Microsoft Word shamoli muhammadiy ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

2

balki ikkisining o‘rtasida edi. Muborak badanlari na semiz va muborak chehralari na 

yumaloq, balki ozroq mudavvar (yumaloqqa moyil) edi, chehralari qizilga moyil oq edi. 

Ikki ko‘zlari nihoyatda qora va kipriklari nihoyatda uzun edi. Ikki suyaklarining 

qo‘shilgan boshlari yo‘g‘on va ikki yelkalari jam bo‘ladigan joylari ham yo‘g‘on go‘shtlik 

edi. Badanlarida tuk yo‘q edi, magar siynalaridan kindiklariga qadar nozik mo‘ydan bir 

chiziq tortilganday edi. Ikki kaftlari va ikki qadamlari to‘la va go‘shtlik edi. Qachon yo‘l 

yursalar, qadamlarini yerdan quvvat-la uzib olar, guyoki pastlikka ketib borayotgan kabi 

ko‘rinar edilar. Qachon bir tarafga burilsalar, butun badanlari bilan burilar edilar. Tanho 

bo‘yinlarini burib qo‘ymas edilar. 

 

Ikki yelkalarining o‘rtasida muhri-nubuvvat, ya’ni payg‘ambarlik muhri bor edi, va o‘zlari 

barcha payg‘ambarlarning oxiri edilar. Hammadan ziyoda saxiy zot edilar, va hammadan 

ziyoda rost so‘zlaguvchi va muloyim tabiatli va sharafli xonadonlik bir zot edilar. Kimki u 

kishini birdan ko‘rib qolsa, haybatlari bosar edi, kimki yaxshi tanib, suhbatlariga 

musharraf bo‘lsa, diydorlariga va suhbatlariga oshiq bo‘lib qolar edi. Maddohlari “Men bu 

ga o‘xshagan zotni na o‘zlaridan avval ko‘rdim va na o‘zlaridan keyin ko‘rdim”, degandi. 

 

7. Imom Hasan roziyallohu anhu rivoyat qiladi: Men o‘zimning tog‘am Hind ibn Abi 

Holadan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam haqlarida savol qildim. U kishi ning vasfi 

muboraklarini hammadan ziyoda ravshan va yaxshi bayon qilar edi va tog‘am menga 

payg‘ambarlikning yuksak sifatlarini bayon kilishini va uni men yod qilib olishni xoxlar 

edim. Tog‘am dedilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam haqiqatda o‘zlari nihoyatda 

ulug‘ bir zot bo‘lib, odamlar nazarida ham nihoyatda ulug‘, hurmatli zot edilar. Muqaddas 

chehralari o‘n to‘rt kechalik oy kabi ko‘rkam edi. O’rta qadlik insondan uzunroq va 

nihoyatda uzun bo‘ylik odamdan pastroq edilar. Muborak boshlari katta, sochlari ozroq 

buralgan edi. 

 

Agar sochlari o‘zicha osonlik bilan ochilsa, farq ochar edilar, agar taroq va boshqa 

narsaga zarurat tushadigan bo‘lsa, farqlarini ochmay qo‘yib qo‘yardilar. Sochlarini ziyoda 

o‘stirsalar, quloqlarining yumshog‘idan tushib turar edi. Muborak ranglari yaltirab turgan 

oq edi. Peshonalari keng va ochiq edi. Qoshlari egilgan bo‘lib, ingichka va qalin va bir-

biridan alohida va qo‘shilmagan edi. Ikki koshlari o‘rtasida bir tomirlari bor edi, 

g‘azablari kelganda harakatga kelib ko‘rinar edi. Muborak burunlari biroz baland va 

qirralik va unda biroz nuri duraxshon (ko‘rkam) ediki, unga yaxshi diqqat qilib 

ko‘rmagan odam burunlarini katta va baland gumon qilar edi. Muborak soqollari katta va 

qalin, muborak ikki yonoqlari na ozg‘in va sergo‘sht, balki nihoyatda marg‘ub edi. 

Ma’sum (pokiza, gunohsiz) og‘izlari mo‘‘tadil keng edi (fasohatli va balog‘atli 

insonlarning og‘izlari shunaqa bo‘ladi). Muborak tishlari mayda va yaltirab turgan edi. 

Oldingi tishlari bir-biridan alohida ko‘rinardi. Muborak siynalaridan kindiklariga qadar 

nozik mo‘ydan bir chiziq tortilgan bo‘lib, muborak buyinlari shundoq yarashgan, chiroyli 

ediki, guyo oq marmar toshdin, yo oj(fil suyagi)dan tarashlangan xaykalning bo‘yni kabi 

edi, oqlikda kumush kabi sof edi. 

 

Badanlarining a’zolari hammasi bir-biriga munosib yaratilgan, o‘rta darajada go‘shtlik 

edi. Go‘shtlari osilib turgan emas, qorinlari va siynalari tekis va barobar edi. Siynalari 

keng edi. Ikki yelkalarining o‘rtasi keng edi. Bo‘g‘imlari yo‘g‘on edi. Libosdan tashqari 

turgan a’zolari nurlik, nihoyatda ko‘rkam ko‘rinur edi. (Bundan ma’lum buladiki, libos 

ichida mahfuz turgan a’zolari naqadar nurlik bo‘lur). Siynalarining va kindiklarining 

o‘rtasida xat kabi cho‘zilgan bir mo‘y tushgan edi. Ko‘kraklari va qorinlari mo‘ydin holi 

---

Shamoili Muhammadiy. Muhammad at-Termiziy