Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

Kumaragupta vafotidan so‘ng Guptalar imperiyasining osoyishtaligi 
buzildi. Uning vorisi Hindistonga bostirib kirgan xun - eftalitlar bilan 
shiddatli kurash olib bordi. Sinxa va Banerjining yozishicha, II asr 
o‘rtalariga kelib katta kuch to‘plagan Xun - shu qabilasi Xitoyning 
Sharqiy qismidan Yue-chji qabilasini siqib chiqardi. So‘ng ular 
yanada g‘arbroqqa kirib borib, Amudaryo voxasidagi xalqlarni 
xonavayron etdilar. Ularning eftalit - “oq xunlar” deyilishi ham 
shundan. Ular bilan ba'zi turk qabilalari ham ittifoq tuzganlar. 
Eftalitlar hududiga kirgan yerlar xitoy olimlari tomonidan 
yozilgan asarlarni eng so‘nggi arab va fors manbalari bilan 
solishtirgan holda aniqlandi. Bu hududga, asosan, Markaziy Osiyo va 
                                                 
1
 History of ancient civilization. Charlez Seignobos 2006 

---

 
 
225
Toxariston kirgan. Bundan tashqari eftalitlar janubga ham bir necha 
bor istilochilik yurishlari qilganlar. Ular V asrga kelib katta kuch 
to‘pladilar va Kushon davlati hamda Eron sosoniylari uchun katta 
xavf tug‘dirdilar. Bu ikki davlatni mag‘lub etgach, Hindistonning 
shimoliy-g‘arbiy qismiga ham bostirib kirdilar. Taxminan 457-yilda 
guptalar xunlar bilan ilk bor to‘qnashganlar. Manbalarda guptalar bu 
kurashda yengib chiqqanlari haqida ma'lumotlar bor. Ular xunlardan 
katta o‘lpon to‘lashni talab etganlar. Natijada xunlar oltin tangalarning 
vaznini kamaytirish va zarb etilgan metallar turini ko‘paytirishga 
majbur bo‘lganlar.