Microsoft Word Mehmonxona biznesida narxlarni belgilash hususiyatlari va uni takomillashtirish yoâ•Ÿllari

Samarqand viloyatida taklif etilayotgan turlarning SWOT tahlili*

Kuchli tomonlar	Kuchsiz tomonlar
Turoperatorlar faoliyatining diversifitsiyalashganligi; Hududning boy tarixiy merosi; Arxitektura inshootlarining o‘ziga xosligi; Hududning tabiiy-iqlimiy sharoiti; Musurmon dunyosining yirik markazlaridan biri ekanligi; Keng qamrovli ta’lim markazi; Hudud aholisining ko‘p millatlilik tarkibi; Ajoyib milliy pazandachilik; Qo‘riqxona hududlarining ko‘pligi; Bozorni kengaytirish uchun imkoniyatlarning ko‘pligi; BTTning qo‘llab-quvvatlovi mavjudligi.	Turistik mahsulotlarning tor segmentli iste’molchilarga mo‘ljallanishi; Turistik mahsulotning sifatiga mos kelmaydigan yuqori narxi; Turistik mahsulot assortimentining kamligi; Hudud ichidagi turistik mahsulotlar kompleksining yo‘qligi; Hududdagi turistik imkoniyatlar haqida chet el hamda boshqa korxonalar uchun ma’lumotlarning kamligi; Hududdagi yo‘llar va transport muammosi; Turistik mahsulotning iste’molchilarga uzoqligi; Transport harajatlarining qimmatligi; Aviatashuv tizimida shartnomaviy imkoniyatlarnig chegaralanganligi.
Imkoniyatlar	Havf-xatarlar
Rossiya bozorlariga mo‘ljal olish; Qo‘msash turlarining kuchayishi; “Samarqandga oltin sayohat” nomli tur ostida ichki turizmni rivojlantirish; Tik diversifikatsiya asosida turistik markazlarni rivojlantirish; Innovatsion turistik mahsulotlar yaratish; Tilshunoslik turizmni rivojlantirish; Qo’msash turizmini tashkil etish.	Moliyaviy-iqtisodiy inqirozlar turistlarning to‘lov qobiliyatining pasayishiga va sayohat qilish imkoniyatini kamaytirishga olib keladi; Xalqaro turistik bozorga bog‘liq holda kiruvchi va chiquvchi turizm o‘rtasidagi nomutanosiblik.

*muallif tomonidan tayyorlangan.

Turistik takliflarni shakllanishida quyidagi tendensiya va qonuniyatlar aniqlandi:

• 
  Turoperatorlar bozorida diversifikatsion jarayonlarning kengayishi kuzatilayapti, ko‘pchilik turistik tashkilotlar (30.4%) chet elllik hamdsa mahalliy turistlarni qabul qilish bilan shug‘ullanmoqda.
  
• 
  Samarqand uchun ishlab chiqilgan turistik mahsulotlar tor is’te’molchilar segmentiga mo‘ljallanganligi bilan harakterli, narxlar yuqori: turlar sifatining narxiga mos kelmasligi; turistik mahsulot assortimentining kamligi;
  

Ichki hududiy turistik mahsulotlar kompleksining mavjud emasligi, mahalliy va chet el bozor qatnashchilariga hudud turistik imkoniyatlari haqidagi ma’lumotlarning yetarli emasligi, transport harajatlarining yuqori ekanligi, asosiy turistik mahsulot iste’molchilariga transportning qiyinligi.
Yuqorida ko‘rsatilganlarni umumlashtirib quyidagilarni aytib o‘tish mumkin, kiruvchi hamda ichki turizm kvalifikatsiyasini hisobga olib boshqaruv tizimining strategiyasini va faoliyat doirasi sxemasini ishlab chiqish mumkin. Bizning fikrimizcha turoperatorlar samarali faoliyat olib borishlari uchun quyidagilarga amal qilishlari lozim:

• 
  turistik faoliyatda qatnashuvchi xodimlarni maxsus sifatli tayyorgarlikdan o‘tkazish;
  
• 
  turistik xizmatlarning nomenklaturasini ko‘paytirish va ularning sifatini yaxshilash;
  
• 
  xizmatlarga bo‘lgan talabni kuchaytirish;
  
• 
  narx-sifat munosabatlarini qattiq nazorat ostiga olish;
  
• 
  talab va taklifni bir xilda ushlab turish;
  
• 
  yangi turistik mahsulotlarni ajratish va ishlab chiqish;
  
• 
  ekologik, qo‘msash turizmi munosabatlarini bir tartibga solish.
  

O‘tkazilgan anketa so‘rovnomalari natijasiga ko‘ra turistlarni birinchi o‘rinda turlarning narxi, keyin vaqt, borish joyi, yashash sharoiti, tabiiy-iqlimiy holati qiziqtiradi (1-ilova).
Turistik mahsulot harajatlarining katta qismini aviachiptalar tashkil qiladi. Turistlar harajatlarining deyarli 70%i transport va mehmonxona harajatlariga tog‘ri keladi. Harajatlarning 1/3 qismini qolgan harajatlar tashkil qiladi.
Oxirgi yillarda aviakompaniyaning monopolligi, yoqilg‘i narxining oshishi turmahsulot narxining oshishiga sabab bo‘lib, uzoq mamlakatlardan keladigan turistik oqimlarning kamayishiga olib kelmoqda. Bu masalaning birdan-bir
yechimi shundan iboratki, “O‘zbekiston havo yo‘llari” MAKga raqobatchilikni rivojlantirish, boshqa aviakompaniyalar bilan xo‘jalik shartnomalarini imzolash lozim.
2.2-rasmda bir qator davlatlarda deyarli bir xil turlar narxining diapozoni ko‘rsatiladi.