Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
243
Endi Akbarning xayoli Gujarat va uning janubiy qirg‘oqlarini egallab olgan farangilarga 
ketdi. Ular Akbar tuzayotgan kuchli davlatdan manfaatdor emas. Hindistonni parcha-
parcha qilib, uning bir viloyatini boshqasi bilan urushtirib, hammasini zaiflashtirib, so‘ng 
mamlakatga o‘zlari xo‘jayin bo‘lishni ko‘pdan beri orzu qilishadi. Gujaratdagi 
Muzaffarshohni Akbarga qarshi gij-gijlab yurganlar ham mana shu farangilar. Ular Goa 
orolini bosib olganlariga oltmish yil bo‘lganini, shundan beri butun Hindistonni o‘zlariniki 
qilish niyatida ekanini Akbar biladi. U ikki yildan beri Gujarat yurishiga tayyorgarlik 
ko‘rar ekan, Muzaffarshohni yenggandan so‘ng Goadagi istilochilarni ham dengiz ortiga 
quvib yubormoqchi ekanini mashvaratlarda bek-u a’yonlariga aytgan. Ehtimol, shu 
a’yonlardan qaysi biri uning bu niyatini farangilarning quloqlariga yetkazgandir. Dehli-yu 
Agrada ularning xufiyalari ham yurganini mana bu to‘fang ko‘rsatib turibdi. Ular 
Akbarning Gujarat va Goa oroliga yurish boshlashini kutib o‘ltirmasdan, uni Po‘lat 
vasvasning qo‘li bilan oldinroq mahv qilishga intilgan bo‘lsalar kerak. 
— Farangilar Po‘lat vasvas bilan qanday til topishgan? — so‘radi Akbar vazir Jamildan. — 
Orada turgan vositachilarni topmoq kerak! 
— Vasvasdan shuni so‘rasak, Adhamxonni aytdi. Holbuki, Adhamxonning o‘lganiga o‘n 
yil bo‘ldi. 
— O‘q-yoyni kim berganini aytmadimi? 
— Osmondan tangri yuborgan emish! Lekin vasvas bir vaqtlar Sharafiddin mirzoning 
xizmatida bo‘lganini aytdi. 
Akbarning xayoli yana Gujarat tomonga ketdi. Chunki Sharafiddin mirzo Sambhal 
viloyatida hokim bo‘lganda ko‘p zolimliklar qilgani uchun Akbar uni lavozimidan mahrum 
qilgan edi. Ota urug‘i mashhur Xo‘ja Ahror avlodidan tarqagan, ona tomondan sa-
marqandlik temuriyzoda Sulton Mahmudga chatishgan. Sharafiddin Mirzo Akbardan 
arazlab Gujarat tomonlarga ketib qolgan. Akbarning yangicha siyosatidan norozi bo‘lgan 
boshqa mirzolar — Husayn Boyqaro avlodlari ham Gujarat tojdori Muzaffarshoh 
tomoniga o‘tib ketgan. Ular o‘sha yoqlarda Akbarga qarshi ig‘volar qilib yurganlarini 
xufiyalar aytib kelgan edi. Balki endi ular Akbarning Dehlidagi yashirin dushmanlari bilan 
til biriktirgandir? So‘ng o‘zlarini panaga olib, Po‘lat vasvasni ishga solgandirlar? Akbar 
shu taxminni aytgandan keyin vazir Jamil Po‘lat vasvasni biladigan odamlarni izlab topib, 
unga yuzlashtirdi. Lekin esi kirdi-chiqdi bo‘lib qolgan Po‘lat vasvas tanishlarining qaysisi 
bilan qayerda uchrashganini xotirlay olmas, uni jinoyatga olib kelgan zanjirning ko‘p 
halqalari yodidan tushib qolgan edi. 
— «Podsho sizni o‘ldirtirgay» degan gapni kimdan eshitdingiz? — degan savolga: 
— Osmondan vahiy keldi, — deb javob berardi. 
Po‘lat vasvas Ubaydulla mahdum degan mullaning xizmatida ham bo‘lgan, bu odam 
uning kasalini davolashga uringan edi. Tergovchi shuni aniqlagach, vasvasga Ubaydulla 
mahdum haqida savol bera boshladi: 
— Hazratimni «dahriy» deb ayblagan odam Ubaydulla mahdummidi? 
— Yo‘q, undan kattarog‘i. 
— Shayx Ansoriymi? 
— Men uni bilmaymen. Tangrining o‘zi bilan so‘zlashganmen. Podshoni osmon «dahriy» 
degan. 
— Ubaydulla mahdum bilan oxirgi marta qachon ko‘rishgan edingiz? 
— Besh yil... yo‘q, bir yil... esimda yo‘q! Podshongiz buzuq! Uni Salim Cheshti yo‘ldan 
urgan. Bianadagi isyonchilar Akbarni aynitgan... 
— Salim ota pok odam edi. 
— Pok bo‘lsa nechun Sakina bonuga ko‘z olaytirgan? 
— Qaysi Sakina bonuga? 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov