Microsoft Word kasbiy psixologiya \355.\355.\355

qaysi qatorda ko’rsatilgan? 
A) I.Pavlov B) A.OrbeliV) Volf G) A.R.Luriya 
D) X.Volf, I.Pavlov 
20.Psixologiya  tarixida  "sub'ektiv  idealizm"  degan  yo’nalish  ham  yuzaga  kelgan  bo’lib, 
ungacha,  inson  fakat  o’ziligini  biladi  holos.  Bu  nazariya  o’ziga  xos  g’oyaga  ega  bo’lib  fan 
tarixida qanday nom olgan? 
A) Spesifik.B) Vestibulyator.V) Nospesifik.G) Solipsizm.D) to’g’ri javob berilmagan  
 

---

113 
 
 
9- MAVZU: IDROK 
REJA: 
      9.1.Idrok haqida tushuncha. 
      9.2.Idrokning nerv fiziologik asosi 
  9.3.Idrokning o’ziga xos xususiyatlari. Appersepsiya 
      9.4.Idrokning tasnifi 
 
Tayanch tushunchalar 
  Agroziya - idrokning buzilishi. Agrafiya miyaning ma'lum bir jarohatlanishida natijasida sodir 
bo’ladi  
  Appersepsiya  (lot.  ar  -  ga,  qarashli,  perceptio  -  idrok)  -  shaxs  idrokining  avvalgi  bilim  va 
tajribalariga hamda uning umumiy qiziqish, xavaslariga bog’liqligi.  
  Attraksiya  (fr.  attraktion  -  qiziqib  intilmoq,  talpinmoq)  -  bir  kishini  boshqa  kishi  ko’rib 
qolganda, idrok etganda yuz beradigan tafakkur turi.  
  Audivizual  idrok  (ing.  audio  -  eshitmoq  vision  -  ko’rmoq)  -  bir  vaqtning  o’zida  ham  eshitib, 
ham ko’rib idrok qilish.  
  Gallyusinasiya  (lot.  -  cinatio  -  alahlash)  -  real  voqelikdagi  narsa  va  hodisalarning 
analizatorlarga  bevosita  ta'sirisiz  ongimizda  turli  obrazlarning  hayoliy  ravishda  paydo  bo’lishidan 
iborat psixopatologik hodisa.  
  Idrok - sezgi a'zolariga ta'sir etib turgan narsa va hodisalarni bevosita yaxlitligicha aks ettirish 
jarayoni.  
  Idrokning konstantligi - (lot. constantis - o’zgarmas, doimiy) - idrok sharoiti o’zgarsada, idrok 
qilishdan  hosil  bo’lgan  narsa  obrazlarning  (ularning  shakli,  rangi,  hajmi)  nisbatan  o’zgarmasligi, 
turg’unlik holati.  
  Idrokning  predmetliligi  -  jamiki  olamdan  olingan  ma'lumotlarni  -  axborotlarni  ichki  olam 
ob'ektiga kiritish xususiyati.  
  Idrokning  butunliligi  -  idrok  xususiyatlaridan  bo’lib,  bu  sezgi  a'zolariga  bevosita  ta'sir  etib 
turgan ob'ektlarni, ularning belgi va xususiyatlari bilan birgalikda qo’shib idrok qilishdan iborat.  
  Illyuziya - (lot. illusio - aldash) - borliqning noto’g’ri idrok etilishi.  
  Ko’zatuvchanlik  -  shaxs  xususiyatlaridan  biri,  u  kishining  idrok  qilish  jarayonnda  narsalarni 
kamdan-kam uchraydigan ammo muhim tomonlarini payqay olishida namoyon bo’ladi.  
  Perseptiv harakatlar (lot. regsertio - idrok etmoq) - idrok jarayonining asosiy tuzilishi birligi, 
bu idrok ob'ektlarini bilib olish va uni xotira obrazlari bilan solishtirishdan iborat.  
  Perseptiv tizim - idrokning muayyan jarayonini ta'minlovchi analizatorlar yig’indisi.  
  Predmetlilik (idrokda) - ob'ektivlashtirish holati, unda tashqi olamdan olinadigan ma'lumotlar 
qayta  va  shu  borliq  bilan  solishtiriladi  va  natijada  idrokning  haqiqiy  buyum  va  narsalarni  qabul 
qilishini ta'minlaydi.  
  Tanlovchanlik - idrokning xususiyati, buni shaxsning yo’nalishi yoki uning tajribasini belgilab 
beradi.  
  Tuyush - idrok turlaridan biri, bu taktil va muskul - harakat sezgilaridan iborat.  
  Fazoni  idrok  qilish  -  voqelikdagi  narsa  va  hodisalarning  fazoda  tutgan  o’rnini,  shaklini, 
miqdorini uch o’lchov asosida (balandlik, kenglik, o’zunlikda) bevosita aks ettirish.