www.ziyouz.com kutubxonasi
82
— Men-a? Astag‘firulloh! Nega bunday deyapsiz?
— «Bular suyuqoyoq edi, haydab yubormoqchiydim» degan kim, siz emasmi?
— Men shunday debmanmi?
— Xotirangiz yaxshi emasmi? Siz chet elning kinolarini ko‘rmaganmisiz? — Omonullo
savolni berishga berdi-yu, javob kutmadi: — Tugmachaga joylashtirilgan magnitofonlari
bor... Bizda shunaqasi yo‘q deb o‘ylaysizmi?
— Degan bo‘lsam degandirman. Achomlashib yotishganda o‘ldirib ketganidan keyin
yana nima deyishim mumkin?
— Kim sizga «achomlashib yotishgan» dedi?
— Hammaning og‘zida shu gap. O‘zim ko‘rmadim. Eshitganimni aytyapman.
— Siz shu odamlarning rahbari edingiz. Nega anig‘ini so‘rab-surishtirmadingiz?
— Menga buning nima qizig‘i bor?
— Siz ularning suyuqoyoq ekanliklarini isbotlay olasizmi?
— O‘rtoq tergovchi, men sizning bunday savollaringizga javob bermayman. Meni go‘l
deb o‘ylamang. Men ham yurfakni bitirganman. Uncha-buncha narsaga aqlim yetadi.
— Shundaymi? — Omonullo kinoya aralash jilmaydi. — Unda o‘rtoq hamkasb, siz ba’zi
darslarga kirmay qochib yurgan ekansiz. Siz kirmagan darslarning birida «tergovchi
ishga aloqador har qanday savolni so‘rashga haqli», — deb ta’lim berilgan.
— Hozirgi savolingiz ishga aloqadormi?
— Bo‘lmasam-chi? Men ularning munosabatlarini bilishim kerakmi? Uyga nima uchun
borishgan? Balki kooperativdagi qing‘ir ishlarni yozish uchun borishgandir? Jahlingiz
chiqmasin, bu shunchaki gumon xolos. Biz siz bilan yana uchrashamiz. Istasangiz
advokat yollang. Advokat ishtirokida gaplashing, bu sizning huquqingiz.
Omonullo shunday deb iziga qaytdi. Aslida «Kooperativdagi qing‘ir ishlarni fosh
qilmoqchi bo‘lishganda o‘ldirilgan», degan gumoni zaif edi. Lekin kooperativ boshlig‘ining
sarosimasi bu zaif gumonga quvvat berib qo‘ydi. Yon daftarchasidagi «qotil kim?» savoli
ostiga yozilgan «Eri», «Otasi» degan javob yoniga «Boshlig‘i?» yozuvi ham paydo bo‘ldi.
Ayniqsa, ertasi kuni boshliq nomidan advokatning kelishi uni ajablantirdi. «Oliy
ma’lumotli yurist»dan bunaqangi harakatni kutmagan edi. «Bir balosi bor. Bo‘lmasa he
yo‘q, be yo‘q himoyachi yollaydimi?» deb o‘ylab, «boshliq?» degan yozuv tagiga ikki
marta chizib qo‘ydi-da, Boshqarma boshlig‘iga uchrab, kooperativning moliyaviy ahvoli
zudlik bilan tekshiriluvi lozimligi haqidagi fikrini bayon etdi. Fikr ma’qullangach,
ertasigayoq kooperativ muhrlanib, tekshiruv ishlari boshlandi.
Qotillikka oid tekshiruv qamrovi kengaygani sa-yin Omonullo savollar, jumboqlar
girdobiga bandi bo‘lib boraverdi. Girdobdan chiqa olish yoki tamoman muvaffaqiyatsizlik
bahriga g‘arq bo‘lishi o‘zining farosatiga bog‘liq ekanini u yaxshi fahmlardi. Bu kabi
girdob uning uchun yangilik emas. Har bir jinoyatga doir ishning o‘ziga yarasha o‘ramasi
mavjud. Shuning barobarida cho‘kishdan asrab qoluvchi himoya chambaragi topilmasa
ham ushlab olishga yaraydigan daraxt ildizimi yo xasmi, albatta bo‘ladi. Eng muhimi
ularni vaqtida ko‘ra bilish, mahkam ushlab olishda. Cho‘kayotgan odam xasga
tirmashganidek, u ham biron bir dalilga mahkam yopishadi. Hozirgi girdobda u xas
emas, himoya chambaragini topganday edi. Nazarida uydagi qonli izlar aynan shu
chambarakning o‘zi edi. Qolgan dalillar suv o‘rami kabi uni o‘ziga tortar, ammo u
xaloskorlikni aynan o‘sha qonli izlarda deb o‘zini ishontirmoqchi bo‘lardi.
Omonullo boshlig‘iga kooperativda tekshiruv o‘tkazish haqidagi fikrini bayon qilib,
uning rizoligini olgach, yengil tortdi. U Boshliq huzuriga kirishda «siz jinoyatchini topish
bilan shug‘ullaning, kooperativning moliyaviy ishi sizga aloqador emas», deb
qolarmikin», degan hadikda edi. Yaxshiki jinoyatning bir uchi shu ishga borib taqalishi
mumkinligini Boshliq ham tushundi. Omonullo shundan xursand edi. Barcha sohalardagi
Murdalar gapirmaydilar (qissa). Tohir Malik
Do'stlaringiz bilan baham: |