Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
104
o‘tib, Humoyunga chap tomondan qilich urmoqchi bo‘ldi. Buni ko‘rgan Humoyun qilichini 
darhol chap qo‘liga oldi. Sherafkan uning chapaqayiga ham qilich ura olishini bilmay 
ehtiyotsiz bir harakat qilgan edi, Humoyun qulay paytdan foydalandi. Uning chap qo‘l 
bilan urgan qilichi Sherafkanning yelkasi aralash gardanini qattiq yarador qildi. 
Sherafkan qilichini qo‘lidan tushirib yubordi, hushidan ketib otdan yiqiladigan bo‘lganda 
yigitlari kelib suyab qolishdi. 
Bu olishuvni tog‘ tepasida Validbek bilan Som mirzo ko‘rib turgan edilar. Validbek ot 
choptirib kelib Humoyunga da’vo qildi: 
— Siz nechun ovda qilich yalang‘ochlab, bizim bekni yarador etmishsiz?! 
Ammo Bayramxon Yoqub Sherafkanning o‘zi aybdor ekanini aytib, begunoh halok 
bo‘lgan Hasanalining jasadini ko‘rsatdi. Som mirzo Humoyunning shunday tahlikali 
holatda o‘zini mardona tutganidan juda ta’sirlangan edi. U akasi Tahmaspning oldiga 
borganda butun voqeani batafsil aytib berib, Humoyunni yoqladi. 
Shohning singlisi Shohzoda Sultonim odatdagiday baland bir joyda otliq turib akasining 
kiyik ovlashini tomosha qilgan, tosh jar labida bo‘lib o‘tgan hodisani o‘zi ko‘rmagan 
bo‘lsa ham, boshqalardan eshitgan edi. Humoyunning oti tosh jardan qanday qulab 
ketgani, uning o‘zi boshqa otga sakrab minib qanday jon saqlagani, so‘ng chap qo‘l bilan 
qilich chopib, Sherafkanday pahlavonni qanday yenggani Shohzoda Sultonimni 
hammadan ko‘proq hayajonga soldi. Ovchilar orasida shohning xolis kuzatuvchilari ham 
bor edi. Ular ham shohga kelib axborot berganda mehmonning jasoratiga qoyil 
bo‘lganlari sezilib turardi. Atrofidagi shuncha odamning gapi bir joydan chiqqandan 
so‘ng, shoh Tahmasp ham Humoyunga tan bermay iloji qolmadi. 
— Sherafkan bizim farmonimizni buzmishdir, yaraliq o‘lgani uchun o‘zi aybdor! — dedi 
Tahmasp qurol ishlatmaslik haqida bergan farmoyishini Validbekka eslatib. — Ammo 
Mirzo Humoyun bizim oliy ko‘nag‘imizdir*. Onga oliy e’zoz lozimdir! 
Humoyunning o‘ngirga qulab ketgan oti o‘rniga shohning o‘zi uchun yetovda olib 
kelingan va egar-jabdug‘i oltin bilan ziynatlangan chiroyli oq arg‘umoq taqdim etildi. 
Otning oq rangi ham oralaridagi kudurat ko‘tarilganini hammaga namoyish etganday 
bo‘ldi. Begunoh halok bo‘lgan Hasanalining oilasiga shoh o‘z xazinasidan kattagina 
nafaqa tayin etdi. Kechki payt ovda otilgan kiyiklar, kakliklar, hilol qushlar go‘shtidan 
shohona taomlar tayyorlandi. Tahmaspning qirmizi rangli ulkan saqarlot borgohiga 
Humoyun bilan Bayramxon taklif etildi. Tahmasp Humoyunning kattaligini endi tan olgan 
kabi uni to‘rdagi joyga o‘tqazdi. Oltin jomlardagi mayinoblarga kiyik va kaklik kaboblari 
gazak qilindi. Xiyol kayf qilganlaridan so‘ng Tahmasp ochilib so‘zladi: 
— Mirzo hazratlari, men tarix kitobida o‘qimisham, Sizning bobokaloningiz Amir Temur-
da har ikki eli* ila chox yaxshi qilich chapmishdir. Siz chap el ila qilich chopmoqni Temur 
bobongizdan uyranmishsiz? 
— Siz haqsiz, olampanoh. Bugun chap el ila chopgan qilichim ham menga Sohibqiron 
bobokalonimdan meros qolmishdir. 
Shoh Tahmasp bu gapdan xiyol taajjublandi: 
— Sizda Amir Temurning qilichi bordir? 
— Bor, marhamat, ko‘ring, — deb Humoyun beliga taqilgan oltin sopli qilichni g‘ilofidan 
sekin olib ko‘rsatdi: — Amir Temurning muhrlariga «rosti-rusti» — degan so‘zlar o‘yib 
yozilgan ekan. Xuddi shu ikki so‘z bu qilichga ham bitilgan. Qarang!.. 
Shoh Tahmasp qilichning sopidan pastrog‘iga zargarona harflar bilan qadama* qilib 
bitilgan «rosti-rusti» so‘zlarini o‘qidi-da: 
— Vah! Vah! — deb zavqlandi. 
—Ma’nosini anglagandirsiz olampanoh?.. «Kuch— adolatdadir» degan e’tiqodni mening 
dilimga jannatmakon otam ham singdirganlar, bu qilichni asrab-avaylab menga yetkazib 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov