Microsoft Word ohirat ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

40

Olimlardan har biri uchun bir farishta jar soldilar: Jarchi farishta deydiki: "Falon olimga 

Alloh taolo shafoat qilishni buyurdi. Kimki uning bir xizmatini qilgan bo‘lsa yoki unga bir 

luqma taom bergan bo‘lsa yoki bir qultum suv ichirgan bo‘lsa yoki kitoblarini yoygan 

bo‘lsa, ularni shafoat qiladi". U olimga bitta bo‘lsa ham yaxshilik qilinganlar, kitoblarini 

tarqatganlar o‘rinlaridan turadilar. U olim ularni shafoat qiladi. 

 

Hadisi sharifda bildirishiga, eng aval shafoat qiluvchilar Rasululloh (a.s.)dirlar. Keyin 

Nabiylardir Ulardan keyin esa olimlardandir (r.a.). Olimlar uchun oq bayroq bog‘lanadi 

va Ibrohimning (a.s.) qo‘llariga beriladi. Ibrohim (a.s.) ma’rifatni yuzaga chiqarish 

jihatidan Rasullarning ilg‘oridir. Shuning uchun bayroq ul zotga beriladi. 

Undan keyin yana bir nido bo‘ldi: "Nafaqasi uchun har kun ishlab terlagan va topganiga 

qanoat qilgan faqirlar qaerda?" Faqirlar ham Allohning huzuriga keltiriladi. Alloh taolo 

lutf qilib: "Marhabo, ey zindon sizlarga sindon bo‘lgan kishilar", deydi. Ularga ham 

ashobi yamin (jannat ahli) bilan birga bo‘lishlari buyuriladi. Ular uchun esa, bir sariq 

bayroq bog‘lanib, Isoning (a.s.) qo‘liga beriladi. Iso (a.s.) ularga imom bo‘ladi. 

 

Undan keyin yana bir munodiy (jarchi) nido qiladi: "Shukr qilgan, mollarini, pullarini 

dinni quvvatlantirish uchun, musulmonlarni zolimlardan himoya qilish uchun sarflagan 

boylar qaerda?". Ular ham keltiriladi. Alloh taolo ularga ehson qilgan narsalarini besh 

yuz yil sanattiradi. Ya’ni, boyliklari bilan nima qilganlarining hisobini so‘raydi. Ular uchun 

ham turli rangdagi bir bayroq bog‘lanib, Sulaymon (a.s.)ga beriladi. Sulaymon (a.s.) 

ularga imom bo‘ladi. Ularni ham ashobi yaminga qo‘shishlarini buyuriladi. 

 

Hadisi sharifda keladiki, to‘rt narsa to‘rt narsaga guvohlik berishlarini talab etadi. Mollari 

bilan, mavqe’lari bilan musulmonlarga aziyat yetkazganlardan so‘raladiki: "Sizni Allohga 

ibodat qilishdan nima to‘sdi?" Ular: "Alloh taolo bizga mulk va rutba berdi. Bular bizni 

Allohga ibodat qilishdan to‘sdi", deyishadi. Ulardan: "Mol-mulk jihatidan Sulaymon (a.s.) 

boyroq edimi yoki sizmi?" deb so‘raladi. Ular: "Sulaymon (a.s.) boyroq edi", deyishadi. 

Ularga: "Unday bo‘lsa Sulaymon (a.s.) Menga ibodat qilishdan shuncha mol-mulk man 

etmabdi-yu, sizni man etibdimi?" deyiladi. 

 

Undan keyin: "Ahli balo qaerda?" deyiladi. Ular ham keltiriladi. Ularga: "Allohga ibodat 

qilishdan sizni nima man etdi?" deyiladi. Ular deydilarki: "Alloh taolo bizni dunyoda 

dardlarga, siqintilarga mubtalo qildi. Shuning uchun zikrdan va chin ibodatdan mahrum 

bo‘ldik". Ularga: "Musibat jihatidan sizga kelgan musibat katta edimi yoki Ayyubga (a.s.) 

kelgan musibatmi?" deyiladi. Ular: "Ayyub (a.s.)ga kelgan musibat katta edi" deyishadi. 

"Unday bo‘lsa, Uni Allohning zikrdan va Alloh dinini insonlarga yoyishdan va ibodat 

qilishdan u musibat man etmabdi-yu, sizni man etdimi?" deyiladi. 

 

Undan keyin: "Yoshlar va mamluklar, ya’ni qullar va joriyalar qaerda?" deyiladi. Ular 

ham Alloh taoloning huzuriga keltiriladi. Ulardan so‘raladi: "Sizni Allohga ibodat qilishdan 

nima to‘sdi?" Yoshlar: "Alloh bizga jamol va go‘zallik berdi. Unga aldandik, yoshlik 

zavqlariga berildik. Yoshlik bizda abadiy qoladi deb o‘yladik. Allohning dinini 

o‘rganmadik. Haqqini ado qilmadik", deyishadi. Mamluklar esa: "Qullik va joriyalik ichida 

xo‘jayinlarimizga qullik qildik. Dunyo buyuklariga sig‘indik. Dinda johil bo‘ldik. Aldandik. 

Ey Rabbimiz! Sening haqqingni ado etishdan mahrum bo‘ldik", deyishadi. Ularga 

xitoban: "Sizlar go‘zal edingizmi yoki Yusuf (a.s.)mi?" deb so‘raladi. Ular: "Albatta, Yusuf 

(a.s.)", deyishadi. Shunda ularga: "Unday bo‘lsa, Yusufni (a.s.) Allohning haqqini ado 

---

Qiyomat va Oxirat. Imom al-G’azzoliy