Microsoft Word mumtoz faylasuflar hikmati ziyouz com doc

VOLTER (Fransua-Mari Arue) 
(1694-1778) 
 
Frantsiyalik faylasuf Fransua-Mari Arue (Volter – uning taxallusi) notarius Fransua 
Arue oilasida dunyoga keldi. 
U 5 yoshidan boshlab she’rlar mashq qildi. Kollejda o‘qib yurgan chog‘larida yaxshi 
o‘zlashtirgani uchun mukofotlar bilan taqdirlandi. Yosh Volter qaysi davraga kirmasin, 
hammaning diqqatini o‘ziga tortar, zukkoligi, topqirligi, sho‘xligi bilan boshqalardan 
ajralib turardi. 
Jo‘shqin tabiatli Volter o‘zining hukmron doiralarga ham tegib ketadigan 
zaharxandalik yo‘g‘rilgan tiyiqsiz ijodi tufayli ko‘pincha kiborlarning janjaliga aralashib 
qolardi. 1717 yilda shunday janjallar tufayli Volter Bastiliya qal’asida 11 oy tutqunlikda 
saqlandi. U qamoqxonada ham ijod qilishdan to‘xtamay, o‘zining mashhur «Edip» 
tragediyasi va «Genriada» dostonini yozib tugatdi. 
Volter badiiy ijodning hamma sohalarida ajoyib asarlar yozgan. Uning falsafiy 
izlanishlari rang-barang va keng qamrovli, o‘ziga xos, yangi, kutilmagan nazariy 
yondashuvlarga boy edi. Ko‘plab davlatlarning tojdorlari Volterga xushomad qilganlar. 
Frantsiya qiroli Lyudovik XV u bilan ehtiyotkorona munosabatda bo‘lgan. Rim papasi 
Bendikt XIV buyuk faylasufga maqtovli maktublar bitgan. Rossiya malikasi Yekaterina II 
Volter bilan uzoq muddat xat yozishib turgan. Ayniqsa, Prussiya qiroli Fridrix II Volterni