Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

 
288-bob  
Riyoning haromligi haqida 
 
Alloh taolo: 
«Holbuki, ular faqat yagona Allohga U Zot uchun dinni xolis qilgan, to‘g‘ri 
yo‘ldan og‘magan hollarida ibodat qilishga... buyurilgan edilar» (Bayyina surasi, 
5-oyat); 
«Ey mo‘minlar, molini odamlarga ko‘rsatish uchun beradigan, Allohga va 
oxirat kuniga ishonmaydigan kimsaga o‘xshab, bergan sadaqalaringizni minnat 
va ozor bilan yo‘qqa chiqarmang!» (Baqara surasi, 264-oyat); 
«(U munofiqlar) qachon namozga tursalar, dangasalik bilan odamlar ko‘rsin, 
deb turadilar va Allohni kamdan-kam yodga oladilar» (Niso surasi, 142-oyat), deb 
aytgan. 
1615/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) aytdilar: «Alloh 
taolo: «Men hammadan ko‘ra sherikdan behojatman. Kim bir amalni bajarib, unga 
Mendan boshqani sherik qilsa, Men uning o‘zini ham, sherik qilgan (amalini) ham tark 
qilaman», dedi». Imom Muslim rivoyati. 
1616/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.): «Qiyomat kuni 
birinchi hukm qilinadigan shaxs Alloh yo‘lida shahid bo‘lgan kishidir. U kishini olib kelib 
Alloh bergan ne’matlarini tanitadi. Bu kishi u narsalarni taniydi. Keyin unga: «Dunyo 
hayotida nima qilding?» desa, u kishi: «Sening yo‘lingda jang qilib, hattoki shahid 
bo‘ldim», deydi. Shunda Alloh taolo: «Yolg‘on so‘zlading. Lekin sen odamlar jasur, 
dovyurak, deyishlari uchun jang qilding. Haqiqatda dunyo hayotida shunday ham deb 
atalding», deydi. So‘ngra uni yuzi bilan sudrab olib kelishga buyurilib, hattoki do‘zaxga 
uloqtiriladi. Undan keyin bir kishi hukm qilinadiki, u kishi dunyo hayotida ilm o‘rganib, 
boshqalarga ham o‘rgatib, Qur’on o‘qirdi. Bu kishi ham Alloh huzuriga olib kelinadi. Alloh 
bu kishiga ham bergan ne’matlarini tanitadi. U kishi ham u ne’matlarni taniydi. Alloh 
taolo: «Dunyo hayotida nima qilding?» desa, u kishi: «Ilm o‘rganib, uni boshqalarga 
ham o‘rgatib, Sening yo‘lingda Qur’on o‘qidim», deydi. Shunda Alloh taolo: «Yolg‘on 
gapirding. Lekin sen odamlar olim, deyishlari uchun ta’lim olib va qori, deyishlari uchun 
Qur’on o‘qiding. Haqiqatda ham dunyo hayotida bu nomlarga ega bo‘lding», deydi. Keyin 
uni yuzi bilan sudrab olib kelishga buyurib, hattoki do‘zaxga uloqtiriladi. Bundan keyin 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
284
bir kishi hukm qilinadiki, uni Alloh taolo dunyo hayotida keng-mo‘l qilib, turli mol-dunyo 
ato qilgan edi. Bu kishi ham Alloh huzuriga olib kelinadi. Alloh bu kishiga ham bergan 
ne’matlarini tanitadi. U kishi u ne’matlarni taniydi. Alloh taolo: «Dunyo hayotida nima 
qilding?» desa, u kishi: «Infoq qilinadigan birorta yo‘lingni qoldirmasdan barchasida 
mablag‘larni infoq-ehson qildim», deydi. Shunda Alloh taolo: «Yolg‘on so‘zlading. Lekin 
sen bularni odamlar saxiy, hotamtoy, deyishlari uchun bajarding. Haqiqatda ham dunyo 
hayotida bu nomlarga ega bo‘lding», deydi. Keyin uni yuzi bilan sudrab olib kelishga 
buyurilib, hattoki do‘zaxga uloqtiriladi», dedilar. Imom Muslim rivoyati. 
1617/3. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Odamlar bu zotning huzurlariga kelib: 
«Bizlar boshliqlarimiz huzuriga kiramiz. Agar u yerdan chiqsak, aytgan narsamizning 
xilofini gapiramiz. Ya’ni, oldilarida maqtab, chiqqanda yomonlaymiz», deyishganida, 
Abdulloh ibn Umar (r.a.):  «Biz bunaqa ishlarni Rasululloh (s.a.v.) zamonlarida 
munofiqlik, deb hisoblar edik», dedilar. Imom Buxoriy rivoyati. 
1618/4. Jundub ibn Abdulloh ibn Sufyondan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) 
«Kim biror (yaxshi) amalni odamlar eshitishi va ko‘rishi uchun bajarsa, Alloh taolo 
qiyomat kuni uni sharmanda qiladi. Kim biror (yaxshi) amalni odamlar nazarida 
mo‘‘tabar bo‘lishini niyat qilib ko‘rsatsa, Alloh taolo qiyomat kuni butun xaloyiq huzurida 
ichida berkitgan narsasini ochib rasvo qiladi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim 
rivoyatlari. 
1619/5. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.)  «Kim Allohning 
roziligi talab qilinadigan ilmlardan birini ozgina dunyo matosiga erishish uchun o‘rgansa, 
qiyomat kunida jannat hidini hidlamaydi», dedilar. Abu Dovud sahih isnod bilan rivoyat 
qilganlar.