Microsoft Word Matqurbonov Magistrlik dissertatsiyasi

 

 

 

---

 

 

III-bob. Mustaqillik yillarida yoshlarga oid davlat dasturlarining qabul 

qilinishi va uning amaliy ahamiyati 

3.1. O`zbekiston Respublikasida yoshlarga oid davlat dasturlarini tarixiy 

ahamiyati 

 

 

  Mustaqilligimiz tufayli fan, maorif, ta'lim-tarbiya ishlariga e'tibor 

kuchaytirildi. «Ta'lim-tarbiya tizimini o'zgartirmasdan turib,  ongni o'zgartirib 

bo'lmaydi.  Ongni,  tafakkurni o'zgartirmasdan turib esa, biz ko'zlagan maqsad - 

ozod va obod jamiyatni barpo etib bo'lmaydi» - degan edi I.A.Karimov. 

Respublikamizda ta'limning yangi tizimini amalga oshirishda tariximizdagi ta'lim 

jarayonlarini o'rganib chiqib,  ta'limni isloh qilish dasturi tayyorlandi. 1997 yil 29 

avgustda Respublikamizda ‘Ta'lim to'g'risidagi qonun”

41

 va “Kadrlar tayyorlash 

milliy dasturi”

42

 qabul qilindi.  

Ta'limni isloh qilish quyidagi tamoyillar asosida olib boriladi:  

- ta'lim tizimining uzluksizligi,  izchilligi,  ilmiyligi,  dunyoviyligi ;  

- ta'limda umuminsoniy,milliy-madaniy,ma'naviy qadriyatlarning   ustivorligi; 

- e'tiqodi, dinidan qat'iy nazar ta'lim olish imkoniyatlarining kengligi; 

- ta'lim muassasalarining siyosiy partiyalar va harakatlar ta'siridan holiligi. 

  1998 yil Avstraliyada kelgusi asr ta'limi istiqbollariga bag'ishlangan «Osiyo -

Tinch okean mintaqasida XXI asrda ta'lim muammolari» deb nomlangan xalqaro 

anjumanda ta'limni rivojlantirishga qaratilgan maxsus davlat dasturi faqat ikki 

davlat - AQSH va O'zbekistondagina mavjudligi ta'kidlandi.

43

 Anjuman 

ishtirokchilari yangi ta'lim tizimimizga katta ishonch bildirdilar.  

1993 yildan Prezidentimiz farmoniga binoan talaba va aspirantlarga maxsus 

stipendiyalar belgilandi. Xorijiy mamlakatlarda ta'lim olish huquqiga ega bo'ldilar. 

O`zbekiston Respubliksining Konstitutsiyasi(1992 yil 8 dekabr).  Konstitutsiya 

barcha fuqarolar qatori yoshlarning huquq va erkinliklarini ta’minlashning huquqiy 

                                      

41

 O‘zbеkiston Rеspublikasining Ta’lim to‘g‘risidagi qonuni 29.08.1997-y. N 464-I 

42

 Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to‘g‘risida O‘zbеkiston Rеspublikasining Qonuni 29.08.1997-y. N 463-I 

43

1998 yil Avstraliyada bo’lib o’tgan «Osiyo -Tinch okean mintaqasida XXI asrda ta'lim muammolari» xalqaro 

anjuman materiallari   

---

 

 

va me’yoriy jihatlarini ham o`zida aks ettiradi. Jumladan, uning 41-moddasida: 

“Har kim bilim olish huquqiga ega. Bepul umumiy ta’lim olish davlat tomonidan 

kafolatlanadi. Maktab ishlari davlat nazoratidadir”

44

, 45-moddasida: ”Voyaga 

yetmaganlar, mehnatga layoqatsizlar va yolg`iz keksalarning huquqlari davlat 

himoyasidadir”

45

 deb belgilab qo`yilgani fikrimizning dalilidir. 

Mamlakatimizda ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-iqtisodiy islohatlarni amalga 

oshirishga jahon andazalari darajasida bilim olgan zakovatli, har tomonlama 

barkamol miliy kadrlar ulkan hissa qo’shishini hisobga olib davlatimizda ko’p 

sonli nodavlat-notijorat tashkilotlarni vujudga keltirdi.  

Hozirda O’zbekiston Respublikasi Adliya Vazirliga tomonidan yoshlarni qo’llab-

quvvatlovchi, ularning muammolarini o’rganuvchi 15 ga yaqin nodavlat-notijorat 

tashkilotlar va jamiyatlar ro’yxatdan o’tgan.