Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
NAQSHBANDIYLIK - tasavvuf tariqatlaridan biri. Bahouddin Naqshband asos solgan. 
N. ta’limotining asosida "ko‘ngil Xudoda bo‘lsin-u, qo‘l ish bilan band bo‘lsin" ("dil ba 
yoru, dast ba kor") shiori yotadi. Unga ko‘ra, dilni Alloh bilan bog‘lagan hodda kasbu 
hunar va qo‘l mehnatini aslo tark etmaslik kerak. Faqirona yashash, xayr-ehson hisobiga 
emas, o‘z mehnati hisobiga hayot kechirish lozim. Bu g‘oya tariqat asoslanadigan o‘n bir 
qoidada ham o‘z ifodasini topgan. Turonzamin tasavvufida zikr tushishning ikki usuli 
amalda bo‘lgan. Biri - zikri lisoniy, ikkinchisi - zikri xufiya. N.da zikri xufiya amalda 
bo‘lib, bunda zikr tushayotgan solik so‘zlarni til bilan talaffuz qilmaydi, ovoz 
chiqarmaydi, so‘zlar faqat dilda aytiladi. N. o‘zidan oldingi oqimlardan bevosita hayotga 
yaqinligi bilan ajralib turadi. N. tasavvufdagi ilgarilari amalda bo‘lgan qattiq qoidalarni 
bir qadar yumshatdi, mo’tadillashtirdi, kundalik turmushga mosladi. Bu esa, N.ning keng 
aholi qatlamlari ichiga kirib borishini taminladi. N. O’rta Osiyo, O’rta va Yaqin Sharq 
halklarining ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-madaniy hayotida muhim o‘rin egalladi. Yusuf 
Hamadoniy, Abdulxoliq Rijduvoniy N. tariqati rivojiga hissa qo‘shdilar. 15-a.da Xoja 
Ahror bu tariqatning eng yirik rahnamosi bo‘lib maydonga chikdi. Temuriylar davrida 
mashhur shaxslar N. pirlariga murid bo‘lgan edi. Jomiy, Navoiy, Bobur, Mashrab kabi 
shoirlar N. tariqatida edilar. Ular o‘z asarlarida N. ta’limotini targ‘ib etdilar. N. O’rta 
Osiyodan tashqari, Kichik Osiyo, Kavkaz, Kurdiston, Afg‘oniston, Eron, Pokiston, 
Hindiston, Turkiya va hatgo AQShda keng tarqaldi. Ayrim musulmon mamlakatlarida 
hozir ham bu tariqat katta mavqega ega. 
 
 

---

Islom Ensiklopediyasi