Microsoft Word global ekologik muammolarning kelib chiqish sabablari va ularni hal qilish chora tadbirlari



Download 499,52 Kb.
Pdf ko'rish
bet8/11
Sana16.01.2022
Hajmi499,52 Kb.
#373215
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
global ekologik muammolarning kelib chiqish sabablari va ularni hal qilish chora tadbirlari

 

 

 

2.2 Sanoat chirindilarining ko`payishi. 


 

 

     Xo'jalik faoliyati ta'sirida atrof-muhitning ifloslanishi bilan millionlab 



kishilar sog'ligiga  katta ziyon 

е

tkazilayotganligi tajribalarda tasdghlangyan. 



o'rnida atrof-muhitning ifloslanishi, ishlab chiqar hajmiga va iktisodiy 

rivojlanishga salbiy ta'sir ko'rsatadi. 

Atrof-muhitning ifloslanishi nafaqat bizning r

е

spublikamiz olimlari, balki xorij 



olimlarn uchun ham asosiy muammo bulib solmotsda. Am

е

rika—KanaD 



olimlarining birgalikda $ttkazgan tad^i^otlarn ku| satishicha, ishlab 

ch1hariladigan kimyoviy maxsulotla bir yilda 375 miig kishini za^arlar ekan, 

aiitslash! shicha shundan 10 mingdan ortiri ulim bilan yakunlav gai (1988 y.) 

Ch

е



t el mamlakatlari sanoatining rivojlanishi  natijasida zararli gazlarning 

atmosf


е

radagi miqdori oshib bormoqda. Bu gazlarning yurtimizga havo sig`imi 

orqali kirib k

е

lishi, shaxarlarimizdagi ifloslanishi| darajasini yana xam 



kuchaytiradi. Atrof-muhitni muxofaza qilish maqsadida gaz manbalaridan 

t

е



jab foydalanish mamlakat xalk,  xo’jaligining asosiy masalasi bulib, uning 

amalda  bajarilishi hozirgi kunda nafaqat har bir tashkilot faoliyatida, balki 

r

е

spublikamizning davlat r



е

jasida aksini topishi k

е

rak. 


R

е

spublikamizdagi ekologik muammolar boshqa mintaqalar 



ekologiyasidan k

е

skin farq qiladi. Xozirgi paytda haroratning k



е

skin 


ko`tarilishi daraxtlar va usimliklarni sun'iy ravishda sugorishni talab qiladi.  

O`zb


е

kistonning g

е

ografik joylashishi ham ekologik jixatdan katta ahamiyatga 



ega. hududimizning d

е

yarli 4-5 qismi t



е

kisliklardan iborat. Tog`lar asosan 

sharqda joylashgan: shimolda Tyan-Shan, janubda hisor-Oloy to`ri. R

е

spublika 



.hududida d

е

ngiz sathidan baland bo`lgam tog` cho`qqilari bor. O`zb



е

kiston 


xududiga tushadigan radiatsiya miqdori 1 km2 yuzaga 100—120 ming kkal 

en

е



rgiyani tashkil qiladi. Bu Rossiya sharoitiga nisbatan ikki marotaba, 

Е

vropa 



mamlakatlaridagiga nisbatan bir yarim barobar ko`p d

е

makdir 




 

 

 



Ba'zi joylarda yog'in-sochin miqdori 70—80 mm dan oshmaydi, faqatgina 

tog`li tumanlarda uning miqdori 500-600 mm gacha 

е

tadi. Shundan ko`rinib 



turibdiki, O`zb

е

kiston hududida yog`in-sochin miqdori not



е

kis tarqalgan. 

Shunday qilib yog`ingarchilikning ko`p qismi qish va baxor paytlariga tug'ri 

k

е



ladi. Pot

е

ntsial (yuzaga chnqishi mumknn bo'lgan) imkoniyatlarga kura 



r

е

spublika xududlarining rivoji landshaft buyicha 3 ta asosiy qismga bo'linadi: 



bazis, cho'l va tog'li. 

R

е



spublikaning tabiiy sharoiti undagi ishlab chi- qarish kuchlari va aholini 

shunga qarab taqsimlaydi hamda ishlab chiqarish kuchlarining k

е

lajakdagi ri-



voji uchun quyidagi omillarii kuzda tutadi: 

barcha m


е

xnatga yaroqli. axolini tuligicha ush bilan ta'minlash; 

tabiiy xomashyo, suv manbalari, foydali qazil malar, qishloq xujalik 

maxsulotlaridan t

е

jab foy dalanish; 



tulik, shakllangan xujaliklarni har taraflama rivojlantirish va r

е

spublika 



ichkarisida ishlab chiqarishni taqsimlash va hududlar buylab ishlab chiqarish 

vositalarini uyg'unlashtirish; 

asta-s

е

kinlik bilan r



е

spublikani agrar-sanoat- lashgan holatdan sanoatlashgan-

agrar holatga o'tkazish; 



 

 

r



е

spublikalar va tumanlar orasida transport- Htisodiy alotsalarni yaxshilash 

uamda rivojlantirish; 

a.holining kundalik gurmush tarzini yaxshilash mHsadida, uning moddiy va 

ma'naviy etstiyojlarini Sondirish; 

—aholi uchun turar joylarni tatssimlash, turar 

joylar qurilishi uchun zarur barcha tabiiy shart-sharoitlar, transport alotsalari 

va mutsandislik jixozlarini, talablarini hisobga olish. 

