Microsoft Word автонинг умумий тузилиши lotin охири doc

Ishga tushirish aylanishlar chastotasi. Startyor dvigatelni ishga tushirish vaqtida, ya’ni tirsakli valni majburiy ravishda aylantirish jarayonida quyidagi qarshiliklarni yengishi zarur. Avvalo, startyor dvigatel va uning qo‘shimcha mexanizmlaridagi harakatlanuvchi qismlarning ishqalanish kuchlari ta’sirida vujudga kelgan momentlarni yengishi kerak.
Dvigatel ishonchli ravishda ishga tushishi uchun tirsakli valni aylantirish chastotasi ma’lum belgilangan eng kichik qiymatdan kam bo‘lmasligi kerak. Karburatorli dvigatelni 10s, dizel dvigatelini 15s davomida, ikki urinishda (urinishlar oraligidagi vaqt - 1 minut) ishga tushib ketishini ta’minlovchi aylanish chastotasi dvigatelning minimal ishga tushish aylanish chastotasi deb ataladi.
Dvigatelni ishonchli ishga tushirish mumkin bo‘lgandagi atrof muhitning eng past harorati, ishonchli ishga tushirishning chegaraviy temperaturasi deb ataladi. Chegaraviy temperaturaning qiymati karburatorli(injektorli) dvigatellar uchun moyning qovushqoqligiga qarab -20....250S, dizel dvigatellari uchun esa -12....170S ni tashkil qiladi. Harorat bundan ham pasaysa, dvigatelni ishga tushirishni yengillatuvchi maxsus moslamalar qo‘llaniladi.

77-rasm. Dvigatelni ishga tushirish tizimi sxemasi.
a) startyor qo‘shilmagan. b) startyor qo‘shilgan. 1-startyor qobig‘i;2- yakor vali;
3-shesternya; 4-shesternya tortqisi; 5-tortish relesining cho‘lg‘amlari; 6- tortish relesining yakori; 7-tortish relisi plastinasi; 8-kontak boltlari; 9-startyor cho‘lg‘amlari; 10-yakor cho‘lg‘ami; 11-tirsakli val; 12-moxovik tishlari.
124





Startyorning yuritmasi:
6.3. Yorituvchi va xabar beruvchi jihozlar
Avtomobillarning harakat xavfsizligini, ayniqsa kunning qorong‘u vaqtida va ko‘rinish yomon bo‘lgan hollarda ko‘p jihatdan yorug‘lik asboblarining holati va tavsifnomasiga bog‘liq. Yorug‘lik asboblari yo‘lni yoritish avtomobil gabarit o‘lchamlari haqida ma’lumot berish, haydovchiningmo‘ljallangan yoki amalga oshirayotgan harakati haqida darak berish, davlat raqami, kabina, kuzov saloni, nazorat-o‘lchov asboblari, yukxona va dvigatel bo‘linmalarini yoritish uchun xizmat qiladi.
Avtomobillarning yorug‘lik asboblari yoritish va yorug‘lik darakchilaridan tashkil topgan. Yorug‘lik asbobining optik sistemasi lampa, nur qaytargich va nur taratgichdan iborat.
Yo‘l patrul xizmati to‘plagan ma’lumotlarga ko‘ra bu noxush hodisa-larning 60% dan ortiqrog‘i ko‘rinish yaxshi bo‘lmagan sharoitlarda (ya’ni tun, tuman) sodir bo‘ladi. Bu avtomobillarda to‘rt farali va yoritishni avtomatik rostlovchi sistemalar, gomofokal (ko‘p fokusli), ellipssimon va tumanga qarshi faralar, galogen, ksenon va qizil linzali lampalar joriy qilinishiga olib keldi. Yaqin kelajakda avtomobillarning yoritish tizimida yarim o‘tkazgichli yorug‘lik chiqaruvchi elementlar, suyuq kristallar va boshqa turdagi yangi yorug‘lik jihozlarning ishlatish mo‘ljallanmoqda.
Faralar. Lampa yorug‘lik manba vazifasini bajaradi. Nur qaytargich paraboloid shaklida bo‘lib, lampadan kichik burchak ostida chiqqan yorug‘lik oqimini to‘playdi va optik o‘q bo‘ylab yo‘naltiradi. Tiniq materialdan tayyorlangan, ikki yuzida linza va prizmalarga ega bo‘lgan nur tarqatgichda yorug‘lik oqimi vertikal va gorizantal tekislik bo‘yicha qayta taqsimlanadi.

79-rasm. Yevropa yorug‘lik taqsimlash tizimidagi optik tizimlarda nur