129
5.
Mayda paket
2
O‘rovdagi o‘lchamga bo‘lgan talablar,
banderollarga qo‘yiladigan talablarga mos
keladi
6. «M» qopi
14,5
O‘lchamga talablar o‘rnatilmagan
7. Posilka
20
Har qanday o‘lchami – 105 sm dan ortiq
emas.
Uzunligi va eng katta ko‘ndalang
kesimining perimetri yig‘indisi – 200 sm
dan ortiq emas;
Eng kam: 110x220 mm yoki 114x162 mm
8. Ekspress-
pochta
jo‘natmasi
31,5
Har qanday o‘lchami – 150 sm dan ortiq
emas.
Uzunligi va eng katta ko‘ndalang
kesimining perimetri yig‘indisi – 300 sm
dan ortiq emas
9.
Guruhlashtirilgan
«Konsignatsiya»
jo‘natmalari
31,5
Har qanday o‘lchami – 105 sm dan ortiq
emas.
Uzunligi va eng katta ko‘ndalang
kesimining perimetri yig‘indisi – 200 sm
dan ortiq emas.
Besh va undan ortiq buyurtmali xat yoki buyurtmali banderolni bir
vaqtda jo‘natishda jo‘natuvchi 103-A shakldagi ro‘yxatini 2 nusxada
tuzishi shart, unda raqamlarni tartibi bilan ko‘rsatishi, mo‘ljallangan
mamlakat va shaharning nomini, oluvchining nomini ko‘rsatishi va
shaxsiy imzosi bilan tasdiqlashi kerak. Aloqa xodimi buyurtmali pochta
jo‘natmalarini ro‘yxatdagi yozuvlar bilan nomma-nom solishtiradi, unga
3-shakldagi daftar bo‘yicha ularning raqamlari va uning imzosi bilan
tasdiqlanuvchi taqvim tamg‘a izini qo‘yadi.
Qabul qilingan buyurtmali pochta jo‘natmalariga 3-shakldagi
daftardan bitta umumiy kvitansiya yozib beriladi, unda
«. . .-sondan . . .-
songacha» deb xat yoki banderollarning raqamlari qo‘yiladi, «Qaerga»
degan satrida so‘z bilan ularning miqdori ko‘rsatiladi, «Kimga»
degan
satrda «
Ro‘yxat bo‘yicha» deb belgi qo‘yiladi, «To‘lov» degan satrda
olingan to‘lovning umumiy so‘mmasi yoziladi.
Ro‘yxat bo‘yicha qabul qilingan buyurtmali pochta jo‘natmalari
qidirilgan hollarda, arizaga 3-shakldagi daftardan kvitansiya va
ro‘yxatning nusxasi qo‘shib beriladi.
Xalqaro yozma xat-xabarlarning to‘loviga, Butunjahon pochta
ittifoqining Xalqaro byurosi tomonidan chiqarilgan xalqaro javob
kuponlari qabul qilinadi. Ular suv qog‘ozli belgilar bilan «UPU»
130
abbreviaturasini aks ettiruvchi yirik shriftlarda nashr qilinadi va odatda
ustki yuz tomonida kuponni sotgan chet el pochta aloqasi tashkilotining
taqvim tamg‘asi iziga ega bo‘ladi.
Pochta jo‘natmasini berishda taqdim etiladigan xalqaro javob
kuponlari havo transporti
orqali yuboriladigan, og‘irligi 20 g gacha
bo‘lgan bitta oddiy xalqaro xatning to‘lov tarifiga muvofiq markalarga
almashtiriladi.
Qalbaki xalqaro javob kuponlarini sotishda yoki sotish
maqsadlarida tayyorlashda aybdor bo‘lgan shaxslar qonun hujjatlariga
muvofiq javobgarlikka tortiladilar.
Qiymati e’lon qilingan xatlar, mayda paketlar, «M» belgili qoplar
va pochta posilkalarini qabul qilish (berish), istisno tariqasida, pochta
aloqasi hududiy tashkilotlari yoki pochta aloqasi obyekti (pochta aloqa
bog‘lamasi, pochtamt) rahbarining ruxsati bilan belgilangan aloqa
bo‘limlarida tashkil etilishi mumkin.
Oddiy va buyurtma xalqaro xatlarda yozma xabarlar, ish bo‘yicha
qog‘ozlar, turli xil kvitansiyalar, hisob – fakturalar, fotosuratlar
yuboriladi. Qiymati e’lon qilingan xalqaro xatlarda notarial idoralarda
tasdiqlangan ma’lumotnoma va hujjatlarning nusxalari hamda qimmatli
qog‘ozlar yuboriladi.
Xalqaro banderollarda bosma nashrlar
shu jumladan gravyuralar,
suratlar, qo‘lyozmalar, jo‘g‘rofiy xaritalar, andozalar, kataloglar,
prospektlar, turli e’lonlar va xabarnomalar, turli mexanik bosish usuli
bilan bajarilgan bosma nusxalar va reproduksiyalar yuboriladi.
Sekogrammalarda ko‘zi ojizlar uchun ochiq beriladigan
bo‘rttirilgan shriftlar bilan bajarilgan yozma xabarlar va bosma nashrlar
hamda sekografiya belgilariga ega klishe, shuningdek ko‘zi ojizlar
uchun mo‘ljallangan, agarda ko‘zi ojizlar tashkilotlari
tomonidan yoki
shunday tashkilotga manzillangan bo‘lsa, ovozli yozuvlar va maxsus
qog‘ozlar yuboriladi. Bundan tashqari, ko‘zi ojizlar tashkilotidan yoki
ularga manzillangan ichki sekogrammalarda ko‘zi ojizlar uchun
tiflotexnika vositalari yuborilishi mumkin. Sekogrammalarni o‘rovlash
va ularga ishlov berishga talablar banderollarning tegishli toifalariga
qo‘yiladigan talablar kabidir.
Mayda paketlarda sinmaydigan mayda buyumlar yoki mollarning
ayrim namunalari yuboriladi. Yuboriladigan joylanmaning bahosi
Butunjahon pochta ittifoqining Konvensiyasi va Bitimiga muvofiq
131
mayda paketning yo‘qolganida o‘rnini
qoplaydigan summadan ortiq
bo‘lmasligi kerak.
Xalqaro posilkalarda chet elga jo‘natish va belgilangan
mamlakatga keltirish uchun taqiqlanmagan, qonun hujjatlariga muvofiq
ruxsat etilgan sanoat mollari, uzoq vaqt saqlanadigan oziq-ovqat
mahsulotlari, madaniy-maishiy ahamiyatga ega bo‘lgan mollar
yuboriladi.
Xalqaro pochta jo‘natmalarini qabul qilish bo‘yicha Qo‘llanmada
ko‘rsatilgan mamlakatlarga qiymati e’lon qilingan xalqaro posilkalar
yuborish uchun qabul qilinadi.
Foydalanuvchilarga xalqaro pochta jo‘natmalarida O‘zbekiston
Respublikasidan olib chiqish taqiqlanmagan,
ishlab chiqarish yoki
boshqa tijorat faoliyatlari uchun mo‘ljallanmagan buyumlarni
yuborishga ruxsat etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
