Microsoft Word nizami g?NC?Vi-sirl?R x?Zin?SI. doc

_______________ Milli Kitabxana _______________ 
247 
 
On üçüncü söhbət 
DÜNYADAN ƏL ÜZMƏYƏ DAİR 
 
1677 B. Bu dünyaya aldanma. Onun çeşməsi ilğımdır, aldadıcı serab (miraj) 
hökmündədir. Ömürdən sonrakı ömrünü düşün. 
1684 B. Cəfəri qızıl - xıltı olmayan, ən saf, təmiz qızıl deməkdir. Prof.R.Əliyevin 
yazdığına görə, buna ona görə cəfəri qızıl deyirlər ki, məşhur ərəb xəlifəsi Harun ər-
Rəşidin (783-809) vəziri Cəfər Bərməkinin  əmri ilə yüzdə yüz, xalis qızıla sikkə 
vurmağa başlayıblar. 
Beytin mənası: bu sarı gülə bənzər Cəfəri altununu payla, bağışla. Şam kimi qızıl 
şölə saç ki, öz nurun ilə işıqlanasan - bu dünyada rəhmət, o dünyada şəfqət qazanasan. 
1685 B. Bütün canlılarda bədənin doqquz qapısı var: iki göz, iki qulaq, ağız, 
burun deşikləri və s. Altıbaşlı altun - məşhur İran alimi Vəhid Dəstgirdinin yazdığına 
görə xalis qızıldan qayrılmış altı başlı büt olmuş, sonralar bu ad həmin qızıl növünə 
aid edilmişdir. 
1687 B. Məqsəd sikkəsi - Tanrının razılığını qazanmaq və el içində yaxşı ad qoyub 
getmək. 
1689 B.  Bəlkə  hətta xeyli üstündürlər Çünki şahlar, krallar, səltənət imperiya 
başçıları xalqların, müstəmləkə məngənəsinə saldıqları ulusların qanını şüşəyə tutmaq 
hesabına varlanır, özlərinə  qızıldan taxt-tac düzəltməklə  bəşəriyyətin nifrətini, 
qəzəbini qazanırlar. Sikkə vuran dəmirçilər isə halal əmək adamlarıdır, buna görə 
rəğbətə, məhəbbətə layiqdirlər. 
1690 B. İncil kitabında həyat tarixçəsi tam işıqlandırılmış əfsanəvi xəsis və hədsiz 
dərəcədə dövlətli Qarun ifrat simicliyinə görə Tanrı  tərəfindən cəzalandırılmış, yer 
yarılmış və Qarunu saysız-hesabsız xəzinələri ilə birlikdə udmuşdur. 
1691 B. Özünü qızıla təslim edənlər bədbəxtdir. Qızılı özünə  təslim edənlər isə 
xoşbəxt. Sonuncular qızılı bir qızıl köhlənə döndərib cilovlayıb sürür, məqsəd 
mənzilinə çatırlar. 
1696 B. Belə bir təsəvvür varmış ki, qızıl mədənləri yalnız  şərqdə, 
gündoğandadır. Beytin yürütdüyü digər fikir budur ki, qızıl Günəş  şərqdən doğur, 
qərbdə batır. Deməli, qızılın, işığın, səxavətin ilk vətəni şərqdir. 
1698 B. Burada Günəş şərqli, Ay isə qərbli kimi təqdim olunur. Bəllidir ki, Ayın 
öz nuru yoxdur, yalnız Günəşin verdiyi şölə hesabına işıqlanır. Deməli, nur 
dilənçisidir. 
1700-1701 B. Keçmişdə  məhək daşını  ən çox Dəməşq  şəhərindən gətirərdilər. 
Xalislik əyarına malik ən saf qızıl isə Kiçik Asiyadakı Bizans imperatorlarına məxsus 
olmuş, bunu Rum qızılı adlandırmışlar. 
 
  

---