Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

İchki devorlarning panellari 
M100-M300 markali og’ir, engil va yacheykali betonlardan 
tayyorlanadi.  Ularning qalinligi  betonning turi  va  markasi, tasir etadigan  yuklamaga qarab 120-
160 mm bo’lishi mumkin (8.1-rasm). 
Qavatlararo  plita  va  panellar  uzunligi  3-6,5  m  gacha  bo’ladi.  Panellar  xonaning  to’rtta 
devoriga  suyanadigan  o’lchamlarda  ishlab  chiqariladi.  Ularning  qalinligi  160  mm  bo’ladi. 
Plitalar qalinligi 220 mm, eni esa 1,6-2,4 m o’lchamlarda bo’ladi. 
Qavatlararo  plita  va  panellar  M200  va  M300  markali  og’ir  va  g’ovak  to’ldirgich 
asosidagi engil betonlardan yassi yaxlit va yumaloq h’amda oval kovakli ichi bo’sh, shuningdek 
qobirg’ali h’olda tayyorlanadi. 
Bo’shliqlar  plita  va  panellar  massasini  kamaytiradi,  issiqlik  va  tovush  izolyatsiyasi 
xossalarini yaxshilaydi, beton sarfini kamaytiradi. 

---

Hozirgi  vaqtda  yirik  h’ajmdagi  panelli  turar  joy  binolarini  qurish  rivojlanmoqda.  Bu 
tipdagi  binolarni  zavodda  tayyorlangan  bir  yoki  ikki  xonaga  mo’ljallangan  h’ajmiy 
konstruktsiyalar asosida qurilish maydonida yig’iladi. Hajmiy uysozlik konstruktsiyalari og’ir va 
engil  betonlar asosida tayyorlanishi  mumkin. Hajmiy panelli konstruktsiyalarni ishlab chiqarish 
qurilish-montaj ishlarini keskin qisqartiradi, beton va metallni tejaydi, betonning mustah’kamligi 
va sifatini oshiradi. 
Tombop  yopma  konstruktsiyalar  jamoat  binolari  qurilishida  strapila  to’sinlari,  plitalar, 
panellar va boshqa buyumlar sifatida ishlatiladi. 
Strapila  ustunlari  va  to’sinlari  M300  markali  og’ir  va  engil  betondan  6  m  uzunlikda  bir 
nishabli qilib tayyorlanadi. 
Tombop  yopma panellar  va plitalar M200-M300  markali og’ir  va engil  betondan yassi  va 
qobirg’ali tiplarda uzunligi 6 m, eni esa 1,5-3m qilib tayyorlanishi mumkin. 
Tombop  yopma  plitalarning  qobirg’alari  ichki  va  tashqi  tomonlarga  bo’rtma  h’olatda 
bo’lishi  mumkin. Tashqariga bo’rttirilgan qobirg’a baland  bo’lmay, ustiga choklarni berkitishga 
mo’ljallangan maxsus temirbeton yopma qobirg’ali plitalar kiydirilishga mo’ljallangan. Tombop 
bunday  yig’ma  temirbeton  konstruktsiya  choklardan  suvning  sizib  kirishini  oldini  oladi. 
To’shama  gidroizolyatsiya  materiallari  ishlatmasdan  suv  o’tkazmaydigan  zich  temirbeton 
konstruktsiyalar tayyorlashda ushbu tipdagi tom konstruktsiyasi katta ah’amiyatga egadir.