Microsoft Word D. Nurmatova Mehnat ta`limi mashg`ulotlarida texnik ijodkorlikka oid plakatlar majmuasidan foydalanishni pedago

Texnik masalalarni echimini qidirish usullari

Sinov va xatolar

Miya bilan ishg`ol qilish

Sinektika

Tekshiruv savollari

Ixtiro masalalarni 

echish algoritm. ARIZ.

Morfologik tahlil

T.Edison. XIX asrning 2-yarmida texnologiya 

nuqtai-nazaridan texnik masalalarni echishni 

birinchi urinishlari paydo bo`ldi. 

Turli mutaxasislar bir muammo ustida

bosh qotirishadi

A.Osborn, T.Eylsort, O.Tirson, D.Payya va

boshqalar tomonidan tayyorlangan universal 

savollar juda keng qo`llanilmoqda.

Fantast G.S.Altshuller tomonidan ishlab 

chiqarilgan. Metod tasodifiy bo`lmagan: 

tasodif bo`lmagandan tasodif bo`lgan 

voqealarni qidirish xususiyatli. 

Ixtiro qilishning birinchi sistemali yunalishidir. Uning mazmuni

kuyidagichadir: texnik sistemalarda ixtironing bir necha xarakterli 

belgilari strukturali va funktsiyalari ajratib olinadi. 

Sinektorlar tarkibida 5-7 kishi doimiy 

qatnashadi. (bir yiil mobaynida)

    

 «Miya  bilan  ishg`ol  qilish»  metodidan  keyin  texnik  masalalarni  yechish  V.D.Gardon 

tomonidan «Sinetika» nomi bilan taklif qilindi. Sinetikaning miya bilan ishg`ol qilish metodidan 

farqi shundaki, uning tarkibida 5-7 kishi doimiy qatnashadi.  

Ta`lim  jarayonida  sinektorlarning  quyidagi  sifatlarga  ega  bo`lishlari  kerak:  fantaziyaga 

layoqatliligi, bir fikrdan ikkinchi fikrga utib ketish qobiliyati, o`zgalarni eshita olish,  do`stlarni 

fikrlariga bosiqroq bo`lish va tasodifan fikri paydo bo`ladi.  

Tanishtiruv  savollari  –  ratsionalizator  va  ixtirochi  uchun  estaliklar.  Ba`zi  bir  savollar 

qisqacha takliflarni o`z ichiga oladi, boshqalarida esa unisi ham bunisi ham mavjud.  

Ixtirochilar  tekshiruv  savollariga  turlicha  yondoshishlar.  Ba`zilar  undan  keng  miqyosda 

foydalanishsa, boshqalar esa ba`zi fragmentlaridan foydalanishadi.  

Ixtirochilik  amaliyotida  A.Osborn,  T.Eylsort,  O.Tirson,  D.Payya  va  boshqalar  tomonidan 

tayyorlangan universal savollar juda keng qo`llanilmoqda.  

---

 

25

7