Microsoft Word hmy maruza matni

Namunaviy  hujjatlar  boshqaruvning  muayyan  bir  xil  vaziyatlari  bilan 

bog’lik,  bir-biriga  o’xshash  va  ko’p  takrorlanadigan  masalalar  yuzasidan  tuzilgan   

matnlarni o’z ichiga oladi. 

Qolipli  hujjatlar  odatda,  oldindan  tayyorlangan  bosma  ish  qogozlariga 

yoziladi,  bunday  hujjatlarda  ikki  turli  axborotlar  aks  etadi.  yangi,  o’zgarmas  va 

o’zgaruvchi  axborotlar.  shu  ning  uchun  bu  turdagi  hujjatlarga  nisbatan  ko’pincha 

"yozmoq"  emas,  balki  "to’ldirmoq"  so’zi  ishlatiladi.  shu    o’rinda  aytish  kerakki, 

hujjatlarning  qolipli  turlarini  kengaytirish  ish  yuritishni  takomillashtirishdagi 

istiqbolli  yo’llaridan  biridir.  Chunki  bunday  qilish  hujjat  matnlarini  bir  xillikka 

olib  kelish  va  hujjat  tayyorlash  uchun  ketadigan  vaqt  hamda  mehnatni  anchagina 

tejash imkoniyatini beradi. 

Qolipli  hujjatlarga  ish  haqi  yoki  yashash  joyi  haqidagi  ma’lumotnomalar, 

ayrim  dalolatnomalar,  xizmat  safarlari  guvohnomalari  va  boshqa  ko’plab 

hujjatlarni kiritish mumkin. 

Xizmat  hujjatlari  tayyorlanishiga  ko’ra  muassasa  yoki  mansabdor  shaxslarga 

tegishli bo’lsa, shaxsiy hujjatlar yakka shaxslar tomonidan yozilib ularning xizmat 

faoliyatlaridan tashqaridagi yoki jamoat ishlarini bajarish bilan bog’lik masalalarga 

tegishli bo’ladi. 

Asl  pusxa  har  qanday  hujjatning  asli,  birinchi  rasmiy  nusxasidir.  Asl 

nusxaning aynan qayta ko’chirilgan shakli nusxa deb yuritiladi, odatda nusxaning 

o’ng tomonidagi Yuqoridagi burchagiga “nusxa”- degan belgi qo’yiladi. 

Hujjatchilikda shu  ningdek, aynan  va erkin  nusxalar  ham  farqlanadi.   Aynan 

asl nusxaning barcha xususiyatlarini hujjat zaruriy qismlarining joylashishi mavjud 

shakliy  belgilar  matndagi  bosma,  yozma  harf  shakllari  va  shu    kabilarni  aniq  va 

to’lik  aks  ettiradi.  Erkin  nusxada  esa  hujjatdagi  axborot  to’laligicha  ifodalansada, 

bu  nusxa  tashqi  xususiyatlari  jihatidan  bevosita  muvofiq  kelmaydi,  ya’ni  erkin 

nusxada  asl  nusxadagi  muhr  o’rniga  "muhr"  deb,  imzo  o’rniga  "imzo"  deb,  gerb 

o’rniga "gerb" deb yozib quyiladi. Ba’zan muayyan hujjatga to’lasiga emas, balki 

uning  bir  qismiga  extiyoj  tugiladi.  Bunday  xollarda  hujjatdan  nusxa  emas,  balki 

---

16 

 

ko’chirma  olinadi.  Asl  nusxa  yo’qolgan  xollarda  hujjatning  ikkinchi  nusxasi 

beriladi, ikkinchi nusxa asl nusxa bilan bir xil xuquqiy kuchga egadir.