Microsoft Word b7002eaef33a87432ee6c6cf46e1f5f58f33be11b6a173a1321e65e51b96f179

12.Мавзу. Туристик фирмаларни ташкил этиш тартиби 
12.1. Туристик фирмаларни ташкил қилишнинг ҳуқуқий асослари. 
12.2. Туристик фирмаларни ташкил қилишда бизнес режа лойиҳалари. 
12.3. Туристик фирмаларни ташкил қилишда таъсис ҳужжатлар 
лойиҳасини тақдим қилиш. 
12.4. Туристик фирмаларни ташкил қилиш йўллари. 
12.5. Корхоналарни ҳисобга олиш тартиби ва қоидалари. 
12.1. Туристик фирмаларни ташкил қилишнинг ҳуқуқий асослари. 
Республикада туристик имкониятларни кенгайтиришда хусусий корхоналар 
фаолиятини ривожлантириш бошқа иқтисодиёти тармоқларида бўлгани каби 
туризм саноатида ҳам етакчи рол ўйнайди. Айниқса, бозор иқтисодиётиига 
ўтаётган мамлакатларда, шу жумладан Ўзбекистон Республикасида жаҳондаги 
кескин ўзгаришларга мослаша оладиган замонавий туризм соҳасини 
ривожлантиришда хусусий корхоналар субъектлари ниҳоятда муҳим аҳамият 
касб этади.
Маълумки, собиқ Иттифоқ даврида Республикамизнинг туризм соҳасидаги 
салоҳиятидан етарли даражада фойдаланилмади, яъни деярли 
кўпчилигимизнинг тасаввуримизда туризм деганда фақатгина саноқли 
шаҳарлар ва уларда жойлашган тарихий обидаларни зиёрат қиладиган сайёҳлар 
намоён бўларди. Кўриниб турганидек, туризм мамлакатимизнинг бу борадаги 
бошқа барча имкониятларини етарли даражада ҳисобга олмаган ҳолда бир 
томонлама ривожлантирилган. Ваҳоланки, мамлакатимиз нафақат тарихий 
обидаларга эга шаҳарлар, балки ўзининг гўзал ва хуш табиат манзаралари 
билан /арбий Европанинг Швецария, Австрия, Англия ва бошқа кўплаб 
мамлакатларидан қолишмайдиган масканлари билан ҳам ажралиб туради. 
Шуни алоҳида таъкидлаб ўтишимиз жоизки, маъмурий-буйруқбозлик тузумида 
ҳатто тарихий обидаларга қаратилган туризм ҳам жаҳон андозаларига мувофиқ 
равишда ривожлантирилмаган эди. Дунёнинг турли хил мамлакатларидан 
келадиган туристларга транспорт хизматларини, жойлаштириш ва озиқ-овқат 
билан таъминлаш хизматларини кўрсатиш даражаси юқори савияда ташкил 
этилмаган эди. Буларга мисол қилиб, вилоятлар марказлари ва турли 
шаҳарларда фаолият кўрсатадиган меҳмонхоналарнинг хизмат кўрсатиш 
даражасининг пастлиги, спорт майдончаларининг замон талабларига жавоб 
бермаслиги ва ҳатто тарихий обидаларнинг бир нечтаси таъмирталаб аҳволда 
бўлиб турганлиги кабиларни кўрсатиб ўтишимиз мумкин. Умуман олганда, 
мустақилликнинг дастлабки йиллариданоқ туризм саноатини қайта ислоҳ этиш 
ва замон талабларига тўлиқ жавоб берувчи туризм инфратузилмасини 
шакллантириш ва ривожлантириш долзарб муаммолардан бирига айланди. 
Бундай ислоҳотлардан кўзланган асосий мақсад дунё мамлакатлари билан 
мустақил юртимиз ўртасидаги ўзаро ижтимоий ва иқтисодий муносабатларни 
барқарорлаштиришда ривожланган туризм соҳасидан самарали 
фойдаланишдир. Чунки, дунё мамлакатларидан ташриф буюрадиган туристлар 
оқими қанчалик юқори даражада бўлса, миллий иқтисодиётиимизнинг жаҳон 

---

792 
иқтисодиётиига интеграциялашуви жараёни шунчалик даражада юқори бўлади. 
Ўз-ўзидан маълумки, такомиллашган туризм соҳасини самарали ташкил этиш 
ва ривожлантиришнинг асоси хусусий мулкчилик муносабатларини қандай 
даражада ривожланишига боғлиқ бўлади. Хусусий мулкчилик муносабатлари 
ўз ривожини топса, табиий равишда рақобат муҳити шаклланади, бу эса, 
биринчидан, мамлакатимизда мавжуд туризм имкониятларидан тўлиқ 
фойдаланиш, иккинчидан, хусусий фирмалар ўртасида туристлар оқимига 
хизмат кўрсатиш борасида ўзига хос мусобақалашувнинг шаклланиши 
натижасида сифатли хизматларнинг кўрсатилиши, учинчидан, аҳолининг катта 
қисмини туристларга бевосита ва билвосита хизмат кўрсатадиган тадбиркорлик 
субъектларида банд бўлиши ва бошқа шу кабиларга олиб келади.