Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

9.7. Qorishmalarni tayyorlash va tashish 
Qurilish  qorishmalari  beton-qorishma  zavodlarida,  lar  tayyorlash  markazlarida  yoki 
qorishma  qorish  uzellarida  tayyorlanadi.  Qurilish  maydoni  zavoddan  uzoqda  joylashganda  va 
bajariladigan 
ishlar 
h’ajmi 
kam 
bo’lganda 
qorishma 
obekt 
yaqinida 
joylashgan 
mexanizatsiyalashtirilgan qurilmalarda tayyorlanishi maqsadga muvofiq bo’ladi. 
Qorishmalarni tayyorlash jarayoni tashkil etuvchi  materiallarni tayyorlash, ularni o’lchash 
(dozalash)  va  aralashtirishdan  iborat  bo’ladi.  Portlandtsement,  oh’ak,  gips  va  boshqa 
bog’lovchilar Davlat standarti talablariga javob berishi kerak. Qum zarurat bo’lsa elanadi, yuvish 
usulida  chang,  loy  miqdori  meyorga  keltiriladi.  Oh’ak  va  giltuproq  xamiri  zarur  quyuqlik 
darajasida  tayyorlanadi.  Qorishma  h’arakatchanligini  meyorga  keltirish  uchun  tarkibiga 
kiritiladigan  plastifikatorlar  va  kimyoviy  qo’shimchalar  tegishli  konsistentsiyagacha 
suyultiriladi. 

---

Qorishmalarni  tayyorlashda  mineral  bog’lovchilar  massasi  bo’yicha,  qum  va  suv  h’ajm 
bo’yicha o’lchab solinadi. 
Qurilish qorishmalari 150, 375  va 750l sig’imli  davriy  ishlaydigan qorishma qorgichlarda 
tayyorlanadi  (9.3-rasm).  Qorishma  qorgichlarda  og’ir  qorishmalar  1-2  minut,  engil  qorishmalar 
esa 4 minut davomida aralashtiriladi. 
Hozirgi  vaqtda  qurilish  qorishmalari  quruq  qorishmalar  markazida  suv  qo’shmasdan 
tayyorlanib,  qurilish  maydonlarida  maxsus  qorishma  qorgichlar  vositasida  plastik  qorishmaga 
aylantirilishi mumkin. 
Qurilish 
qorishmalari 
istemolchiga 
maxsus 
uskunalangan 
avtotsisternalarda, 
avtosamosvallarda  tashiladi.  Quruq  qorishmalar  maxsus  avtopritsep  qorishma  qorgichlarda 
tashiladi  va  qurilish  maydonlarida  suv  bilan  aralashtirilib  binolarga  uzatiladi.  Qorishma  yuqori 
qavatlarga maxsus ko’tarmalar, nasoslar yoki pnevmotransport vositasida etkazib beriladi. 
Qurilishga  keltirilgan  qorishma  partiyasi  pasportida  qorishma  partiyasining  nomi  va 
nomeri,  uning  h’ajmi,  tayyorlangan  sanasi,  markasi,  tarkibi,  h’arakatchanligi  va  suv  ushlashlik 
xususiyati ko’rsatilishi kerak.