Microsoft Word dissertatsiya2017 — копия

Geografik  nomlarning  imlosi.Quyidagi  hollarda  qoʻshib  yoziladi:  Oʻzbek 

tilida  ikki  va  undan ortiq soʻzlardan  iborat qoʻshma (murakkab)  geografik  nomlar 

qoʻshib yoziladi. Ot+ot: birinchi tarkibiy qismi kishi ismi (familiyasi)dan, ikkinchi 

tarkibiy  qismi  geografik  atamadan  iborat  boʻlganda:  Abdiqishloq,  Shofayziquloq,  

Rahimobod,  Ismoiltepa.  Ot+ot:  birinchi  tarkibiy  qismi  etnonimdan,  ikkinchi 

tarkibiy  qismi  esa  geografik  atamadan  iborat  boʻlganda:  Naymanqishloq, 

---

88 

 

Doʻrmonariq,  Qozoqovul,  Yobuqoʻrgʻon,  Arabband,  Koʻrpamahalla.  Ot+ot:  har 

ikkala  tarkibiy  qismi  ham  atamalardan-  geografik  va  ijtimoiy-  iqtisodiy 

atamalardan iborat boʻlganda: Qumqoʻrgʻon, Bozorjoy, Qorovulbozor, Toshbuloq, 

Qumquduq,  Sharloqsoy    Sifat+ot:  birinchi  tarkibiy  qismi  sifatdan,  ikkinchi  qismi 

geografik  atamadan  iborat  boʻlganda:  Balandmachit,  Balandravot,  Boʻlaksuv, 

Kattabuloq, Kichikqishloq, Oyoqbogʻ, Shoʻrquduq, Egrikoʻl, Torariq.  

Son+ot:  birinchi  tarkibiy  qismi  sondan,  ikkinchi  tarkibiy  qismi  geografik 

atamadan  iborat  boʻlganda:  Beshbuloq,  Yolgʻizqum,  Yakkasaroy,  Qoʻshrabot, 

Qoʻshkoʻprik, Mingchuqur, Toʻqsonkamar, Oʻttizadir kabi. Ikkinchi tarkibiy qismi 

oʻsimlik  yoki  hayvon  nomidan  iborat  boʻlganda:  Qoʻshtol,  Beshqayragʻoch, 

Oʻnarcha,  Beshechki,  Yolgʻiztol.  Quyidagi  hollarda  ajratib  yoziladi:  Geografik 

nom  oldida  qandaydir  sifat  kelganda:  a)  Katta  Oqtepa,  Katta  Beshkapa,  Katta 

Qorabogʻ,  Katta  Naymancha;    b)    Kichik  Aravon,  Kichik  Koʻrgʻoncha,  Kichik 

Amirobod,  Kichik  Toshloq,  Past  Olaqargʻa,  Past  Shoʻrobod;  d)  Pastki  Oyoqchi, 

Pastki  Qoraqiya,  Pastki  Sariqamish,  Pastki  Uyshun;  e)  Quyi  Janafar,  Quyi 

Beshravot, Quyi Shoʻrobot, Quyi Navmetan; f) Eski Haytobod, Eski Elbayon, Eski 

Xoʻjaobod,  Eski  Haqqulobod;  Atoqli  otlarning  vujudga  kelishida  til  materialining 

ma’lum  qismigina  qatnashadi,  ular  oʻz  mustaqil  materialiga  ega  boʻlmaydi,  atoqli 

otlar  tilda  mavjud  boʻlgan  lisoniy  materialdan  hosil  boʻladi.  Atoqli  otlarning 

tarkibi  va  tahlili  onomastik  toifalar  (antroponim,toponim,  gidronim  va  boshqalar) 

doirasida ancha mukammal oʻrganilgan. Uning turli xil sxemalari qoliplari vujudga 

kelgan.  Bular  haqida  onomastika  sohasiga  oid  adabiyotlarda  batafsil  toʻxtab 

oʻtilgan. Shuning uchun biz toʻplangan materialdan kelib chiqqan holda, ularni bir 

necha  guruhga  ajratdik:  a)  sodda  tarkibli  nomlar;  b)  qoʻshma  tarkibli  nomlar;  d) 

murakkab tarkibli nomlar.