Microsoft Word конструкция doc qisqartirilgan doc

Mis rudalarni boyitish. Mis rudalarning tarkibida mis juda oz bo‘lgani (0,5–2%) sababli, ularni flo-tatsion va qaynovchi qalam ostida ko‘pincha boyitiladi.

1. 
   Flatatsion boyitish. Bu usuldan sulfid va polimetall rudalarni boyitishda keng foydalaniladi. Bu usul metall va begona qo‘shimcha zarrachalarining suv bilan turlicha ho‘llanishiga asoslangan, 12-rasmdan ko‘rinadiki, qurilma qiya tubli yashikka o‘xshash bo‘lib, unga suv bilan maxsus reagent (ozgina mineral yoki o‘simlik moyi) kiritiladi. Keyin esa unga varonka orqali 0,05–0,5 mm gacha maydalangan mis rudasi kiritib, trubka to‘qimasi (1) orqali havo haydaladi. Havo ruda zarrachalarini suyuqlik bilan yaxshi aralashtiradi.
   

Bu ishlov berishda begona jinslar namiqib vanna tubiga cho‘kadi. Mis zarrachalar suv bilan yaxshi ho‘llanmaganligi tufayli moy pardasiga chulg‘anib, ko‘pik tarzida yuqoriga qalqib chiqadi.



8-rasm. Mis rudalarini flatatsion boyitish mashinasining sxemasi: 1 – rezinalangan to‘qima; 2 – kamera; 3 – begona jinslar; 4 – begona
jinslarni chiqarish teshigi; 5 – ko‘pik; 6 – mis konsentrat olish teshigi; 7 – suv trubasi; 8 – truba.

Jarayonda vanna tubiga yig‘ilayotgan begona jinslar (3) ni zaruratga qarab teshik (4) orqali tashqariga chiqariladi. Vannada olingan mis konsentrati filtrlanib quritiladi. Unda mis miqdori 15–40% gacha ortadi. Lekin unda 15–35% S, 15–37% Fe va oz miqdorda SiO₂, A1₂O₃, CaO va boshqa qo‘shimchalar bo‘ladi. Misning bir qismi shlakka va ajraluvchi gazlarga ham o‘tadi.

2. 
   «Qaynovchi qatlam» ostida boyitish. Mis rudalarini tarkibidagi oltingugurt miqdorini kamay-tirib boyitish uchun ularni yanada unumli maxsus qurilmalarda qayta ishlanadi. Bunday qurilmaning sxemasi 9-rasmda keltirilgan. Rasmdan ko‘rinadiki, maydalangan ruda transportyor (1) dan bunker
   

(2) orqali dozator (3) ga, undan ish kamerasi (4) ga o‘tadi. Kameraga esa teshik (7) orqali 700–800^oС gacha qizdirilgan havo shunday bosimda haydaladiki, bunda ruda zarrachalari
muallaq vaziyatda bo‘lib, havo oqimi bilan yuvilib, bamisoli qaynaydi. Bu sharoitda ruda tarkibidagi sulfidlar va boshqa birikmalarning oksidlanishi tezlashadi. Bunda ajralayotgan gazlar siklon (10) ga o‘tib tozalanadi. Boyigan konsentrat esa kanal (9) orqali chiqarib olinadi.


9-rasm. Mis rudalarini «qaynovchi qatlam» ostida boyitish qurilmasining sxemasi:
1 – transportyor; 2 – bunker; 3 – dozator; 4 – ish kamerasi; 5 – havo kamerasi; 6 – nasadka; 7 – havo kiritish teshiklari; 8 – havo kiritish teshigi; 9 – kanal; 10 – siklonlar; 11 – trubalar.