Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

249-bob 
Uxlash oldidan aytiladigan zikrlar haqida 
Alloh taolo: 
«Albatta osmonlar va yerning yaralishida hamda kecha va kunduzning 
almashinib turishida aql egalari uchun 
(bir yaratuvchi va boshqarib turguvchi Zot 
mavjud ekanligiga) 
oyat-alomatlar borzdir. Ular turganda ham, o‘tirganda ham, 
yotganda ham Allohni eslaydilar hamda osmonlar va yerning yaralishi haqida 
tafakkur qiladilar» 
(Oli Imron surasi, 191-oyat), deb aytgan. 
1457/1. Huzayfa (r.a.) va Abu Zarrdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) 
o‘rinlariga yotsalar: «Bismikallohumma ahya va amutu», der edilar. (Ma’nosi: «Allohim, 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
250
Sening isming bilan tirilaman va o‘laman».) Imom Buxoriy rivoyati. 
1458/2. Alidan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) Fotima bilan Aliga 
(roziyallohu anhumo): «To‘shakka yoki o‘rningizga yotsangiz, o‘ttiz uch martadan 
«Subhanalloh», «Alhamdulillah», «Allohu akbar», denglar», deb tayinlaganlar. 
Boshqa rivoyatda aytilishicha, Rasululloh (s.a.v.) «Tasbehni o‘ttiz to‘rt marta 
aytingiz», yana bittasida «Takbirni o‘ttiz to‘rt marta aytingiz», deganlar. Imom Buxoriy 
va Muslim rivoyatlari. 
1459/3. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kishi to‘shakka 
yotayotganida ko‘rpa va izorini qoqib tashlasin. Chunki uning orasida nima borligini 
bilmaydi. So‘ng «Bismika Robbiy vazo’tu jambiy va bika arfa’uhu, in amsakta nafsiy 
farhamha va in arsaltaha fahfazha bima tahfazu bihi ‘ibadakas solihiyn», deb aytsin», 
dedilar. (Ma’nosi: «Ey Rabbim, Sening isming bilan yotdim va Sening isming bilan 
turaman. Agar mening ruhimni olsang, unga rahm qil. Agar uni qo‘yib yuborsang, ya’ni 
hayotda bardavom qilsang, xuddi solih bandalaringni saqlaganingdek, uni ham hifzu 
himoyangga ol».) Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
1460/4. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) to‘shaklariga yotsalar, 
qo‘llariga suflab ikkita «Qul a’uzu... »ni o‘qir, so‘ng tanalariga surtar edilar. Imom 
Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
Ikkovlaridan qilingan boshqa rivoyatda aytilishicha, Rasululloh (s.a.v.) agar 
ko‘rpalariga kirsalar, ikki kaftlarini jamlab turib, unga «Qul huvallohu ahad... », «Qul 
a’uzu birobbil falaq... », «Qul a’uzu birobbinnas... » suralarini o‘qib qo‘llari yetgan 
joylarigacha surtar edilar. U ikki kaftlarini boshlari, yuzlari va jasadlarining old 
tomonidan boshlab uch martadan bajarardilar. 
1461/5. Barro ibn Ozibdan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Rasululloh alayhissalom menga: 
«Agar to‘shagingga kelsang, namozga tahorat qilganingdek tahorat ol, so‘ng o‘ng 
tomoningga yonboshlab «Allohumma aslamtu nafsiy ilayka va vajjahtu vajhiy ilayka va 
favvaztu amriy ilayka va alja`tu zohriy ilayk, rog‘batan va rohbatan ilayk, la malja`a va 
la manja minka illa ilayk, amantu bikitabikallaziy anzalta va nabiyyikallaziy arsalta», deb 
ayt. Bu narsalarni o‘qib yotib o‘sha kechasi vafot etsang, Islom fitratida o‘lasan. 
Yotishdan oldin oxirgi aytadiganing shu bo‘lsin», dedilar». (Ma’nosi: «Allohim, nafsimni 
Senga taslim etdim. Yuzimni Senga qaratdim. Ishimni Senga topshirdim. Sening 
ne’matingga rag‘bat qilib, g‘azabingdan qo‘rqib, Senga suyandim. Sendan boshqa 
qochadiganim ham, najot topadiganim ham yo‘q. Nozil qilgan kitoblaringga va yuborgan 
payg‘ambarlaringga iymon keltirdim».) Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
1462/6. Anasdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) to‘shaklariga yotadigan 
bo‘lsalar: «Alhamdu lillahillaziy at’amana va saqona va kafana va avana fakam mimman 
la kafiya lahu va la mu`viy», deb aytar edilar. (Ma’nosi: «Bizni yedirgan, ichirgan, kifoya 
qilgan va boshpana bergan Allohga hamd bo‘lsin. Qanchadan-qancha kishilarning 
saqlaguvchisi va boshpana berguvchisi yo‘q».) Imom Muslim rivoyati. 
1463/7. Huzayfadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) yotishni xohlasalar, 
o‘ng qo‘llarini chakkalarining tagiga qo‘yib: «Allohumma qiniy ‘azabaka yavma tab’asu 
‘ibadak», deb aytardilar. (Ma’nosi: «Allohim, bandalaringni qayta tiriltiradigan Kundagi 
azobingdan saqla».) Imom Termiziy rivoyati. 
Abu Dovud ham Hafsa onamizdan xuddi shu ma’nodagi hadisni rivoyat qilib «uch 
marta», degan so‘zni qo‘shib qo‘ydilar.