Microsoft Word Атажанов Жасур Диссертация doc

 

Bob bo‘yiha xulosa 

Mazkur  tadqiqot  ishi  qad-qomatida  nuqsoni  bo‘lgan  kichik  maktab 

yoshidagi  maxsus  jismoniy  mashqlar  yordamida  jsimoniy  rivojlanishini  aniq  va 

tizimli  ifodalangan  ko‘rinishda  turli  yo‘llarni  ko‘rib  chiqish  va  taxlil  qilish 

imkoniyatlarini ochib berdi. 

Pedagogik  tajriba  aynan  o‘quv  muassasalari  sharoitida  o‘tkazilishi 

epchillikka  va  xarakatlar  moslashuviga  yo‘naltirilgan  maxsus  jismoniy  mashqlar 

va  harakatli  o‘yinlar  sog‘ligida  nuqsoni  bo‘lgan  maktab  nafaqat  (nuqsonlarni) 

o‘rnini  bosish  mexanizmi  sifatida,  balkim  uni  barcha  qismlarini  faollashtirish 

imkoniyatini  yaratadi.  Shu  bilan  birga  kichik  maktab  yoshidagi  o‘quvchilarni 

salomatligidagi  nuqsonlarni  bartaraf  qilishga  o‘ziga  xos  imkoniyatlarini  oshiradi, 

ularni rivojlanish asosidagi harakatlarini mashq faoliyati orqali rivojlantirib boradi. 

Shunday qilib, ishlab chiqilgan uslublar va maxsus mashqlarni shu uslublar 

orqali  tashkil  qilish  kichik  maktab  yoshidagi  o‘quvchilar  salomatligida  nuqsoni 

bo‘lgan bolalar bilan o‘tkazilgan ta’siri Urganch shahar 5-son umumiy o‘rta ta’lim 

maktabida  sinab  ko‘rildi.  Maxsus  mashqlarni  tashkil  qilishda,  ushbu  o‘quvchilar 

soni bilan o‘tkazishda aniq vazifalar qo‘yildi: 

- o‘quvchilarni jismoniy rivojlanishi, salomatligini mustaxkamlash va tanani 

---

50 

 

chiniqtirishni qayta tiklashga ta’sir qilish; 

- to‘g‘ri qomat malakasini shakllantirish; 

-  statik  xolatda  va  harakatlanishda  to‘g‘ri  nafas  olish  malakasini 

shakllantirish; 

- asosiy harakat malaka va ko‘nikmasini shakllantirish; 

-  jismoniy  tarbiya  va  sport  bilan  doimiy  shug‘ullanishni  va  qiziqishlarini 

tarbiyalash; 

- axloqiy-irodaviy sifatlarini tarbiyalash ; 

-  o‘zini  tutish  madaniyati  xatti-harakatlari  malakasini  shakllanishiga  ta’sir 

qilish; 

SHular  bilan  birga,  guruhlar  ichida  turli  yuklamaga  ko‘nikmagan  bolalar 

bo‘lishi mumkin buni esdan chiqarmaslik kerak. SHuning uchun bizning ishimizni 

asosiy  yo‘nalishi  bolalarni  shaxsiy  xususiyatlariga  ko‘ra  differentsial  holda 

yondashish  va  kichik  maktab  yoshidagi  o‘quvchilarni  imkoniyatlari  va  o‘ziga 

xosligini hisobga olgan holda yuklama xajmini darsga xos moslashtirish zarurligini 

hisobga olishdan iborat. 

Kichik  maktab  yoshidagi  o‘quvchilar  salomatligida  nuqsoni  borligini 

hisobga  olgan  holda  maxsus  jismoniy  mashqlarni  tashkil  qilish  tibbiy-pedagogik 

vazifalarga mos bo‘lishi kerak. 

Kichik  maktab  yoshidagi  salomatligida  nuqsoni  bo‘lgan  bolalarda  yurak-

tomir urishi tizimiga qarama-qarshi mashqlarni tashkil qilmaslik zarur, aks xolda 

ularni  bajarish  nafas  olishini  og‘irlashtirishi  mumkin.  axsus  mashqlar  butun 

mushak guruhlarini harakatga keltiruvchi bo‘lishi kerakligi tavsiya qilinadi.  

Tayanch-harakat  kasalliklarida  qilinadigan  iaxsus  jismoniy  mashqlar,  orqa 

mushaklarni  mustahkamlovchi,  yelka  qismi,  qorin  bo‘shlig‘i  mushaklarni 

rivojlantirishiga  e’tibor  berish  kerak.  Kichik  maktab  yoshidagi  o‘quvchilar  bilan 

maxsus  jismoniy  mashqlar  tashkil  qilishda  tanani  to‘g‘ri  holatini  saqlab  turish 

ko‘nikmalarini  nazarda  tutish  kerakligi,  to‘g‘ri  yurish  va  harakatlarni  asosiy 

elementlarini rivojlantirishga qaratilishi kerak. Turli qomat ko‘rinishini ifodalovchi 

---

51 

 

va  muvozanatni  saqlab  turuvchi  mashqlardan  foydalanish  maqsadga  muvofiq 

bo‘ladi. 

Bunday  kasalliklarda  o‘tkaziladigan  maxsus  jismoniy  mashqlarning 

vazifalari  ko‘z  mushaklarini  mustahkamlashga,  tanani  funktsional  holatlariga 

ijobiy ta’sir qilishi, qomat kasalliklarni oldini olish, harakatlarni mo‘ljallashtirishni 

yaxshilashga qaratilmog‘i kerak.