Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
228
ortiqcha talafotsiz tugagay». 
Lekin Jaymal Akbarning bu taklifini qabul qilmadi— u darvozani ochib, qal’adan chiqsa 
aldab qo‘lga tushirishlari mumkin deb o‘yladi. Shundan keyin Akbar yana qal’a devorlari 
tagidan naqb qazishni buyurdi. Birdan yetti-sakkiz ming odam qazigan naqbga borut 
qo‘yib portlatsalar, mustahkam devor ham qulashi mumkin edi. Bundan xavotirga 
tushgan qal’a himoyachilari to‘p-to‘p bo‘lib devor ustiga chiqdilar-da, pastda naqb 
qaziyotganlarning ustiga og‘ir toshlarni, yonib turgan xodalarni ota boshladilar. «To‘ra» 
deb ataladigan katta qalqonlar Akbarning odamlarini tepadan o‘qlar va tosh-poshlardan 
himoya qilar, yangi-yangi kuchlar shu qalqon tagida devor tagiga yetib borib, uni mo‘ri-
malaxday kemirib, naqb qazir edi. 
Akbar bu to‘polonni ataylab ko‘tartirgan edi. U qal’a devoriga barobar turgan sun’iy 
tepalik ustida shox-shabbalar va toshlar panasida o‘ltirib, Jaymalning qal’a devori ustiga 
chiqishini poylay boshladi. Pastda hujum kuchayib ketgach, Jaymal himoyachilarga 
boshchilik qilish uchun devor tepasida paydo bo‘ldi. Ammo ora xiyla uzoq, Akbar 
Jaymalning faqat suratini ko‘rgan, uni tanib olishi oson emas. Lekin tabiat Akbarga 
favqulodda o‘tkir ko‘z bergan. U kunduz kuni osmonning quyoshdan uzoqroq turgan 
qismlariga tikilib qarasa, milt-milt qilib turgan yulduzlarni ko‘radi. Hozir u qal’a devorida 
turgan Jaymalning ovozini eshitmasa ham, himoyachilarga buyruq berganda lablari 
qanday qimirlaganigacha ko‘rdi-da, «Novak» deb ataladigan kattakon yoyga o‘q joyladi. 
Novakni faqat bilagida kuchi ko‘p yigitlargina ota olar, uning o‘qi oddiy yoynikidan 
uzoqroqqa borar va qattiqroq tegardi. Devor ustidagi Jaymal ham novakdan pastga 
ketma-ket o‘q otib, Akbarning yigitlaridan uch-to‘rttasini qulatdi. U novakka yana o‘q 
o‘rnatayotgan paytda Akbar ko‘tarma ustidan otgan o‘q Jaymalning chap ko‘kragiga 
shunday kuch bilan sanchildiki, yarmigacha botib ketdi. Jaymal devordan yiqilib 
ketadigan bo‘lganda uni yonidagilar tutib qoldilar. U o‘sha kuni jon berdi. 
Bu hodisa jang taqdirini hal qildi. Sarkardasidan ayrilgan chitorliklar g‘alabadan umidini 
uzdilar. Ayollar javhar odati bo‘yicha yov qo‘liga tirik tushmaslik uchun yoppasiga 
o‘zlarini yonib turgan gulxanga tashlab, kuyib halok bo‘ldilar. Tirik qolgan yigitlar esa 
Patta degan dovyurak rajput boshchiligida arg‘uvon rangli kiyim* kiyishib, qal’a 
darvozalarini ochdilar-u Akbar tomonga hamla qildilar. Naqd o‘limni bo‘yinlariga olib jang 
qilgan rajputlardan biri-ning novakdan otgan o‘qi Akbarning boshidagi dubulg‘aga tegib 
o‘tdi. 
Birdan Akbar uch yoshdaligida Kobul arkida to‘p o‘qiga nishon bo‘lib turgan paytidagi 
dahshatli tuyg‘ular quyuni qaytib keldi-yu, uni chirmab aylantira boshladi. Chitorda 
go‘zal ayollarning javhat o‘tida kuyib o‘lganligi ham uning g‘azabini avjiga chiqardi. 
Kobulda tepasidan uchib o‘tgan to‘p o‘qi qulog‘iga eshitilib ketganda o‘zini bilmay 
qoladigan Akbar: 
— Johillarni asir olmanglar! — deb qichqirdi. Shunda go‘yo qulog‘i to‘p o‘qidan bitib 
qolganday, o‘z ovozi o‘ziga eshitilmadi: — Qatliom qilinsin! Chitorda qatliom!! 
— Qatliom! — degan farmon saflar bo‘ylab tarqaldi. 
Chitor aholisi orasida begunoh chollar, ayollar, bolalar bor edi. Ularning qatliom qilina 
boshlaganidan dahshatga tushgan Man Sinx jang maydonidan Akbar turgan tepalikka ot 
choptirib bordi. Qatliom haqidagi farmonni bekor etishni o‘zining rajput jangchilari 
nomidan qat’iy iltimos qildi. Akbar bu farmon tufayli butun hind elini o‘zidan bezdirib 
qo‘yishi mumkinligini endi sezdi. Hushini yig‘ishtirib, qatliomni to‘xtatish haqida yangi 
farmon berdi. Ammo bu farmon barcha jangchilarga yetib borguncha qancha begunoh 
odamlar halok bo‘ldi. Ularning ko‘chalarda qalashib yotgan jasadlari haligacha Akbarning 
ko‘z oldidan ketmaydi. 
Uni merganligi va Jaymalni otib g‘alaba keltirgani uchun maqtaydiganlar ko‘p. Lekin 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov