Microsoft Word dissertatsiya doc

va o’zbek maqollarining tahlili. 
Xalq maqollarida eng ko’p uchraydigan obrazlardan biri-hayvonot olami, 
ya’ni hayvonlarning maqollarda ishtirokidir. Hayvon obrazlarining maqollarda 
keltirilishi nafaqat maqollardagi obrazlilikning kuchaytirilishi, balki ularning 
yanada ta’sirchan bo’lishiga asos bo’ladi. 
Barcha millatlarning maqollari singari o’zbek va ingliz xalq maqollari ham 
hayvon obrazlarining keltirilishi bilan alohida ajralib turadi. Dissertatsiyamizning 
ushbu qismida hayvon obarazlari qatnashgan bir nechta o’zbek va ingliz 
maqollarining semantik tahlillarini keltirib o’tamiz. 
Ishimizning ushbu qismining asosiy maqsadi ingliz va o’zbek maqollarida 
hayvon obrazlarining ishlatilish o’rnini chuqur o’rganib chiqib, har ikkala tildagi 
o’xshash va farqli jihatlarini tahlil qilishdir. 
Ingliz va o’zbek maqollari ustida bugungi kungacha olib borilgan ilmiy 
tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, aynan hayvon obrazlari qatnashgan maqollar ingliz 
va o’zbek xalq maqollarining katta ko’pchilik qismini tashkil qiladi. Asosan
horse-ot, lion-sher, fox-tulki, wolf-bo’ri, bear-ayiq, bird-qush, cow-sigir,ass-
eshak, dog-it, cat-mushuk, fly-pashsha, goose-g’oz, hen-tovuq, duck-o’rdak
kabi 
so’zlar maqollar tarkibida juda faol qatnashadi. 
Maqollar tarkibida hayvon obrazlarini keltirish orqali insonga xos xususiyatlar 
ifodalanadi. Ya’ni maqollarda keltirilgan ibratli fikrlar aynan maqolda keltirilgan 
hayvonga qarata emas, balki insonlarga qarata aytiladi. Ko’pincha hayvonlarning 
o’ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqib, shunday xarakterli insonlarga kinoya 
qilinadi, tanqid ostiga olinadi yoki maqtaladi. 
Ingliz va o’zbek tillarida hayvon obrazlari qatnashgan maqollar ko’pincha 
odamning fazilatlarini, xislat va xususiyatlarini tasvirlab keladi. Tadqiqot natijalari 
shuni ko’rsatadiki, ko’pchilik maqollar insonlarning ijobiy va salbiy tomonlarini 

---

83
tavsiflaydi. Anashu ijobiy va salbiy tavsiflar ostida barcha insonga xos yaxshi va 
yomon xususiyatlar gavdalanadi: