Microsoft Word ihyo ilm ziyouz com doc

«Shunday qilib, Biz Yusufni (Misr) zaminidan o‘zi xohlagan joyda manzil-
maskan tutib yashaydigan maqomga erishtirdik.» (Yusuf surasi, 56-oyat), deydi. 
Shuningdek, Ayyub alayhissalomga ham og‘ir mehnat-mashaqqatdan keyin makon 
bergan. Bu haqda:  
 
«Unga ahli oilasini va ular bilan qo‘shib, yana o‘shalarning mislicha bola-chaqa 
ato etdik» (Anbiyo surasi, 84-oyat), deb aytgan», deb javob berdilar.  
 
Imom Shofe’iyning ushbu so‘zlariga e’tibor ber, Qur’onning asrorlarini qanday chuqur 
o‘rganganlariga, Alloh taoloning boshqa payg‘ambarlari maqomlarini qanchalik yaxshi 
bilishlariga nazar tashla.  
 
Alqissa, bularning barchasi oxirat ilmining natijasidir. Imom Shofe’iydan (r.a.): «Kishi 
qachon olim bo‘ladi?» deb so‘rashdi. U zot: «Agar bir ilmni o‘rganib, so‘ng boshqa 
ilmlarga yuzlanib, ulardan nimani bilmasligini tushunsa, shu payt olim bo‘ladi», 
deganlar.  
 
Yunon hakimlaridan biri Jolinusga: «Sen bir xastalikka bir qancha narsalardan tarkib 
topgan dorini tavsiya qilasan», deyildi. Shunda u: «Dorilardan ko‘zlangan maqsad bitta 
(ya’ni, shifo), qolgani esa (unga yordamchi bo‘lib), dardni kesib turishi uchun 
qo‘llaniladi. Chunki yolg‘izlik qotildir», dedi. 
 
Imom Shofe’iyning (r.a.) bu va bunga o‘xshash ko‘pgina misollari u zotning ma’rifatulloh 
va oxirat bilimida juda yuksak rutbada bo‘lganlariga dalolat qiladi. U zotning fiqh ilmiga 
bo‘lgan xohishlari va u haqdagi bahs-munozaralari Alloh rizosi uchun edi. Bunga quyida 

---

Ihyou ulumid-din (Din ilmlarini jonlantirish) – Ilm kitobi. Abu Homid al-G’azzoliy