Microsoft Word qishloq xo'jaligi mashinalari

Zu - ajratish diskidagi uyachalar soni; nd - diskning aylanish
tezligi, rad/s; m - har bir uyaga ekiladigan chigitlar soni.
Tuproqning ekishga tayyorlik sifati, seyalkaning texnik holati 
va agrotexnik talablarini e‘tiborga olib, aksariyat holda seyalkaning 
tezligi Vs oldindan tayinlanib, aniq hisoblanadi (Vs=1. 0-1. 5 m/s). 
Shu Vs tezlikda urug‘ni uzluksiz ekishni ta’minlash uchun ajratib 
oluvchi diskning kerakli burchak tezligi aniqlanadi:
Bu yerda, 
e - seyalka g ‘ildiragining sirpanish koeffitsiyenti, (8=0.
, m /s
(84)
1-0. 3).
238

---

Seyalka g‘ildiragidan ajratib oluvchi diskiga harakat 
beruvchi yuritmaning uzatish nisbati:
n D m
 
/ 0 , 4
l =
— ;— r, 
(86)
tzu (
1 -e)
bu yerda, D -
seyalka g ‘ildiragining diametrik, m.
Uzatish nisbati 
I
miqdoriga qarab harakatlanuvchi 
yulduzchalar tanlab olinadi.
4-§. U rug‘o‘tkazgichlar
Urug‘o ‘tkazgichlar miqdorlagich m e’yorlab tushirayotgan 
urug‘ni ekkichga yetkazish uchun xizmat qiladi. Ular uzatiladigan 
mahsulotning to‘kiluvchanligi hamda miqdorlagichga nisbatan 
ekkichning yon tomoniga surilgan oralig‘iga qarab, turlicha 
bo‘ladi. 
Urug‘o‘tkazgich uzatilayotgan urug‘larni 
uzluksiz 
ravishda, to ‘xtatmasdan (tiqilmasdan) tushirishi kerak.
Urug‘o ‘tkazgichlarni tasm a-spiralsim on, naysimon, novsi- 
mon, burm alangan, sim-spiralsimon, teleskopik va boshqa 
turlari mavjud (140- rasm).
Tasm a-spiralsim on u ru g ‘o‘tkazgich (135- 
a
rasm) keng 
tarqalgan bo‘lib, ish jarayonida yon tomonlarga tebranishga, 
surilishga yaxshi bardosh beradi, ichida urug‘lar tiqilib qolmaydi. 
Ammo uni tayyorlash va ta’mirlash qimmatga tushadi.
Naysimon u ru g ‘o‘tkazgichni (135-b rasm) plastmassa yoki 
rezina aralashgan matodan tayyorlanadi, ular yetarli darajada 
egiluvchan, arzondir. Ammo tez to‘zib, ishga yaroqsiz bo‘lib 
qoladi, bukilsa urug‘ni o ‘tkazmay qo‘yishi mumkin.
Tarnovsim on u ru g ‘o‘tkazgich (135- d rasm) o‘zaro zanjir 
bilan ulangan tarnovlardan tuzilgan. Ish jarayonida tarnovlar bir- 
biriga urilib titrashi hisobiga urug‘lar tiqilib qolmaydi. Ammo 
ularni vertikal holatidan burib qo‘yish mumkin emas. Bunday 
urug‘o‘tkazgichlar to ‘kiluvchanligi kam urug‘lar hamda o‘g‘it 
uzatishga m o‘ljallangan.
239

---

B urm alangan u ru g ‘o‘tkazgich (135 -e rasm) rezinadan 
quyilib tayyorlanadi, ular nisbatan universaldir. Lekin haroratning 
o‘zgarishi unga yomon ta’sir ko‘rsatadi.
Sim spiralsim on u ru g ‘o‘tkazgich (135- f rasm) egiluvchan, 
mustahkamdir, ammo ular og‘ir, bukilgan joylarida tirqish paydo 
bo‘ladi, u yerga kirib qolgan urug‘ siqilib, shikastlanishi mumkin. 
Narxi ham qimmat.
Teleskopik u ru g ‘o‘tkazgichning ichiga urug‘ va o‘g‘it 
yopishib, tiqilib qolmaydi.