Microsoft Word Foydali qazilma end doc

Takrorlash uchun savol va topshiriqlar 
 
1. Metamorflashgan konlar qanday hosil bo‘ladi? 
2. Metamorfik konlarga misol keltiring. 
 
19-§. Foydali qazilma konlarining sanoat tasnifi 
 
Konlarning sanoat tasnifida metall elementlar metallurgiyada 
qo‘llaniladigan xossalaridan kelib chiqib guruhlarga ajratiladi. No-

---

 
53
metall elementlar esa xalq xo‘jaligining sohalarida asosiy ahamiyatiga 
qarab tasniflanadi. Quyida ana shu tasnif keltiriladi: 
METALL FOYDALI QAZILMALAR. 
1. Qora metallar: temir, marganets, xrom, titan. 
2. Nodir metallar: volfram, molibden, qalay, surma, simob, 
nikel, vanadiy, kobalt, vismut. 
3. Rangli metallar: mis, qo‘rg‘oshin, rux, aluminiy. 
4. Asl metallar: oltin, kumush 
5. Radioaktiv metallar: uran, toriy 
6. Kamyob metallar: sirkoniy, gafniy, niobiy, tantal. 
7. Yengil metallar: berilliy, litiy, rubidiy, seziy, magniy. 
8. Tarqoq metallar: indiy, galliy, germaniy, talliy, kadmiy, selen, 
tellur, skandiy, reniy. 
 NOMETALL FOYDALI QAZILMALAR. 
1. Kimyo sanoati va qishloq xo‘jaligi uchun xomashyo: oltin-
gugurt, fosfor, mineral tuzlar. 
2. Industrial xomashyo: grafit, slyudalar, olmos, asbest, flyuorit. 
3. Sopol, shisha, o‘tga va kislotaga bardoshli xomashyo: dala 
shpati, gillar va kaolinlar. 
4. Qurilish materiallari: qum, shag‘al, gips, tog‘ jinslari. 
5. Qimmatbaho va bezak toshlar: yoqut, feruza, nefrit, yashma, 
zumrad, olmos. 
YONUVCHI FOYDALI QAZILMALAR. 
Ko‘mir, neft va gaz, torf, yonuvchi slanetslar. 
GIDROMINERAL XOMASHYO. 
1. Chuchuk suvlar. 
2. Shifobaxsh suvlar. 
3. Termal suvlar 
4. Sanoat suvlari.