Microsoft Word конструкция doc qisqartirilgan doc

2.
Kiryalash. 
Bu ishlovda zagotovka, uning ko‘ndalang 
kesimidan kichik bo‘lgan maxsus asbob (kirya) ko‘zidan 
tortib o‘tkaziladi (55-rasm, b). Kiryalash yo‘li bilan ingichka 
simlar, kalibrlangan chiviq va trubalar kabi buyumlar ishlab 
chiqariladi. 
3.
Presslash. 
Bu ishlovda zagotovkani yopiq silindr 
(konteyner) matritsasi ko‘zidan siqib chiqarish bilan 
buyumlar ishlab chiqariladi (55-rasm, d). Presslash yo‘li 
bilan chiviq, trubalar kabi buyumlar ishlab chiqariladi. 
4.
Erkin bolg‘alash. 
Bu ishlovda bolg‘aning pastki 
qo‘zg‘almas bo‘yog‘iga qo‘yilgan zagotovka bolg‘a 
babasining ustki harakatlanuvchi bayogi bilan zarblab 
ishlanadi (55-rasm, g). Bu ishlovda val, shatun, tishli 
g‘ildirak kabi buyumlar ishlab chiqariladi.
 
5.
Hajmiy shtamplash. 
Bu ishlovda zagotovkani maxsus 
asbob (shtamp)ni qo‘zg‘almas yarim pallasi o‘yiq 
bo‘shlig‘iga qo‘yib, qo‘zg‘aluvchi ustki yarimpallasi bosim 
bilan (bolg‘alarda yoki presslarda) ishlovga aytiladi. Bu 
ishlovda bo‘shliq materialning plastik deformatsiya-lanishi 
hisobiga to‘ladi (55-rasm, e). Shtamp bo‘shlig‘ining shakli 
va o‘lchamlari olinadigan buyum shakliga va o‘lchamlariga 
mos bo‘ladi. Bu ishlovlarda tirsakli vallar, shkivlar, klapan, 
bolt kabi xilma-xil buyumlar ishlab chiqariladi. 

---

146
 
48-rasm.
Metallarni bosim ostida ishlash usullarining asosiy turlari: 
a – bo‘ylama prokatlash; b – kiryalash; d – presslash; g – bolg‘alash; 
e – shtamplash; f – list shtamplash. 
 
6.
List shtamplash. 
Bu ishlovda list, lenta, polosa, tarzidagi 
zagotovkalarni matritsaga o‘rnatib, puansonni yurgizishda uni 
deformatsiyalab matritsa o‘yig‘i o‘tqaziladi. Bu usulda elektro-
texnikaviy apparatura detallari, xo‘jalik anjomlari va boshqa bu-
yumlar ishlab chiqariladi (48-rasm, f).