RASULULLOH PAYG’AMBAR BO’LISHLARIDAN AVVAL ODAMLARNING BU
HAQIDAGI FIKR-MULOHAZALARI
Muhammad alayhis-salom payg‘ambar bo‘lishlari arafasida po‘p va rohiblarning olib
borgan faoliyatlari tarixdan ma’lum. Yahudiylar dunyoga kelishi mumkin bo‘lgan
payg‘ambardan o‘z g‘animlari madinalik arablarga qarshi kurashda yordam kutishardi.
Osim ibn Amr ibn Qatodaga o‘z qavmining odamlari bunday deyishgan: "Ollohning
rahmati bilan yahudiy dushmanlarimizdan eshitganlarimiz musulmon bo‘lishymizga
sabab bo‘ldi. Biz Ollohga shirk keltiradigan butrarast edik, yahudiylar esa ahli kitob, biz
bilmaydigan narsalardan xabardor edi. Ular bilan o‘rtamizda muttasil ko‘ngilsizliklar
bo‘lib turardi. Yahudiylarni ranjitgan paytlarmizda ular shu kunlarda dunyoga
payg‘ambar keladigan vaqt yetganini, u bilan birlashib, bizlarni xuddi Od va Eram
xalqidek o‘ldirajaklarini aytishardi. Biz bunday tahdidni ko‘p eshitganimiz uchun Olloh o‘z
payg‘ambari Muhammadni yuborganda uning da’vatlariga quloq solib, dinini qabul qildik.
Yahudiylar aytgan gapning mag‘zini chaqib, ulardan oldinroq musulmon bo‘lishga
shoshildik.
Yahudiylar esa imon keltirishdan bosh tortishdi". Yahudiylarning biz payg‘ambar bilan
birlashib, sizlarni Od va Eram xalqidek qirib tashlaymiz, deyishining boisi, ularning
kitobida Xudoning elchisi butparastlarni kuch bilan yo‘qotadi, deyilgan. Ularning dili
hasad va adolatsizlikka to‘lib-toshgani uchun bu dunyo va oxirat azoblariga mubtalo
bo‘lishlarini o‘ylamay imon keltirishmadi. Nasroniy dinini qabul qilgan arab Umayya ibn
Abissolt yurtimizda dunyoga keladigan payg‘ambarlarning sifatini kitoblarda ko‘p
o‘qiganman, der edi. Eronlik Salmon Roziyallohu anhu bir kohin bilan suhbatlashganida
u: "Ey Salmon, Olloh Ahmad ismli bir payg‘ambar yuboradi, bu zot Tihoma* tog‘laridan
chiqadi. uning sifatlaridan biri sovg‘ani olish, sadaqani rad etish bo‘ladi", deganini hikoya
qiladi.
Kohinning bu gapi Salmonni imon keltirishga undadi. Payg‘ambar alayhissalom
ko‘pgina podsholarni islom diniga da’vat etib, maktub yo‘llaganlar. Faqat nasroniy va
yahudiy dinlaridan xabarsiz Kisrogina u kishining nomasiga nopisandlik bilan qaragan.
Habash podshosi Najoshiy, Misr podshosi Muqavqis, Rum podshosi Qaysar kabi nasroniy
dinidagi hukmdorlar payg‘ambarning elchilarini izzat-ikrom bilan kutishgan. Ularning
orasida Najoshiydek iymon keltirganlari ham, Qaysardek chiroyli javob qaytargan,
qalban imonga kelishiga oz qolgan, dunyoga podsholikka mukkasidan ketmagan
insoflilari ham, Muqavqisdek ikkilanganlari ham bor. Rasulullohning podsholar
qo‘rqqudek kuch-qudratlari yo‘q edi.
Ular Isoyi masihning o‘zidan keyin keladigan payg‘ambar haqidagi bashoratlarini,
Muhammad alayhis-salomning ta’riflari o‘z kitoblarida bayon etilgan sifatlarga aynan
mos kelishini bilganlari uchun rasulullohning elchilarini izzat-ikrom bilan kutishgan.
Sarvari olam dunyoga kelishlari arafasida g‘oyibdan u kishi haqida xabar beruvchi
ovozlar eshitilib turgan. Kohinlar o‘z kitoblaridagi vahiylarni odamlarga muttasil
yetkazishgan. Ollohning rasulullohga muyassar etgan ishlari u zotning odamlarga
yetkazgan so‘zlari, da’vatlari to‘g‘riligini, o‘zlarining chin payg‘ambar ekanliklarini
isbotlaydigan dalildir. Chuqur mulohaza qilgan kishi hidoyat topadi, Olloh hammamizni
to‘g‘ri yo‘lga boshlasin.
_____________
*Tihoma — Qizil dengizning sharqi bilan Yamanning shimoliga joylashgan, Makka, Yanbu, Jiddadek shaharlari bor
yurt.
Nurul yaqin. Muhammad Xuzariy
Do'stlaringiz bilan baham: |