Microsoft Word kasbiy psixologiya \355.\355.\355

6.4.Muloqot - kishilarning bir-birini tushunishi 
  Birgalikdagi  faoliyatning  muvaffaqiyatli  ro’y  berishi  ko’p  jihatdan  kommunikativ  jarayon 
ishtirokchilari  bir-birini  qanday  idrok  etayotganini,  har  bir  ishtirokchida  boshqa  ishtirokchi  haqida 
qanday  tasavvurlar  shakllanayotganligiga  bog’liq.  Bu  esa  muloqotning  perseptiv  tomonini  o’rganish 
zaruratini vujudga keltiradi.  
  Kishilarning bir-birini idrok etish jarayoni muloqotning ajralmas qismi bo’lib, u muloqotning 
perseptiv tomonini tashkil etadi.  

---

91 
 
  Insonning  inson  tomonidan  idrok  etilishi  "ijtimoiy  persepsiya"  deyiladi.  Dastlab  bu  atama 
Dj.Bruner tomonidan 1947 yil ishlatilgan bo’lib, u perseptiv jarayonlarning ijtimoiy determinasiyasini 
anglatgan.  Keyinchalik  bu  atama  boshqacharoq  ma'noga  ega  bo’lib,  u  ijtimoiy  ob'ektlarni,  ya'ni 
odamlar ijtimoiy guruhlar, katta ijtimoiy tuzilmalarni idrok etish jarayonini anglata boshlagan. 
  Ijtimoiy perseptiv jarayonlarda individ quyidagilarni idrok etishi mumkin:  
A. 
 o’z guruhiga munosib individni; 
B. 
 boshqa guruhga mansub individni;  
C. 
 o’zining guruhini;  
D. 
 o’zga guruhni.  
  Ijtimoiy perseptiv jarayonlarda guruh quyidagilarni idrok etishi mumkin: 
A. 
o’z individini; 
B. 
o’zga guruh individini;  
C. 
o’zini;  
D. 
o’zga guruhni.  
  Rus  psixologi  A.A.Bodalev  "insonni  inson  tomonidan  idrok  etilishiga"  sinonim  ravishda 
"insonning boshqa insonni bilishi" iborasini qo’llaydi.  Inson jamiyat a'zosi sifatida qabul qilinganligi 
sababli  muloqotda  ham  shaxs  sifatida  namoyon  bo’ladi.  S.L.Rubinshteyn  aytganidek,  "biz  insonni