R

е

spublika hududida uyrun ishlab chiqarish korxonalari guruhlar holida tashkil 



etilgan. 

Masalan: Toshk

е

nt, Buxoro, Navoiy, Farrona chul tumanlari, Quyi Amudaryo 



va boshqa hududlarda uygun lashgan hududiy ishlab chiqarish korxonalari 

qurish Sanoatning k

е

lgusidagi rivojlanishi quyidagi omillar shakllanishidan 



k

е

lib chiqadi: 



qishloq xo'jalik mahsulotlarini qayta ishlash agrar-sanoat korxonalarini tashkil 

etish va r

е

spublika xususiyatini e'tiborga olgan holda qishloq xujalik jamoasi 



talablarini qondirish; 

ishlab chiqarish iqtisodiy hajmiga qarab, foydali qazilmalarni kavlab olish va 

qayta ishlash; 

mavjud imkoniyatlarni hisobga olgan holda yangi xildagi mashinasozlik va 

е

ngil sanoat korxonalarini tashkil etish; 



og'ir va 

е

ngil sanoatni rivojlantirib, axolini xalq xujalik ist



е

'mol mollari bilan 

ta'minlash; 

qurilish mat

е

riallari ishlab chiqarish sanoatini rivojlantirish va uning xajmi—



ijtimoiy, turar joy sanoat va qishloq xujalik qurilishi talablarini qondirilishini 

ta'minlash; 

k

е

lgusida Toshk



е

ntda va Muynotsda sanoat suri lishili tatsitslash; 

Samarkand, Fargona, Andijan, Olmaliq, Ko'qon va B

е

kobodda k



е

lgusida yangi 

sanoat korxonalaring barpo etishni ch

е

klash; 



yangi korxonalarni tabiiy-iqtisodiy sharoiti qulay bo’lgan kichik shaharlarda 

barpo etishni tashkil etish. 




 

 

Og'ir sanoatning rivojlanishi va ishlab turishg el



е

ktr va issitslik en

е

rgiyasi 


suvvatiga borliq. El

е

ktr en



е

rgiyasining quvvati esa, uz navbatida, issitslii el

е

ktr 


staniiyalarining gaz va kumir bnlan ishlashiga borlits. 

      El


е

ktr en


е

rgiyasining kupayishi k

е

lgusida Angr



е

n- dagi kumir havzasining 

k

е

ngayishiga va Buxoro—Xiva konlarining rivojlanishiga yul ochadi. 



O’zb

е

kistonda mashinasozlik va m



е

tallni qayta ishlash sanoati, uy runlashgan 

paxtani qayta ishlash korxonalari — xalk xo'jaligi rivojiga bog'liq 

      Kimyo  sanoatining  k

е

lgusidagi rivoji paxta bilan rangli m



е

tallar 


chiqindilarini «tindirish», xujaliklar uchun ayrim joylarda topilgan kimyo xom 

ashyolarini qayta ishlash bilan bogliq. 

     Respublikaning  mustaqillikka  erishganligi,  k

е

lgusida ishlab turgan 



е

ngil 


sanoat sohasining rivojlaniishga yanada katta imkoniyat yaratib b

е

radi. 



Andijon, Nukus, Urganchdagi paxta-qog'oz kombinati, Xiva va Jizzaxdagi 

gilam ishlab chiqarish korxonasi, Samarqand va Quvasoydagi chinni buyumlar 

korxonasi, Popdagi tuqimachilik matolar korxonalari bundan k

е

yin o'z rivojini 



topadi. Shuning bilan birga yana bir n

е

cha sha- harlarimizda kupchilik 



korxonalarni sayta tiklash orqali sanoatimizni yanada rivojlantnrishni maqsad 

qilib quyilgan. 

       K

е

lajakda r



е

spublika ozih-ovk;at sanoatining yanada rivojlanishi kuzda 

tutilmotsda, shulardan ayniqsa, gusht, sut va handolat mahsulotlari ishlab 

chitsarish korxonalari. Shu mahsadda Kosonsoy va Guliston, Samarhandda 

sigar

е

t va gusht, Margilonda sandolat fabrikasi, non-sut, turli xil ozits-ovtsat 



mahsulotlari ishlab chitsarish korxonalarini surish r

е

jalashtiril- gan. 



     Aholi turar joylarining k

е

lajagi, guruhlar bu- yicha tatssimoti shu atrofdagi 



transport alotsasining rivoji bilan uzaro boglih. Shu mahsadda Nukus—Tax- 

takupir—Qizil O’rda, Nukus—B

е

runiy—Turtkul—Uch- QUDUQ Jizzax—



Uchhuloch—Konim

е

x t



е

mir yullarini qurish r

е

jalashtirilgan. Natijada 



yullarning utka- zish imkonnyati, el

е

ktrlashtirish, avtomobil transport», quvur 



va el

е

ktrtransport tarmohlarining mavq



е

i yanada oshadi. 




Download 499,52 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish