www.ziyouz.com
кутубхонаси
63
Hudhud unga dedi:
— Bu so'zlaring yaxshi, ammo bu haqda sening o'zing aytmay, balki sen haqingda
boshqalar so'zlaganida yanada yaxshiroq bo'lar edi. Chunki doimo barhayot haq kishilar
uchun bu yo'lda kamolotga erishmoqni nasib etgan. Kimki uning farmoniga itoat qilib,
uni bajarsa, bu yo'lda uning martabasi ulug' bo'ladi. Kimki uning amridan bo'yin tovlasa,
u rad etilib, uning izzatli qasridan uzoqlashtiriladi. Uning farmonini bajaruvchi esa
kelajagi qutlug', maqbul kishi sanaladi. U amriga itoat qilishni o'z oldiga maqsad qilib
qo'yadi va busiz bir soniya ham orom bo'lmaydi.
Biroq har qancha itoat qilib, uning amru hukmi bilan toat-ibodat qilsa va o'zining bu
ishi bilan faxrlanib maqtansa hamda kibru havoga berilsa, bundan joniga ofat yetadi.
Uning ertayu kech qilgan ozu ko'p barcha toat-ibodati, boriyu yo'g'i — hammasi hech
bo'ladi.
Kimki o'zining qilgan ishlarini ro'kach qilmasdan, uning oldida boru yo'g'ini teng tutsa
va manmanlikka berilmasa hamda qilgan toatlarini bir qora chaqadek deb bilsa, u kishi
baxt-saodat ko'chasiga kiradi va o'z taqvo hamda ibodatlaridan naf topadi. Bunday kishi
o'z toat va taqvodorligi mevasini totib, bu ish ma'nosidan bahramand bo'ladi.
CXIX
Hikoyat
Alloh Odamni yaratmasdan ilgari, uning tanasiga ruh shamini kiritmasdan burun
barcha maloikalar toat va taqvoga mju' qilib, uning odob va rusumlarini bajo keltirishar
edi. Ularning barchasiga Azozil(Iblisning jannatdan quvilmasdan avvalgi ismi) boshliq
edi. U bularning mushkullarini oson qiluvchi murshid edi. U haq amriga itoat qilib, necha
ming yil toat-ibodat bilan mashg'ul bo'ldi. Uning bu borada qilgan ishlarini tavsiflashda
nutq lol qoladi, hatto aql bilan tasavvur qilish ham amrimahol. Naql qilishlaricha, butun
yer yuzasi va koinotdagi to'qqizta oliy falakda u notavonlik bilan sajda qilib yuz
qo'ymagan birorta bo'sh joy qoltnagan emish.
Alloh Odamni yaratdi va uni o'ziga ma'shuq etib, o'zi unga oshiq bo'ldi. Barcha
insonlar ichida eng yaxshisi hisoblangan Odamga hamma maloikalar sajda qilsin deb
buyurdi. Maloikalarga shunday amr etilgach, ular hazrati Insonga sajda qildilar.
Biroq necha ming yil ibodat qilib, uning amri bilan taqvo va toat aylagan Azozil
g'ururlanib, Odamni pisand etmadi va unga sajda qilishdan bosh tortdi. Shu bo’lsdan
Alloh maloikalar to'dasi ichidan uni rad etdi. Ko'nglidan ibodat zavqini chiqarib olib,
bo'yniga la'nat tasmasini bog'ladi. Uning necha ming yil qilgan ibodati zoye' bo'lib, o'zi
haq dargohidan quvildi.
Shuni yaxshi anglagilki, iloh bu yo'lda faqat o'zini o'ylab, manmanlikka berilishdan
ham ortiqroq gunoh yo'q deb hisoblaydi. O'zni ko'rmoq - toatni ko'rmo'q bilan teng
bo'lib, qilgan ishlarini ko'ngliga keltirish - minnat qilish demakdir.
CXX
Yana bir qushning Hudhudga savoli
Yana bir savol beruvchi shunday dedi:
- Ey sarafroz! Kimki haq yo'lida pok oshiq bo'lsa, uning foydasi nimadan iborat
bo'ladi. Bu menga yashirin qolmoqda, shuni sharh etib bersang. Chunki men bu yo'lda
poklikka erishdim. Ojizona sig'inib, shunga muyassar bo'ldim.
Lisonut-tayr. Alisher Navoiy
Do'stlaringiz bilan baham: |