Microsoft Word ingliz tilida sozlashuvchi mamlakatlarda talim tizimi avstraliya talim tizimi va uning oziga xos xususiyatla


 AVSTRALIYADA  OLIY  TA’LIM VA  UNING  O’ZIGA



Download 111,82 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana29.12.2021
Hajmi111,82 Kb.
#77289
1   2   3   4
Bog'liq
ingliz tilida sozlashuvchi mamlakatlarda talim tizimi avstraliya talim tizimi va uning oziga xos xususiyatlari

 

   3. AVSTRALIYADA  OLIY  TA’LIM VA  UNING  O’ZIGA  

XOS  XUSUSIYATLARI 

 

      Ingliz  tilida  gaplashadigan  mamlakat  sifatida  Avstraliya  xalqaro 



ingliz tilini o’rganish, umuman, oliy ta’lim markaziga aylanib ulgurgan. 

Bu  mamlakatga  ta’lim  olish  uchun  dunyoning  100  dan  ortiq 

mamlakatidan  yoshlar  tashrif  buyurishadi.  By  yerda  ular  uchun  barcha 

sharoitlar  yaratilgan.  Ta’lim  tizimining  qulayligi  ham  e’tiborga  loyiq. 

Ammo  bu  mamlakatning  ham  o’ziga  xos  muammolari  mavjud.  Boshqa 

mamlakatlarga  yetuk  mutaxassislarni  tayyorlab  beradigan  bu  mamlakat 

o’ziga qolganda, shunday mutaxassislarga muxtoj. Bu davlatning o’zida 

oliy malakali kadrlarg yetishmasligi bilan bog’liq muammo mavjud. 

        Bugungi  kunda  Avstraliyada  40  ga  yaqin  universitet  bo’lib, 

ularning  ikkitasi  xususiy  oliy  o’quv  yurti  hisoblanadi.  Ularning  asosiy 

qismi  davlatga  qarashli.  Universitetlar  faqat  bakalavriyat  bosqichining 

o’zida 2000 dan  ortiq mutaxassisliklarni tavsiya etishadi.  

        Bugungi  kunga  kelib,  Avstraliya  oliy  ta’lim  muassasalarida  600 

mingdan  ortiq  talaba  tahsil  oladi.  Ularning  84  mingi  100  dan  ortiq 

mamlakat vakillari hisoblangan xorijlik talabalardir. 

       Universitet  yoki  institutlarda  o’qish  davri  3  yil.  Faqat  muhandislik 

va  tibbiyot  mutaxassisliklari  uchun    tahsil  olish  davri  4  yilni  tashkil 

etadi.  Tahsil  oxirida  talabalarga  bakalavr  darajasi  beriladi.  Bakalavrlik 

darajasidan  so’ng,  talabalar  yana  bir  yil  qo’shimcha  o’qib, 

magistraturaning bir yo’la ikkinchi kursiga o’qishga kirish imkoniyatiga 




ega  bo’ladi.  Shuningdek,  bir  yo’la  ikki  yillik  magistratura  dasturi 

bo’yicha o’qib, keyin 3 yillik doktorlik dasturida tahsil olishi mumkin. 

       Avstraliya  universitetlarida  o’quv  yili  taxminan  fevral  oyi 

oxirlaridan  boshlanib,  noyabr  oyi  oxirlarida  nihoyasiga  yetadi.  Ammo 

ko’plab dasturlar asosida qabul jarayoni bir yilda ikki marta, ya’ni fevral 

va iyun oylaria amalgam oshirilishi mumkin. O’quv yili ikki semestrdan 

iborat bo’lib, u 18 haftani o’z ichiga oladi. Har bir semester oxirida ikki 

haftalik ta’til beriladi. Oliy o’quv yurtlarida, odatda, semester davomida 

4 ta fan o’qitiladi. Har bir fan uchun belgilangan miqdorda ballar yig’ib 

boriladi.  Bu  yerda  asosan,  3  dan  6  gach  ball  to’plash  qabul  qilingan. 

Mazkur  raqamlar  ma’lum  bir  fanni  o’rganish  uchun  sarflangan  vaqt 

kuchni  belgilaydi.  Talabalar  o’quv  yili  davomida  36  ochko  to’plashlari 

lozim  bo’ladi.  Demak,  bu  har  bir  semester  uchun  18  ochkodan  to’g’ri 

keladi.  Shu  tarzda  talaba  3  yillik  tahsil  davrida  108  ochko  jamg’arish 

lozim.  Agar  talaba  semestr  davomida  4,5  ochkodan  olsa,  bu  me’yoriy 

hol hisoblanadi va talabaning o’qishi qoniqarli deb topiladi. 

        Ko’plab  universitetlar  qoshida  tayyorlov  kurslari  (Foundation 

Programs) mavjud bo’lib, ular xorij ta’lim muassasalaridagi o’rta ta’lim 

bilan  Avstraliya  universitet  ta’limi  o’rtasida  o’ziga  xos  ko’prik 

vazifasini  o’taydi.  Ushbu  tayyorlov  bo’linmalarining  alohida  jihati 

shundaki,  universitetlar  oldindan  o’zlarining  tinglovchilari  uchun 

birinchi 

kursdan 

alohida 


o’rin 

ajratib 


qo’yadilar. 

