Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

Energiyatejamkor  shishapaket.  Sovuq  kunlarda  oddiy  oyna  qo’yilgan  xonalarda  50% 
gacha  issiqlik  yo’qotilishi kuzatiladi  h’amda oynalarga  yaqin  joyda  h’arorat ancha past bo’ladi. 
Mutaxassislar bu h’olatni “sovuq devor faolligi” deb atashadi. 
Oyna orqali issiqlik ikki yo’l bilan yo’qotiladi: 
1.  Oynaning  katta  zichligi tufayli,  yuqori  darajada  issiqlik  o’tkazuvchanligi.  Bu  xolatda 
ikki va uch qavatli oynali romlar ishlatiladi. 
2.  Havo konvektsiyasi tufayli issiqlik yo’qotiladi. Ushbu h’olatda gemetik shishapaketlar 
yaratish  usuli  bilan  issiqlik  saqlab  qolinadi.  İnfraqizil  nurlanish  tufayli  70%  gacha  issiqlik 
yo’qotiladi.  Bu  h’olda  bir  tomonga  maxsus  qoplama  surtilgan  energiyatejamkor  oynalar 
ishlatiladi. 
Xozirda ikki tipda (kichik emissiyali) oyna qoplamasi ishlatiladi: 
K – shisha – “qattiq” qoplamali va i – shisha – “yumshoq” qoplamali. Yumshoq qoplamali 
oynalar  yuqori  samarali  bo’lib,  narxi  arzon.  Kichik  emissiyali  oynalarni  Dunyoda  bir  necha 
Kompaniyalar  ishlab  chiqaradi.  Ularni  ishlab  chiqarish  texnologiyasi  murakkab  bo’lib,  ishlab 
chiqaruvchidan  yuqori  mah’orat  talab  qiladi.  İshlab  chiqaruvchilar  orasida  Glaverbel 
kompaniyasi  mashxurdir.  Glaverbel  kompaniyasi  ishlab  chiqarayotgan  yumshoq  qoplamali 
kichik emissiyali deraza oynalari – shishapaketlar uchun mo’ljallangan issiqtejamkor, shaffof va 
nur  o’tkazuvchi  paketlar  uchun  mo’ljallangan.  Planibel  top  N  va  Planibel  Ton  NT  (toblash 
mumkin), Energy N va Energy NT neytral, qish-yoz mavsumlarida xonalarda komfort h’aroratini 
taminlovchi  h’amda  energiyatejamkor  xossalarga  ega  bo’lgan  Sunergu  va  Stopray  arxitektura 
oynalari kiradi. 
Kichik emissiyali shishapaketlar ikki va ko’p kamerali oddiy shishapaketlardan avzalligini 
ko’rsatadi.  Kichik  emissiyali  oynalar  ikki  kamerali  shishapaketlarga  nisbatan  20%  issiqlik 
tejamkor h’isoblanadi. 
Bunday  oynalar  yoz  kunlari  quyosh  nurini  qaytaradi,  chunki  nurni  qaytarish  faolligi  ikki 
tomonlama bo’ladi, natijada xonada salqin h’avo saqlanadi.  
Bir  kamerali  energiyatejamkor  shishapaketda  rezonans  h’olati  kuzatilmaydi,  ushbu  h’olat 
ikki va qo’p kamerali shishapaketlarda ro’y beradi. 
Kichik  emissiyali  shishapaketlar  tashqi  oynalar  ishlatilsa  h’am  shovqindan  izolyatsiya 
qiladi. Oddiy h’ollarda, odatdagi 4 mm oyna o’rniga            6 mm, xatto 8 mm oyna ishlatiladi. 
Shishapaket oynalarning issiqlik-fizik xossalari quyidagicha: 
Shisha turi 
Emissiya 
koeffitsienti 
İssiqlik uzatish qarshiligi R
o
, m
2 
K/B
T
 SPO (quruq h’avo) 
İssiqlik uzatish qarshiligi R
o
, 
m
2 
K/B
T
 SPO Ar bilan 
Oddiy shisha 
2,85 
0,35 
0,37 
Yumshoq 
qoplama 
0,04 
0,56 
0,68 
Qattiq 
0,15 
0,50 
0,58 

---

qoplama 
K  –  shisha  (qattiq  qoplamali  shisha)  –  float  shisha  ishlab  chiqarish  jarayonlarida  issiq 
oynaga  metallar  oksidlari  sepish  usulida  olinadi.  Qoplama  qattiq  va  uzoq  muddatga  chidamli 
bo’ladi.  U  yorug’likni  yuqori  darajada  o’tkazadi,  qishda  issiqlikni  kam  yo’qotadi,  laminatsiya, 
toblash va boshqa ishlovlarga molik sanaladi.  
i  –  shisha  (yumshoq  qoplamali  shisha)  –  Shishaga  vakuummagnetron  usulida  kumush  – 
energiyatejamkor  qoplama  sepiladi.  Kumush  sepilish  sababli  shisha  yuzasida  elektron 
o’tkazuvchan  bo’lib,  muayyan  to’lqin  uzunligidan  yuqori  h’olda  elektromagnit  nurlanish ushbu 
metall yuzasidan qaytadi. 
i  –  shisha  maksimum  energiyatejamkor,  yorug’lik  o’tkazuvchan,  kam  nur  qaytaruvchi  va 
ichki kondensatsiyali xususiyatlarga ega bo’ladi. 
Kam  emissiyali  shisha  oynali  paketlar  ishlatilganda  uzun  to’lqinli  infraqizil  nurlanish 
qisqaradi,  issiqlik  tashqariga  chiqmaydi  va  xona  ichiga  qaytadi.  Shu  vaqtning  o’zida  qisqa 
to’lqinli  issiq  quyosh  nuri  kam  emissiyali  shisha  orqali  beto’xtov  o’tish  imkoniyati  bo’ladi  va 
xonani qo’shimcha isitadi. 
Umuman  kam  emissiyali  shisha  oynali  paketlarni  ishlatish  energiya  yo’qolishini  70% 
kamaytiradi.