|
www.ziyouz.com kutubxonasi
54
yetishgan kishi, o‘z-o‘zidan bir insonlik mehrini qozonadiki, bu tiriklik uni yana bir o‘lmaydigan
hikmatga yetishtiradi.
Qur’ondagi hay hikmatining juda muhim jihati shundaki, u insonga g‘ayrat beradi. Boshqacha
aytganda o‘lik qalblarni tiriltiradi. Yana aniqrog‘i qalblar ma’naviy jihatdan faqat Qur’on bilan jonlandi,
ya’ni qalb uning oyatlaridan kelgan hay siri bilan ko‘zini ochgan uyqudagi go‘zal kabidir. Uni bir
tarafdan alast xitobi (chorlovi) bilan, ikkinchi tarafdan haqiqiy yurti bo‘lgan jannat hidi bilan faqat
Qur’on tiriltiradi.
Haq oshiqlari chuqur uyquga ketsalar ham ba’zan darhol uyg‘onadilar, ba’zan bir turli ko‘zalarini
ocholmaydilar. Shu vajdan Qur’onni idrok etolmagan qalbga o‘lik ko‘z deb qaraladi.
Qalbning jonlanishi vijdonning tug‘ilishi va imon olovining yonishi bilan ko‘zga tashlanadi. Undan
keyin bu tirilish gul g‘unchasining ochilishiday qavat-qavat bo‘lib davom etadi va to‘xtaydi.
Namoz va namozda Fotihaning kunda 40 marta o‘qilishi naq abadiyatgacha davom etadigan bu
jonlanishga xush ohang qo‘shadi.
So‘ngsiz go‘zalliklarda odam hech to‘ymaydigan zavq olamida, har kun yangi bir makonning
tomoshasi va har kun yangi bir lazzatning siri tajalli etadi. Qur’on mana shunday: insonni har kuni
yangi bir olamning tirikligiga eltadigan Ilohiy mo‘jiza. Va buni boshidan o‘tkazganlar: "HAYF Qur’onni
faqat kitob deb bilganlarga!" - deya xitob qiladilar.
B) Yurak va Qur’on .
Qur’onning boshqa so‘zlardan va qo‘lyozmalardan eng katta farqi yurak bilan uning orasidagi
munosabatdir.
Shu bois, kitobimizning boshidan beri sharhlashga urinayotganimiz Qur’on mo‘jizalarining eng
muhim siri yurakda tavallud topadi.
"Inson bilinmazi" ("Insonning bilib bo‘lmas tomonlari")
degan kitobimizda yurakka oid batafsil
ma’lumot berilgan. Bu yerda faqat bir xulosamizni aytaylik: Insonning yuragi moddiy qurilishi
jihatdan, vujudning boshqa asab tizimlaridan farqli o‘laroq, butunlday bo‘lakcha bir hissiy vasfga ega.
Sevgilar, alamlar, hatto gina va ehtiros ham uning moddiy qurilishini juda qattiq ta’sir ostiga oladi.
Biroq hodisani uzoq o‘ylaganda miyamiz qanday horisa, bunday his-tuyg‘ular bilan yuragimiz ham
shunday horiganini, hatto shikastlanganini farqlaymiz.
Qalbimizning ma’naviy jihati juda muhimdir. Oldindan sezishlar yuragimizning ma’naviy tomonini
aniq ko‘rsatuvchi tugal chizgilardir. Bugun-erta yuz beradigan hodisani oldindan his qilish yoki olis
kelajakda bo‘ladigan voqeani, masalan, qo‘lga katta boyliklar tushajagini oldindan sezish kabi
xususiyatlari hamma tan oladigan, hech inkor etib bo‘lmaydigan haqiqatdir. Insonning eng bilib
bo‘lmas tomoni mana shu yuragining ma’naviy xususiyati bilan bog‘liq. Ishonch markazi yurak
ekanligi ham undagi bu xususiyatni bizga o‘zgacha bir tushuntirish tarzidir. Aql hamda fikr idrok
qilishga qiynaladigan haqiqatlarni yurak shu xususiyati tufayli tez idrok qiladi, bir lahzada sezadi. Aql
va fikr barcha hodisalarni o‘z bilimlari majmui va zamon formulasi doirasida baholaydi. Qolbuki, yurak
bunday boylikka va zamonga ehtiyoj tuymaydi, bilinishi kerak bo‘lgan narsani (hodisani) sezadi va
to‘g‘ri topadi. Yurak bilan aqlning ishlash tarzlarini, matematik bir hisob misolida chog‘ishtirib ko‘rish
mumkin: ya’ni bu qog‘ozga yozilgan narsalarning hisoblanishi bilan barcha ma’lumotlar joylashtirilgan
elektronik miyaning javob berishi orasidagi farqqa o‘xshaydi. Yurak bamisoli hamma ma’lumotlar bilan
jihozlangan elektronik bir aqlga o‘xshaydi. Sizning kunlarcha yuritgan hislaringiz ko‘ngil tugmasiga
bosib bir onda chiqariladi.
Qur’on, koinot sirlarini tashuvchi umuman shifr orqali tushuniladigan ilohiy noma bo‘lgani uchun
faqat yurak yo‘li bilan qamrab olinishi mumkin. Qur’on o‘qilganda Qur’on tilini hech tushunmaydigan
odam ham undan bir narsalarni anglashi mumkin, chunki yurak aql ishlatadigan ma’lumot xazinasi
bo‘lmish sarmoyani ishga solmaydi. U, koinotga oid bir sirni sezarkan, aql kabi bir qator old
hukmlarga muhtoj emas, shu tufayli tildagi farq ham unga mone bo‘lolmaydi.
Qur’onning ko‘ngilga xitob qiluvchi bu sirlari uning ohang tizimidagi go‘zallik ta’sirida boshlanadi.
Qur’oni karimning ilmiy mo’jizalari. Xoluq Nurboqiy
Do'stlaringiz bilan baham: | 
