www.ziyouz.com kutubxonasi
98
so'ng chap qo'llariga taqardilar, yechishda oldin chap, so'ng o'ng qo'llaridagisini
yechardilar".
Muhammad ibn Siyrin aytadilar: "Nabiy (sollallohu alayhi vasallam), Abu Bakr, Umar,
Usmon, Ali (roziyallohu anhum) chap qo'llariga uzuk taqardilar". Amr ibn Shuayb rivoyat
qiladilar: "Nabiy (sollallohu alayhi vasallam) bir kishining qo'lida oltin uzuk ko'rdilar va
unga uni yechib tashlashni buyurdilar, so'ng u kishi uni otib yubordi va qo'liga temir
halqani oldi. Nabiy (sollallohu alayhi vasallam): "Uni otib yubor, bu oldingisidan ham
yomon, bu do'zax ahlining libosi", dedilar. Bas, uni ham otib yubordi va kumush uzukni
taqib oldi, shunda Rasululloh bundan qaytarmadilar". Avf ibn Abu Juhayfa otasidan
rivoyat qiladi: "Umar (roziyallohu anhu) bir kishida temir uzukni ko'rdilar va uni yechib
tashlab yubordilar, so'ng: "Sen kumush uzuk taq", dedilar".
A'mash rivoyat qiladilar: "Men Ibrohim Naxa'iyning qo'lida temir uzuk ko'rdim va u: "Bir
kishi menga ibn Mas'ud temir uzuk taqib yurganini ko'rganini aytdi", dedi".
Faqih aytadilar: Ba'zi odamlar uzuk taqishni yomon ko'rishdi. Ilm ahlining ommasi bunga
ruxsat bergan. Buni makruh sanaganlar esa, ba'zi xabarlarda Nabiy (sollallohu alayhi
vasallam) sultonlardan boshqalarni uzuk taqishdan qaytarganlarini hujjat qilishadilar.
Ba'zi tobe'inlar: "Uzukni faqat uch toifa – amir yoki kotib yoki ahmoq taqadi", deyishgan.
Ba'zi xabarda rivoyat qilinadiki, Rasulullohning (sollallohu alayhi vasallam) uzuklarini u
zotdan keyin Abu Bakr (roziyallohu anhu), so'ng Umar (roziyallohu anhu), so'ng Usmon
(roziyallohu anhu) taqqanlar. Uzuk butun xalifalik davrida u kishining qo'llarida edi,
so'ngra bu muborak uzuk Aris qudug'iga tushib ketdi. Harchand qidirtirmasinlar,
topilmadi.
Uzuk taqish sultonlarga ham, boshqalarga ham mumkin, deganlarga kelsak, ular
Nabiyning (sollallohu alayhi vasallam) sahobalari va ulardan keyingilar (tobe'inlar)
hokim bo'lmasalar ham, uzuk taqqanlari haqidagi rivoyatlarni hujjat qilishadi.
Ja'far ibn Muhammad otasidan rivoyat qiladi: "Hasan va Husan (roziyallohu anhum)
chap qo'llariga uzuk taqishar va ularning uzuklarida Alloh taoloning ismi bor edi".
Ya'lo ibn Ubayd Ibn Siyrindan, u kishi Rashid ibn Quraybdan rivoyat qiladi: "Men
Muhammad ibn Hanifani chap qo'lida uzuk taqqanlarini ko'rdim". Yunus ibn Isxoq: "Men
Qays ibn Abu Hozim, Abdurrahmon ibn Asvad, Sha'biy va boshqalarning chap qo'llarida
uzuk taqqanlarini ko'rdim", deydi. Ular sulton ham, hokim ham emas edilar, chunki
sulton ziynat uchun va uzukka muhtojligi uchun taqadi. Sultondan boshqa ziynat va
uzukka muhtoj kishilar hukmda barobardirlar. Sultonlarga mumkin bo'lgan narsa
boshqalarga ham mumkin. Biz shu gapni olamiz.
Qozi va sultonlardan boshqalar tilla uzuk taqmasligini tark qilish afzal.
Do'stlaringiz bilan baham: |