www.ziyouz.com кутубхонаси
82
қ
ирқ гажаклик, бадани кумушдек оппоқ, қошлари камон билан чизилгандек камон,
юзи кундек равшан, яноқлари анор донасидек қизил, киприклари ўқдек, тишлари
гавҳардек, оғизлари пистадек, ҳипча беллик, ширин сўзлик - суратию сифати
шундай ўғлонни сотиб олишга ким қодир. (Оят) "Ким дунёда ўхшаша бўлмаган
назофатли, гўзал сўзли ғуломни Ким сотиб олади?"
- Эй жарчи, - деди Юсуф алайҳиссалом бошини қуйи солиб, кўзидан қонли
ёшларни оқизиб, - сифатлайдиган бўлсанг тўғрисини сўзлагин.
- Қандай айтайин, - деди жарчи.
- Айтгилки, (Оят) "Ким дунёда тенги бўлмаган қайғули, заиф, орқи, бечора бир
ғ
уломни сотиб олади", деб. Сенинг айтганларинг урф ва одатларга мос эмас, - деди
Юсуф алайҳиссалом.
- Рсотини айтарман, - деди жарчи.
- Рост сўзлашга кўнглинг мойил бўлса айтгилки, (Оят) "Ким Оллоҳнинг дўсти
Иброҳимнинг абираси, оллоҳнинг қурбони Исҳоқнинг набираси, Оллоҳнинг бандаси
Яъқубнинг ўғли, Оллоҳнинг ростгўй бандаси Юсуфни қул қилиб сотиб олади".
- Шундай десам ҳалойиқнинг юраги ёрилмайдими? - таажжубланди жарчи.
Айтишларича, даллоллар йиғилиб, Юсуф алайҳиссаломнинг нархини ошира
бошладилар. Унинг қийматини ўзи оғирлигича олтин, ўзи оғирлигича кумуш, ўзи
оғирлигича ифор, ўзи оғирлигича шакар, ўзи оғирлигича ҳарир, ўзи оғирлигича
анбар, ўзи оғирлигича кофурга тенглаштирдилар. Яна баъзи ривоятларда
айтилишича, Юсуф алайҳиссаломнинг ўн йўсиндаги оғирлигича бўлди. Қачонки,
жарчи Юсуф алайҳиссалом оталарининг номларини айта бошласа, Малик Заър кўзи
ёшга тўлди, кўнглида ўт аланга олди.
- Эй Юсуф, ўша кунда қудуқ бошида бу сирни нега айтмадинг, сотиб олмаган
бўлардим, - деди Малик Заър.
- Биродарларим мени ўлдириб қўйишларидан чўчигандим, - деди Юсуф
алайҳиссалом. (Оят) "Тағин сен каон тепаликларидан бирида ўтириб олиб, "Эй
Парвардигорим, дилимнинг меваси, қўзимнинг қораси ўғлимни менга қайтариб бер!"
деб зор-зор йиғлаб турган ғамгин мўйсафиднинг ўғли бўлмагин", - деди Малик Заър.
- Ўша кўзи ёшлик, бағри куюк, фироқ ўтида ўртанган, ҳасрат денгизида ғарқ
бўлган, ўқдай бўйи ёйдек эгилган, ойдек очиқ кўнгилли тутдек тўкилган Исроиллоҳ
ўғли, Забиҳуллоҳ невараси, Ҳалилуллоҳ чевараси бўлган Юсуф мендирман, - деди.
Буни эшитган малик Заър ўрнидан шартта турди-да, Юсуф алайҳиссаломнинг
оёқларига йиқилди, беҳад узр сўради.
Ўша пайтда мисрнинг подишоҳи малик Райён ибн Навзод, ибн ол-Валид ибн
арошт, ибн Мирон, ибн Умар, ибн Амлоҳ ибн Ловад ибн Сом ибн Нуҳ алайҳиссалом
эди. Ўғлон овозаси унга ҳам етди. У Азизи Миср исмли вазирини жўнатди6
- Бориб кўргил, одамлар айтганчалик бўлса, сотиб олай.
Азизи Миср келиб, Юсуф алайҳиссаломни тахту иззатда, тожу давлатда, ҳусну
малоҳатда кўриб, тану дили Билан ошуфта бўлди. Оҳ деганича отидан тушди-ю,
ҳ
уши бошидан учди, сўзлагани ҳоли қолмади. Малик Заърга Райён Маликнинг
сўзларини айтганича изига қайтди.
ФОЙДА. Кўрарсанки, Қуёш исмли подшоҳ туннинг ярмида баланд осмондан
малоҳатли юзни кўрмоқ учун қора ерга ўзи тушди, Юсуфга сажда қилди. (Оят)
… Исо алайҳиссалом аҳволида ҳам инсониятга тўсиқ-парда қўйилди, у ҳам бўлса
оталиқ пардаси эдики. Ҳалойиқ то қиёматга қадар фитнада қолдилар, марямни
Оллоҳнинг хотини дедилар, Исо алайҳиссаломни Ҳудонинг ўғли дедилар. Аммо Юсуф
алайҳиссаломнинг юзига ниқоб тортмади, суратини ҳижоб ичига яширмади, шунинг
учун қуёш ва ой унинг жамолин кўриб бир кеча осмондан тушди, сажда қилди. (Оят)
Қиссаси Рабғузий. Носируддин Рабғузий
Do'stlaringiz bilan baham: |