Microsoft Word Kasbiy psixologiya Yulchiyeva Z

Adaptatsiya yoxud moslashuv sezgi organlari sezgirligining qo’zg’atuvchi ta’siri ostida o’zgarishi demakdir.
Bu hodisaning uch xil turini alohida ko’rsatish mumkin:

1. 
   Qo’zg’atuvchining uzoq muddat davomida ta’sir etishi jarayo- nida sezgining tamomila yo’qolib qolishiga o’xshaydi. Doimiy qo’zg’atuvchilar ta’sir qilgan taqdirda sezgi yo’qolib qolish xususiyatiga ega. Masalan, terining ustiga qo’yilgan engilgina yuk tezdayoq sezilmaydigan bo’lib qoladi. Hid bilish sezgilari atrof- muhitga yoqimsiz hid yoyilganidan keyin ko’p o’tmay batamom yo’qolib qolishi ham oddiy bir hodisadir;
   
2. 
   Adaptatsiya – kuchli qo’zg’atuvchining ta’siri ostida sezgining zaiflashib qolishi. Masalan: sovuq qo’zg’atuvchi hosil qiladigan sezgining jadalligi qo’lni sovuq suvga solganda susayadi. Biz yarim qorong’u xonadan yorqin yoritilgan joyga chiqqanimizda oldiniga ko’zlarimiz qamashadi va tevarak-atrofdagi biror-bir narsaning farqiga eta olmaydigan bo’lib qolamiz, bir muncha vaqt o’tgandan keyin esa ko’rish analizatorlarining sezuvchanligi keskin susayib, biz odatdagidek ko’ra boshlaymiz;
   
3. 
   Kuchsiz qo’zg’atuvchining ta’siri ostida sezgirlikning orti- shi ham adaptatsiya deb ataladi.
   

Muxandis faoliyatida ham sezgining o’rni beqiyosdir. Kasbiy sezgirlik his qilish jarayonlarini mashq qildirish orqali rivojlantiriladi. Bu xususiyat faoliyat davomida shakllanib boradi. Masalan, muhandis o’z faoliyati mobaynida mashina tovushidan undagi texnik nosozliklarni aniqlay boshlaydi.