Tayyorlov 

bo’linmalariga qabul bir yilda ikki marta – yil boshi va o’rtasida, ba’zan 

uch  marta  amalga  oshiriladi.  Avstraliy  universitetlarining  o’ziga  xos 

xususiyatlaridan yana biri shundaki, ularning mavqei “yulduz” lar bilan 



belgilanadi.  Mamlakatdagi  oily  ta’lim  muassasalari    o’zlarining 

mavqelariga ko’ra, besh, to’rt, uch yulduzli universitetlarga bo’linadi. 

        Avstraliya  universitetlarining  o’ziga  xos  jihatlaridan  yana  biri 

shundaki,  ular  nafaqat  akademik,  balki  kasbiy  ta’lim  ham  beradi.  Bu 

narsa  ko’proq  amaliy  faoliyatga  qaratiladi.  Kasbiy  ta’lim,  odatda, 

komputer ishi, biznes, iqtisodiyot, marketing, sayyohlik va mehmonxona 

ishi kabi sohalar bo’yicha taklif etiladi.  

         Avstraliya  yoshlarining  asosiy  qismi  universitetlardan  ko’ra 

kollejlarda  o’qishni  afzal  ko’rishadi.  Bu  o’z  navbatida  mamlakat  oily 

o’quv  yurtlarida  o’qish  uchun  talabgorlar  sonini  sezilarli  darajada 

kamaytirib 

yuborgan. 

Natijada 

Avstraliya 

universitetlari 

bu 


yetishmovchilikni  o’rnini  qoplash  uchun  chet  ellik  yoshlarni  o’zlariga 

jalb  etishga  majbur  bo’lmoqdalar.  Universitetda  tahsil  olayotgan 

talabalar  orasida  xorijlik  fuqarolar  ko’pchilikni  tashkil  etishi 

mamlakatda o’ziga xos yangi muammolarni keltirib chiqardi. Avstraliya 

o’zining bir qancha afzalliklariga ko’ra jahonning ko’plab davlatlarining 

yoshlarini  o’ziga  jalb  eta  olgan.  Ammo    mamlakat  yoshlarini  oily 

ta’limda  taxsil  olishga  nima  uchundir  jalb  eta  olmayapti.  Natijada 

mamlakatda  oliy  ma’lumotga  ega  bo’lgan  kadrlarga  muxtojlik 

sezilmoqda. Gap shudaki, o’tkazilgan tadqiqotlar natijasiga ko’ra, 1996-

yildan  buyon  eng  kamida  universitet  ma’lumotini  talab  etadigan  ish 

o’rinlari 

42 


foizga 

oshgan. 


Universitetga 

o’qishga 

kiruvchi 

avstraliyaliklar soni esa bu yillar maboynia 5 foizga o’sgan, xalos. 

        Bunga 

hukumatning 

oliy 

o’quv 


yurtlarini 

yetarlicha 

moliyalashtirmasligi  va  xorij  talabalarining  jadal  sur’atlar  bilan 

mamlakat  universitetlariga  jalb  etilishi  sabab  qilib  ko’rsatilmoqda. 




Xorijlik  talabalar    o’qish  pullarini  to’lig’icha  o’zlari  qoplaydilar.  Bu 

hukumat  uchun  foydali  ekani  shubhasiz.  Ularning  sonini  oshirish 

maqsadida  xatto  talabalik  vizalarini  olish,  o’qish  yakunlanishi  bilan 

doimiy  yashash  uchun  murojaat  etish  talablari  ancha  yengillashtirilgan. 

Ammo  bu  jarayon  mahalliy  oliy  ma’lumotli  mutaxassislarning  haddan 

tashqari  kamayib  ketishiga  olib  kelmoqda.  Oliy  o’quv  yurtlari 

mutaxassis  tayyorlab  chiqaryapti,  ammo  ular  ish  o’rinlarini  yetarli 

ravishda band etmayapti.  O’z-o’zidan ma’lumki, xorijlik talabalar, xatto 

ular  doimiy  yashash  huquqiga  ega  bo’lsa  ham,  mamlakatning  o’z 

mutaxassisi bo’la olmaydi. 

         Ma’lumotlarga  ko’ra,  Avstraliyada  yashab  qolgan  imigrantlarning 

63 foizi universitet ma’lumotiga ega, ammo bu ham mamlakatda mavjud  

malakali mutaxassislarga  bo’lgan talabni qondira olmayapti. Mamlakat 

bosh  vaziri    Jon  Xovard  esa  mazkur  masalani  boshqcharoq  hal  etishni 

taklif  etmoqda.  Uning  fikricha,  hamma  ham  universitet  dasturi  asosida 

ta’lim  olishga  qodir  emas.  Shu  sababli  o’rta  kasbiy  ta’limning  avalgi 

nufuzini  qaytarish  zarurati  tug’iladi.  Unga  ko’ra,  o’rta  maxsus  ta’lim 

xuddi  universitet  ta’limidek  jamiyatda  o’z  qadrini  topishi  va  ish 

beruvchilar tomonidan yuqori baholanishi kerak bo’ladi. 

       Leyboristlarning  taklifiga  ko’ra  esa,  qobiliyatli,  oliy  ta’lim  olishga 

intiluvchi 

mamlakat 

yoshlari 

uchun 


davlat 

tomonidan 

moliyalashtiriladigan universitet o’rinlari sonini oshirish lozim. Ularning 

fikricha,  shu  yo’l  bilan  mamlakat  yoshlarini  oily  o’quv  yurtlariga  jalb 

qilish  va  qiziqtirish  imkoniyati  yaratiladi.  Shundagina  mamlakatni 

universitet ma’lumotiga ega bo’lgan mutaxassis kadrlar bilan ta’minlash 

mumkin bo’ladi. 




Download 111,82 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish