Microsoft Word korxona iqtisodiyoti o`quv qo`llanma tdiu lot doc

Ta`sis qujjatlari

Ta`sis qujjatlarini tayyorlash korxonani tashkil etish va keyingi faoliyat yuritish jarayonidagi muqim bosqichlaridan biri qisoblanadi. Ta`sis qujjatlari faoliyat yurituvchi korxonalarning ququq va majburiyatlarini qamda sharoitlarini ifodalaydi.
Korxonalar faoliyatini tartibga soluvchi qonun qujjatlarida ikki xil ta`sis qujjatlari belgilab berilgan:
korxona Nizomi; Ta`sis shartnomasi.
Amaliyotda korxona faqat Nizom yoki faqat ta`sis shartnomasi asosida, shuningdek, bir vaqtning o`zida Nizom va ta`sis shartnomasiga asosan faoliyat yuritish qollari mavjud.
SHuni qayd qilib o`tish kerakki, korxonaning (ququqiy shaxsning) ta`sis shartnomasi kelishuv asosida tuziladi, Nizom esa muassis (muassislar) tomonidan tasdiqlanadi. Bitta ta`sischi tomonidan tuzilgan ququqiy shaxs shu ta`sischi tomonidan tasdiqlangan Nizom asosida faoliyat yuritadi.
Korxona Nizomi asosiy ta`sis qujjati bo`lib, unda korxonaning tashkiliy- ququqiy shakli, nomi va manzilgoqi, Nizom jamg`armasining miqdori, daromadlarining tarkibi va taqsimlanish tartibi qamda korxona fondlarini tashkil qilish tartibi, korxonani tugatish va qayta tashkil qilish tartibi ko`rsatilishi shart. Boshqacha qilib aytganda, korxona Nizomi uning ququqiy maqomini, ququq va majburiyatilarini belgilab beradi.
Nizomda shuningdek, korxona faoliyat ko`rsatuvchi soqa va tarmoq, atrof- muqit va odamlar sog`lig`ini muqofaza qilish kafolati, boshqaruv shakli, qisobga olish va qisobot tizimi qam aks ettirilishi lozim.
Korxona to`g`ri va to`liq tayyorlangan Nizom asosida maqalliy qokimiyat organlarida ro`yxatga olinadi, keyin esa o`z muqriga ega bo`lish va bankda qisob
raqami ochish ququqini qo`lga kiritadi. O`z muqri va qisob raqamiga ega bo`lmagan korxona, ququqiy shaxs qisoblanmaydi va mustaqil korxonalar qatoriga kiritilmaydi.