Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

Rim imperiyasida Yuliy-Klavdiylar sulolasining imperatorlari 
davri va prinsipat. I asr boshlarida Rim imperiyasidagi siyosiy 
inqiroz barham topdi. Senat Tiberiyni Avgustning vorisi sifatida tan 
oldi. Tiberiy o‘z mavqyeini mustahkamlab olish uchun pretorian 
kogortalarining barini Rimga to‘plab, ularga Rim atrofidan qarorgoh 
qurdirib beradi. Bundan tashqari u tribun va senturiya komissiyalarini 
chaqirmay qo‘ydi, magistratlarni esa senat orqali saylanadigan tartib 
joriy qildi. Tiberiy moliyaviy tejamkorlik nuqtai nazaridan turli 
tomoshalarni cheklab qo‘yadi. Soliqlar haddan tashqari ko‘payib 
ketganligi tufayli viloyatlarda qo‘zg‘olonlar ko‘tarila boshladi. 
Rimliklar Afrikada bosh ko‘targan aholiga qarshi kurash 
(miloddan avvalgi 17 - 24 yillar) olib bordilar. Bundan tashqari, 
Frakiya, Galliya va Italiya janubida ham qullarning qo‘zg‘olonlari 
bo‘lib o‘tdi. Bu xabarlar Rimda sarosima keltirib chiqardi. Rim 
aristokratiyasi vakillari aholi noroziligidan foydalanishga urindilar. 
Ular Germaniyni Tiberiyga qarshi gij-gijlaydilar. Germaniy Suriyada 
vafot etgach, uning nevarasi Agrippina aristokratlarga bosh bo‘ladi. U 
erini zaharlashda gumon qilinib, senat qonuniga muvofiq jazoga 
tortiladi. Tiberiy boshqaruvining so‘nggi yillarida Rimdan Kapreya 
oroliga ketgan, Rimga o‘zining noibi sifatida qoldirgan pretoriy 
gvardiyasining prefekti Seyan fitna qo‘zg‘ab, hokimiyatni qo‘lga 
olishga harakat qiladi. Bundan ogoh bo‘lgan Tiberiy Seyanni qatl 
ettiradi. Tiberiy milodiy 37 yili Kapreya orolida vafot etadi. 
Tiberiy vafotidan so‘ng senat va 
pretoriy prefekt Germaniyning 
kichik o‘g‘li Gay Sezar Tiberiyni voris deb e'lon qiladi. Uning ismi 
Koligula bo‘lgan. Rim aholisi ichida o‘ziga obro‘ qozonish uchun 
dabdabali tomoshalar uyushtirgan, jangchi va kambag‘al tabaqalariga 
Rim fuqaroligini bergan. U Tiberiy yiqqan mablag‘ni qisqa vaqt 
ichida sarflab bo‘lgan. Kaligula prinsipatining birinchi yili og‘ir kasal 
bo‘lib, bu uning ruhiyatiga ta'sir ko‘rsatgan. Kaligula goh Britaniyaga