Microsoft Word дисс Шерзод лотинча15

3.1.2. Soya navlarining urug’ hosildorligi 
Ma’lumki, muayyan tur o’simlikning istiqbolini belgilovchi muhim 
omillardan biri uning urug’ mahsuldorligidir [18,93]. O’rganilayotgan soya 
o’simligi ham asosan doni (urug’lari) uchun yetishtiriladi. Yuqorida qayd 
qilinganiday, soya dunyodagi moyli ekinlar orasida birinchi o’rinda bo’lib, 
dukkakli don ekini sifatida juda katta maydonlarga ekiladi. SHuningdek, soya 
o’simligining urug’ mahsuldorligi uni yetishtirishning iqtisodiy samaradorligini 
ham belgilaydi. 

---

41 
Ma’lumki, soya qisqa kunlik o’simlikdir. Xorazm viloyati sharoitlarida 
havoning yillik o’rtacha harorati, yog’ingarchilik miqdori, tuproq tiplari, yorug’lik 
va boshqa omillar o’zaro farqlanadi. O’zbekistonda yaratilgan soya navlarining 
hosildorligi qulay tuproq-iqlim sharoitlarida gektariga 32-42 tsentnerga yetadi. 
Turli tuproq-iqlim sharoitida, turli geografik kenglikda, yorug’lik rejimi yoki 
kunning qisqa va uzunligi, foydali haroratlar yig’indisi ta’sirida soya navlarining 
o’suv davri, vegetativ va generativ organlarining shakllanishi, pirovardida ularning 
hosildorligi o’zgarishi tabiiydir.
Tajribada asosiy ekin sifatida ekilgan soya navlarining urug’ hosildorligi 
3.3-jadvalda keltirilgan. Kichik dala tajribalarida 2 xil me’yorda ko’chat qalinligi 
gektariga 300 ming va 400 ming dona unuvchan urug’ hisobidan ekildi. 
Vegetatsiya davrida 6 marta sug’orildi, 2 marta qator oralari kulьtivatsiya qilindi. 
N
45
P
90
K
60
me’yordagi mineral o’g’itlar 2 marta – ekish paytida va gullashining 
boshlanishi davrida berildi. Tajriba natijalariga ko’ra soya navlarining urug’ 
hosildorligi ko’chat qalinligining ortishi bilan ko’payadi. Orzu navining urug’ 
hosildorligi 2014 yilda 2,5 ts/ga, 2015 yilda 1,9 ts/ga oshdi. Genetik navida bu 
ko’rsatkichlar tegishli ravishda 2,4;