orasida shundaylari borki, ular yaxshilikka kalit, yomonlik uchun qulfdirlar. Shu tufayli 
ularga ajr yoziladi. Insonlardan yana ba’zilari borki, ular yomonlikka kalit, yaxshilikka 
qulfdirlar. Shu tufayli ularga gunoh yoziladi. Yaxshilik uchun kalit bo‘lgan va yomonlik 
uchun qulf bo‘lgan kishilar qanday ham yaxshi. Bir soatlik tafakkur men uchun bir 
kechalik ibodatdan yaxshidir”. 
 
921. A’mash Amr ibn Murradan rivoyat qiladilar: “Payg‘ambar (s.a.v.) tafakkur 
qilayotgan qavmning oldidan o‘tayotib, ularga: “Yaratilgan narsalar haqida fikr qilinglar. 
Yaratuvchi haqida fikr qilmanglar”, dedilar”. 
 
922. Payg‘ambar (s.a.v.) aytadilar: “Shayton birontangizga kelib: “Osmonni kim 
yaratdi?” deb so‘raydi. U: “Alloh taolo”, deydi. “Yerni kim yaratdi?” deb so‘raydi keyin. 
Yana: “Alloh taolo”, deydi. “Allohni kim yaratdi?” deydi keyin. Agar birortalaringiz o‘sha 
narsani sezsa, Allohga va Uning payg‘ambariga iymon keltirdim, desin”. 
 
923. Payg‘ambardan (s.a.v.) rivoyat qilinadi. Aytdilar: “Bir soat fikrlash bir yillik 
ibodatdan afzaldir”.  
 
Faqih aytadilar: “Agar inson fikrlash fazilatiga yetishni xohlasa, besh narsa to‘g‘risida fikr 
qilsin: 
1) Allohning mo‘’jiza va alomatlari to‘g‘risida; 
2) Allohning botiniy va zohiriy ne’matlari to‘g‘risida; 
3) Uning savobi to‘g‘risida; 
4) Uning azobi to‘g‘risida; 
5) Uning yaxshiligi va o‘zining jafosi to‘g‘risida. 
 
Alloh taoloning mo‘’jiza va alomatlarini tafakkur qilish Alloh taoloning qudratiga 
qarashdir. Alloh taolo osmonni va yerni qanday yaratganiga, quyoshni sharqdan 
chiqarib, g‘arbga botirayotganiga, kecha-kunduzni almashadigan qilib qo‘yganiga va 
o‘zining xilqatiga nazar qilishdir. Alloh taolo aytadi: