Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

SHOHI ZINDA ANSAMBLI Samarqanddagi me’moriy yodgorlik (11-12-a.) Afrosiyob 
tepaligi janubidagi maqbaralardan iborat ansambl. Ularning eng qadimiysi Qusam ibn 
Abbos maqbarasi bo‘lib, xalq orasida Shohi Zinda (Tirik shoh) degan afsona bor. Sh.z.a. 
bir-biri bilan yo‘lak orqali bog‘langan uch guruh binolar (14-a. o‘rtalari va oxirlari hamda 
15-asrda qurilgan)dan iborat.  
 
 
SHOHID - guvoh. Sh.ning sud jarayonida ishtirok etishi an’anaviy sud yuritishning 
muhim qismidir. Sh. har 2 tarafning biri tomonidan sudga taklif etilishi va b. bir garaf 
tomonidan izohsiz rad etilmasligi lozim. Sh.dan zo‘rlab ko‘rsatma olish mumkin emas, 
lekin sababsiz ko‘rsatma berishdan bosh gortish diniy majburiyat(farz)ni jiddiy buzish 
deb baholanadi. Har qanday huquqiy layoqatli kishi, uning ijtimoiy mavqei va dinidan 
qat’i nazar Sh. sifatida taklif qilishi mumkin. Biroq g‘ayridin faqat dinga aloqador 
bo‘lmagan masalalar yuzasidan guvohdik berishi mumkin, qaram kishi esa, o‘z xojasi, 
homiysi yoki qarindoshi ishi yuzasidan guvoxlik bera olmaydi. Haqiqatni aniqlash uchun 
2 ozod kishining Sh.ligi kifoya. Bitta erkakning guvoxdigi 2 ayol yoki 2 cho‘rinish 
guvohligiga tenglashtiriladi. Faqat go‘dak tug‘ilishini tasdiqpash chog‘ida bir cho‘rining 
guvoxdigi yetarli hisoblanadi. Soxta guvoxlik bergan Sh. jinoiy javobgarlikka tortilib. 
uning keyingi guvohliklari qabul qilinmaydi. 
Ijtimoiy hayotda Sh. - ijtimoiy va xizmat yuzasidan tug‘iladigan turli holatlarni o‘z so‘zi 
bilan tasdiqlash majburiyatini olgan shaxs. Hoz. paytda notarial idoralar va o‘zaro 
kafolatlarning turli shakllari taraqqiy etishi bilan Sh o‘z ahamiyatini yo‘qotib bormoqda. 
 
 
SHOHIMARDON (fors. "erlar shohi": "mardlar shohi") - choryorlarning to‘rtinchisi Aliga 
berilgan nomlardan biri. Hazrat Ali janglarda jasurlik, mardlik ko‘rsatib shu nomga 
sazovor bo‘lgan. Farg‘ona viloyati Hamzaobod qishlog‘ining sobiq nomi Sh. edi. 
Ma’lumki, xorijiylardan bo‘lgan Ibn Muljam Alining boshiga qilich urib, og‘ir yarador 
qilgan va 2 kundan so‘ng Ali vafot etgan. Naql qilinishicha, o‘limi oldidan o‘g‘illari imom 
Hasan va imom Husaynni chaqirib: "jigarbandlarim, bugun sizlar bilan abadiy 
vidolashsam kerak. Ertaga ertalab ok tuya mingan bir badaviy (arab) kelib, sizlardan 
mening jasadimni so‘raydi. Sizlar darhol jasadimni unga topshiringlar! Ammo, zinhor 
uning orqasidan ergashmanglar", deb vasiyat qiladi. O’g‘illari yig‘lashib, "Uning ortidan 
bormasak, qabringazni qaerdan izlab topamiz" deb so‘raydi. Ali, qaerda 3 tomoni tog‘ 
bilan o‘ralgan tekislik bo‘lsa, o‘sha yer mening qabrim bo‘ladi, deb dunyodan ko‘z 
yumadi. Dunyo bo‘yicha ana shunday maskandan bugungi kunda yettitasi mavjud. 
Farg‘onadagi Sh. nomli qishloq ham ana shulardan bittasidir.  
 

---

Islom Ensiklopediyasi