www.ziyouz.com кутубхонаси
27
Қутбиддиновнинг оталик меҳри жўш уриб кетди. Суярнинг бошидан, юзидан ўпди, қучоқлади. —
Албатта, отасини суяр-да, а, ўглим? Бизнинг ўғил кўп яхши-да: биров билан уришмайди, папирос
чекмайди, онасидан отасини яхши кўради, шахмат ўйнамайди...
Суяр ўзининг қувончини тантана билан эълон қилди:
—
Бугун инструкторимизни қолдирдим, дада!
—
E, ана энди! Кўп бемаъни иш қилибсиз-да, ўғлим! Шахмат ўйнамагин, демабмидим? Қара,
бурнингдан сув оқяпти, миянг суюлибди!
Суяр бўшашиб кетди.
— Шахмат ўйнагандан эмас,— деди бурнини артиб, — кеча ўзингиз ариқдан кўзойнағингизни
излатдингиз...
Қутбиддинов лабини бурди.
— Кўзойнак изласа бурундан сув оқар эмишми? Минг лаънат! Бор, уйга кир, дарсингга қара!
Суяр таъби хира бўлиб, кириб кетди. Қутбиддинов ўғлининг ноқобиллигидан, андишасизлигидан
қаттиқхафа бўлди; наҳот отаси шахмат ўйнамагин деган бўлса-ю, ўйнаса; ўйнаганини яна,
айниқса меҳмоннинг олдида, бу қадар тантана билан эълон қилса. Заргаров кўп болалар шунақа
эканлиги ва Суяр эслик бола бўлгани учун бу хилдаги қусурларини йўқотиш қийин эмаслигини
айтиб, ранжиган отанинг кўнглини кўтарган бўлди.
— Менинг ўғлим-чи, бундан ҳам баттар. Мен унга тоғ инженери бўлгин десам, «йўқ, дада,
билмайсиз, мен учувчи бўламан» дейди. Ха-ха-ха... вой, итвачча-ей, мен билмас эмишман!
Икки танқидчи болаларнинг оталарга гап қайтаришла-рини, отачарнинг сўзларини баъзан ерда
қолдиришларини ҳозирги тарбияда бўлган энг катта камчиликнинг натижаси ҳисоблашди ва
буни ҳар куни, ҳар соатда кўриб турганлари ҳолда бунга қарши жамоат фикрини қўзғагудай бир
иш қилолмаганлари учун ўзларини ҳам айблашди.
— Мен шу тўғрида газетага бир мақола ёзсамми деб ҳам ўйлаган эдим,— деди Заргаров, — лекин
келиштиролмасман деб қунт қилмадим. Чала-чулпа ёзиб бировнинг олдига «шу тўғрими?» деб
боргани номус қиламан. Ростини айтсам, эллик олтига кириб ҳам бировдан ақл ўрганишни ўзимга
эп кўрмайман. Энди, мен сизга айтсам, биз бировга ақл ўргатсак тузук. Нима дедингиз?
— Албатта. Лекин мен ҳам мақола ёзишга йўқман, биродар. Энди биз-ку, ўтдик, болаларимиз
ҳам биздай бўлмасин денг. Бунинг учун болаларга ҳар хил адабиётлардан ўқитиш керак. Бу
тўғрида ҳам ҳозирги тарбия ўчоқларимизнинг бепарволиги бор. Чунончи, мен у куни ўглингизни
имтиҳон қилиб кўрдим. Мазаси йўқ! Ҳатто Салтиков билан Шчедрин, деган машҳур ёзувчиларни
бир-биридан фарқ қилолмайди, иккови битта одам дейди. Кула-кула ўлибман. Сизга айтаман деб
эсимдан чиқибди.
Заргаров «ўғлим аълочи» деб ҳеч кимга сўз бермас эди, Қутбиддиновнинг бу кулгиси уни тамом
ўлдирди.
—
Рости билан шундай дедими? Адабиётдан ҳам аъло баҳо олган эди-ку. —
Адабиёт муаллими ошнангиздир.
— Бе, Салтиков билан ким дедингиз ҳали, Шчедринми? Шуни билмаса мен қулоғини таги билан
суғуриб оламан. Қутбиддинов ҳамон кулар эди.
—
Билмайди, баҳазур суғуриб ола беринг, азбаройи худо, иккови бир одам дейди.
Кугбиддиновнинг меъёрдан ортиқ кулгиси Заргаровнинг ғашини келтирди. Нима бўлиб унинг
оғзидан «менингўғлим билмаса, сенинг ўғлинг ҳам билмайди» деган мазмунда сўз чиқиб кетди.
Қутбиддинов ҳам ўзининг ўғлига ишонтанлити учун, Заргаровнинг бу бўҳтонига дарров, иссиғида
зарба бергиси келди.
Даҳшат (ҳикоялар тўплами). Абдулла Қаҳҳор
Do'stlaringiz bilan baham: |