Microsoft Word menejment va marketing asoslari

 
17-BOB. MARKETING TIZIMIDA NARX SIYOSATI 
 
17.1. Marketing tizimida narx tushunchasi va narxning shakllanishi 
17.2. Narx shakllanish uslublarini tanlash 
17.3. Narx strategiyalar 
 
17.1. Marketing tizimida narx tushunchasi va narxning shakllanishi 
Marketing kompleksida narx ikkinchi element bo’lib, daromadni belgilaydigan 
asosiy ko’rsatgichdir . Narx deganda maxsulot, xizmatlar uchun va uni sotib olish 
uchun iste'molchi sarf qiladigan pul miqdorini tushunamiz. Lekin, narx hamma vaqt 
ham pul shaklida ifodalanmaydi. Masalan, barter natural almashishining qadimiy 
shakli hisoblanadi.  
Makroiqtisodiy  nazariya bundan 150 yil ilgari ham, tovarni sotishga  faqat 
narx yordamida ta'sir ko’rsatishi mumkin deb uqtirib o’tgan. Bu vaziyatni yuqori 
baholashnining asosiy sababi shundan iboratki, Adam Smit va David Rikardolar 
davrida faqat bir xil xom-ashyo  va bir xil iste'mol tovarlari ishlab chiqarilib, 
iste'molchilar diqatini  tovarning markasi, o’rami va reklamasi yordamida jalb qilish 
imkoniyati deyarlik mavjud bo’lmagan. Ikkinchidan, mahsulot narxiga asosiy e'tibor 
qaratilganligi, pulni miqdor jihatidan oson o’lchash mumkinligi va narxni sifatga 
nisbatan talab va taklifda oson qo’llash mumkinligi bilan tushuntiriladi. 
Quyidagi 32-chizmada talab va taklifning klassik modeli ko’rsatilgan. Bu 32-
chizma ma'lumotidan ko’rinib turibdiki, talab narxining o’sishi bilan kamayadi, 
aksincha taklif ortadi. Ishlab chiqaruvchi narx orqali uning mahsuloti qanchalik 
darajada kerakligi haqida axborotga ega bo’ladi.